Βουλή των Ελλήνων

ΕΔΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ - Νομοθεσία
 / Βουλή των Ελλήνων


ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΒΟΥΛΗΣ
Ζ' ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΒΟΥΛΗ
Ι' ΠΕΡΙΟΔΟΣ (ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΜΕΝΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ)
ΣΥΝΟΔΟΣ Β'
ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΙΓ'
Πέμπτη, 18 Οκτωβρίου 2001
-----------------------------------------------
Α. ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΑΝΑΦΟΡΩΝ
../..
Ο Βουλευτής Φθιώτιδας κ. Αθανάσιος Χειμάρας κατέθεσε αναφορά με την οποία η Πρωτοβουλία Πολιτών για ίδρυση και λειτουργία Πανεπιστημίου Ρούμελης με έδρα τη Λαμία ζητεί την άμεση ίδρυση του εν λόγω Πανεπιστημίου.
Οι Βουλευτές κύριοι Νικόλαος Χατζής και Δημήτριος Τσιόγκας κατέθεσαν αναφορά με την οποία ο Δήμαρχος Ζαγοράς Μαγνησίας ζητεί τη χρηματοδότηση της κατασκευής κλειστού Γυμναστηρίου στη Ζαγορά.
Η Βουλευτής Μαγνησίας κ. Ροδούλα Ζήση κατέθεσε αναφορά με την οποία το Γενικό Νομαρχιακό Νοσοκομείο Βόλου "Αχιλλοπούλειο" ζητεί την άμεση προκήρυξη θέσεων ειδικευμένων ιατρών.
Η Βουλευτής Πέλλας κ. Παρθένα Φουντουκίδου κατέθεσε αναφορά με την οποία ο Πανελλήνιος Σύλλογος Γονέων και Κηδεμόνων Φοιτητών Ρουμανίας "Ο ΥΨΗΛΑΝΤΗΣ" ζητεί να παραμείνει το ισχύον καθεστώς αναγνώρισης των πτυχίων για τους φοιτητές που ήδη φοιτούν στην αλλοδαπή.
../..

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Επίκαιρες ερωτήσεις δεύτερου κύκλου (άρθρο 130 παρ. 4 Καν.Βουλής)
Πρώτη είναι η με αριθμό 41/15.10.2001 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή της Νέας Δημοκρατίας κ. Ιωάννη Χωματά προς τον Υπουργό Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων σχετικώς με τις προθέσεις της Κυβέρνησης για την κάλυψη των ελλείψεων σε εκπαιδευτικό προσωπικό στα σχολεία του νομού Κυκλάδων.
Η επίκαιρη ερώτηση του κ. Χωματά έχει ως εξής:
"Κύριε Υπουργέ κάθε χρόνο με την έναρξη της σχολικής χρονιάς επικοινωνώ με τις Διευθύνσεις Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του Νομού Κυκλάδων για να ενημερώνομαι για τα κενά και τις ελλείψεις που παρουσιάζουν.
Και αυτό διότι εις το πρόσφατο παρελθόν επί κυβερνήσεως κ. Σημίτη είχε σχεδόν ολοκληρωθεί το πρώτο τετράμηνο και σε πολλά σχολεία υπήρχαν μεγάλες ελλείψεις που καθιστούσαν την εκπαίδευση των μαθητών ελλιπέστατη και προβληματική. Πολλοί δε γονείς αναγκάστηκαν να στείλουν τα παιδιά τους σε σχολεία του κέντρου.
Κατά τη φετινή περίοδο πήρα τη διαβεβαίωση ότι τα υπάρχοντα κενά θα καλυφθούν με τη δέσμευση του Υπουργείου.
Επειδή έχει ήδη ξεκινήσει η νέα χρονιά και πολλά σχολεία έχουν σημαντικές ελλείψεις σύμφωνα με πληροφορίες μου από γονείς και κηδεμόνες μαθητών ερωτάσθε κύριε Υπουργέ:
Πρώτον εάν υπάρχουν πράγματι κενά σε εκπαιδευτικό προσωπικό;
Δεύτερον πόσα και ποια σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης αφορούν και πότε σκέπτεστε να τα καλύψετε ώστε και τις επιταγές του Συντάγματος να εκπληρώσετε και οι μαθητές των νησιών μας να μην αισθάνονται εγκαταλελειμένοι και μαθητές δεύτερης και τρίτης κατηγορίας.
"
Ο Υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων κ. Πετσάλνικος έχει το λόγο.

ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΠΕΤΣΑΛΝΙΚΟΣ (Υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων): Κύριε Πρόεδρε, συμμερίζομαι την αγωνία του συναδέλφου σε ό,τι αφορά στη στελέχωση των σχολείων. Έχω όμως την αίσθηση ότι τα στοιχεία τα οποία θα είχατε κι εσείς υπόψη σας ήταν στοιχεία της περασμένης εβδομάδας, γιατί εν τω μεταξύ έχουν ολοκληρωθεί μια σειρά από διαδικασίες κυρίως μέσω του διαγωνισμού του ΑΣΕΠ -θα έρθω πιο κάτω σ' αυτό- κι έχουμε προχωρήσει πολύ στη στελέχωση με μόνιμο εκπαιδευτικό προσωπικό και στις Κυκλάδες.
Πριν έρθω στα στοιχεία των Κυκλάδων θα ήθελα να θυμίσω τα εξής: Φέτος το Υπουργείο Παιδείας τοποθετεί μόνιμους εκπαιδευτικούς στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση σε όλα τα σχολεία της Ελλάδας, που ανέρχονται στον αριθμό των οκτώ χιλιάδων τριακοσίων πενήντα δύο εκπαιδευτικών. Πέρσι είχαν διοριστεί πέντε χιλιάδες πενήντα έξι μόνιμοι εκπαιδευτικοί στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Φέτος δηλαδή έχουμε το μεγαλύτερο επί προσλήψεων αριθμό μονίμων εκπαιδευτικών που έγινε ποτέ.
Αλλά από τους οκτώ χιλιάδες τριακόσιους πενήντα δύο πράγματι υπάρχει μια εκκρεμότητα ακόμη: Περίπου δύο χιλιάδες δεν έχουν διοριστεί και αυτό γιατί δεν έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες του διαγωνισμού του ΑΣΕΠ σε ορισμένες ειδικότητες και του διαγωνισμού που είχε γίνει πέρσι το Σεπτέμβριο, αλλά και του διαγωνισμού που είχε διεξαχθεί τον Απρίλιο για τις τεχνικές ειδικότητες, για τη στελέχωση δηλαδή κυρίως των ΤΕΕ. Τα αποτελέσματα του πρώτου πίνακα για τις τεχνικές ειδικότητες δημοσιεύτηκαν από το ΑΣΕΠ μόλις την 1η Οκτώβρη -θα ήμουν ευτυχής εάν είχαν ολοκληρωθεί αυτές οι διαδικασίες από το ΑΣΕΠ μερικές βδομάδες νωρίτερα- και γι' αυτό το λόγο οι τοποθετήσεις αυτές σε ειδικότητες γίνονται απ' αυτές τις μέρες και τις επόμενες.
Τώρα σε ό,τι αφορά στις Κυκλάδες πιο συγκεκριμένα: Στο Νομό Κυκλάδων πέρσι είχαν διοριστεί στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση εκατόν δέκα έξι μόνιμοι εκπαιδευτικοί. Φέτος αυξήσαμε σημαντικά τον αριθμό και διορίστηκαν εκατόν ενενήντα ένας μόνιμοι εκπαιδευτικοί. Και βέβαια προσελήφθησαν για λειτουργικά κενά, τα οποία δημιουργούνται μετά την έναρξη του σχολικού έτους, και άλλοι ενενήντα δάσκαλοι ως αναπληρωτές και τριάντα τέσσερις νηπιαγωγοί.
Στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση προσλάβαμε φέτος εκατόν τριάντα επτά συνολικά εκπαιδευτικούς και μάλιστα επανέφερα το θεσμό των δυσπρόσιτων και τοποθετήθηκαν τριάντα επτά εκπαιδευτικοί με το θεσμό των δυσπρόσιτων για να μην υπάρχει αυτή η κινητικότητα, δηλαδή μετά από ένα χρόνο να φεύγουν όπως δικαιούνται να κάνουν χρήση του δικαιώματος της μετάθεσης ή της απόσπασης, αλλά να έχουν την υποχρέωση στα δυσπρόσιτα να παραμένουν για μία τουλάχιστον τριετία. Και όπως είπα, από την περασμένη Παρασκευή έχουν τοποθετηθεί σαράντα πέντε εκπαιδευτικοί αναπληρωτές πληροφορικής, δεκατέσσερις μαθηματικοί και εννέα φυσικοί γιατί εκεί κυρίως υπήρχε το πρόβλημα σε ορισμένα σχολεία, όπως στο Γαύριο στην Άνδρο, που χρειαζόταν μαθηματικούς και φυσικούς.
Καταβάλαμε μια πολύ έντονη προσπάθεια παρά την -επαναλαμβάνω- κατά την άποψή μου όχι υποκειμενική καθυστέρηση. Δεν είναι υποκειμενική ευθύνη του ΑΣΕΠ γιατί τηρεί κατά γράμμα, προσέχει τις λεπτομέρειες, εξετάζει τις ενστάσεις, έτσι ώστε τα αποτελέσματα να είναι όντως αδιάβλητα, αλλά αυτή η καθυστέρηση της έκδοσης των αποτελεσμάτων δημιούργησε και σε μας ένα σχετικό πρόβλημα. Άρα και από τις επόμενες ημέρες θα συνεχίσει η τοποθέτηση…
(Στο σημείο αυτό χτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Υφυπουργού)
Ολοκληρώνω, κύριε Πρόεδρε.
...και με άλλες ειδικότητες, όπως ξένων γλωσσών, φυσικής αγωγής κλπ.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Ο κ. Χωματάς έχει το λόγο.

ΙΩΑΝΝΗΣ ΧΩΜΑΤΑΣ: Ευχαριστώ κύριε Πρόεδρε, όπως επίσης ευχαριστώ και τον κύριο Υπουργό που έδειξε κατανόηση στην ερώτηση, την οποίαν έχω υποβάλει σήμερα προς το Υπουργείο Παιδείας.
Κύριε Υπουργέ και εγώ σας κατανοώ. Εκείνοι που δεν μας κατανοούν όμως είναι οι μαθητές και οι γονείς. Και βεβαίως αναφερθήκατε σ' έναν από τους κύριους λόγους, για τους οποίους υπήρξε αυτή η καθυστέρηση, της τοποθέτησης ορισμένων καθηγητών λόγω καθυστερήσεως εκδόσεως και αναρτήσεως των αποτελεσμάτων από το ΑΣΕΠ.
Εκτός αυτού όμως, και κατά τη δική μου άποψη, υπάρχουν ορισμένα πράγματα τα οποία δεν μπορώ να δικαιολογήσω. Εγώ δηλαδή πίστευα και πιστεύω ότι δεν είναι δυνατόν το Υπουργείο να έρχεται και να περιμένει κάποιο διαγωνισμό του ΑΣΕΠ κατά την έναρξη ή κατά το μέσον της σχολικής χρονιάς για να καλύψει ορισμένα κενά. Αυτά τα κενά θα έπρεπε να έχουν προγραμματισθεί και να έχουν συμπληρωθεί προ της λήξεως του προηγούμενου σχολικού έτους. Δεν μπορούν δηλαδή να φεύγουν οι καθηγητές το καλοκαίρι από τα σχολεία, τα γυμνάσια κλπ και να μην ξέρουμε τι κενά υπάρχουν και πώς θα καλυφθούν.
Ένας άλλος πολύ σοβαρός λόγος που θα πρέπει να σας απασχολήσει είναι ότι πολλοί καθηγητές που διορίζονται στα σχολεία αυτά αμέσως μετά το διορισμό -και συνεχίζεται ακόμη και σήμερα- φεύγουν με αποσπάσεις. Αυτό δεν πρέπει να επιτρέπεται και όσοι πρόκειται να αποσπασθούν να έχουν εκ των προτέρων γνωστοποιήσει την αίτησή τους και τους λόγους για τους οποίους θέλουν να αποσπαστούν και το Υπουργείο να έχει καλύψει προ της ενάρξεως της σχολικής χρονιάς τις θέσεις αυτές. Διότι τα νησιά μας έχουν ιδιαιτερότητες, κύριε Υπουργέ, και έχουμε δικαιολογημένα παράπονα τώρα που και το Σύνταγμα προβλέπει μια ειδική μεταχείριση αναγνωρίζοντας τις ιδιαιτερότητες των νησιών. Έχουμε πολλές ελλείψεις σε πολλές υποδομές. Τουλάχιστον στον τομέα της υγείας και στον τομέα της παιδείας να βοηθήσετε για να μην αισθάνονται και τα παιδιά μας ως μαθητές δεύτερης και τρίτης κατηγορίας, επειδή πράγματι δεν έχουν την πολυτέλεια και μιας ιδιωτικής φροντιστηριακής άσκησης για να καλύψουν τις χιλιάδες κενές ώρες διδασκαλίας, τις οποίες χάνουν.
Θα παρακαλούσα πάρα πολύ, για να μη συμβαίνουν όλα αυτά, να βοηθήσετε ώστε και στον τομέα της παιδείας να μην έχουμε απλώς ίση μεταχείριση, αλλά την καλύτερη δυνατή μεταχείριση. Είναι ο λόγος για τον οποίο επιμένω, κύριε Υπουργέ, και πρέπει να τον καταλαβαίνετε, ότι εάν δεν το κάνουμε και αυτό, το μόνο εφόδιο που μπορούμε να δώσουμε στα παιδιά αυτά των νησιών, είναι μία μόρφωση επαρκής να μπορούν να συναγωνιστούν τα παιδιά των μεγάλων αστικών κέντρων. Σας ευχαριστώ.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Ο κ. Πετσάλνικος έχει το λόγο.

ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΠΕΤΣΑΛΝΙΚΟΣ (Υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων): Κύριε συνάδελφε, θα μου επιτρέψετε να σας ενημερώσω σε σχέση με το πώς δημιουργούνται τα κενά. Είπατε ότι θα πρέπει με βάση τις μετακινήσεις των καθηγητών, που θα έχουν γίνει, τα κενά που δημιουργούνται μέχρι το καλοκαίρι, να κάνουμε τον προγραμματισμό. Αυτός ο προγραμματισμός είχε γίνει. Και οι τοποθετήσεις των εκπαιδευτικών, που σας ανέφερα νωρίτερα, και του πολύ αυξημένου σε σχέση με πέρυσι αριθμού των μονίμων διορισθέντων και στην πρωτοβάθμια και στη δευτεροβάθμια ήταν ακριβώς βάσει του προγραμματισμού που είχαμε κάνει.
Τα κενά που δημιουργούνται και πρέπει να καλυφθούν τις ημέρες αυτές, τις εβδομάδες αυτές, είναι κενά λειτουργικά, που προκύπτουν μετά την έναρξη των σχολείων. Αυτά δεν μπορεί να τα προγραμματίσει κανείς, γιατί μετά την έναρξη της σχολικής χρονιάς οι εκπαιδευτικοί κάνουν χρήση για παράδειγμα, δικαιώματος κύησης οι γυναίκες, της γονικής άδειας, αυτό το νέο σημαντικό κοινωνικό μέτρο που εφαρμόζεται εδώ και 2-3 χρόνια και δίδεται η δυνατότητα στους δημοσίους υπαλλήλους, τις μητέρες κυρίως, να παίρνουν την άδεια εννέα μηνών για την ανατροφή του τέκνου έως ότου συμπληρώσει τα δύο έτη. Για μας σημαίνει αφαίρεση -αλλά δεν μπορούμε να το προγραμματίσουμε αυτό- τεσσερισήμισι χιλιάδων εκπαιδευτικών. Και αυτά τα κενά δημιουργούνται όταν κάνει χρήση του δικαιώματος. Και κάνει και αυτές τις ημέρες ακόμη αρκετός αριθμός εκπαιδευτικών χρήση των δικαιωμάτων αυτών. Γι' αυτό ερχόμαστε να καλύψουμε με τις διαδικασίες που ανέφερα, τα λειτουργικά κενά.
Την ευαισθησία σας την αντιλαμβάνομαι απόλυτα. Θα μου επιτρέψετε να πω ότι ίδια ευαισθησία έχουμε κι εμείς, ειδικά για τα νησιά. Και εκεί υπάρχει ειδική μεταχείριση σε ό,τι αφορά την αριθμητική στελέχωση των σχολείων.
Θα μου επιτρέψετε να σας αναφέρω ορισμένα παραδείγματα: Γυμνάσιο και Λύκειο Αμοργού. Σύνολο μαθητών 81. Έχουμε 12 εκπαιδευτικούς. Η αναλογία είναι αρίστη.
Γυμνάσιο και λυκειακές τάξεις Δονούσας. Είναι 8 οι μαθητές, έχουμε 5 εκπαιδευτικούς που στελεχώνουν το σχολείο αυτό.
Γυμνάσιο Ηράκλειας. Είναι 2 οι μαθητές και 3 οι καθηγητές.
Γυμνάσιο και Λύκειο Κουφονησίων. Είναι 12 οι μαθητές, 6 οι καθηγητές.
Γυμνάσιο και Λύκειο Σχοινούσας. Είναι 11 οι μαθητές και 8 οι καθηγητές. Αυτήν την αναλογία δεν τη συναντούμε πουθενά αλλού. Και ακριβώς στελεχώνουμε με αυτόν τον αριθμό, όσοι περίπου οι μαθητές και οι καθηγητές, για να υπάρχουν όλες οι ειδικότητες, ειδικά στα νησιά και ειδικά στις Κυκλάδες.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Επόμενη είναι η με αριθμό 38/15.10.2001 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας κ. Γεωργίου Χουρμουζιάδη προς τον Υπουργό Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, σχετικώς με την έγκαιρη διανομή των σχολικών βιβλίων, την κάλυψη των αναγκών σε εκπαιδευτικούς κλπ.
Η επίκαιρη ερώτηση του κ. Χουρμουζιάδη έχει ως εξής:
"Πέρασε πάνω από ένας μήνας από την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς και ένας μεγάλος αριθμός σχολικών βιβλίων δεν έχουν φτάσει ακόμη στους μαθητές. Το μεγαλύτερο πρόβλημα αντιμετωπίζουν τα Τεχνολογικά Επαγγελματικά Εκπαιδευτήρια, αλλά προβλήματα υπάρχουν ακόμη στα ενιαία λύκεια, τα γυμνάσια και τα δημοτικά σχολεία. Ταυτόχρονα σοβαρότατα προβλήματα δημιουργεί η έλλειψη καθηγητών στα Τεχνολογικά Επαγγελματικά Εκπαιδευτήρια. Η προσπάθεια "μπαλώματος" της κατάστασης με την πρόσληψη καθηγητών με δίμηνες συμβάσεις, πέρα από το ότι δεν αντιμετωπίζει το πρόβλημα, αποτελεί ευθεία βολή στις εργασιακές σχέσεις των εκπαιδευτικών. Χαρακτηριστικό της τραγική κατάστασης που επικρατεί είναι το γεγονός ότι χάνονται πάρα πολλές διδακτικές ώρες, ενώ πολλά ΤΕΕ έχουν χωρίσει τους μαθητές τους σε δύο βάρδιες που κάνουν μαθήματα εκ περιτροπής, αφού οι καθηγητές δεν επαρκούν. Η σημερινή κατάσταση που βρίσκεται σε πλήρη αντίθεση με τις κυβερνητικές διακηρύξεις πριν την έναρξη της σχολικής χρονιάς, είναι αποτέλεσμα της πολιτικής της συνεχούς υποβάθμισης της δημόσιας εκπαίδευσης, της αδιοριστίας και της προσπάθειας ανατροπής των εργασιακών δικαιωμάτων των εκπαιδευτικών, την οποία εφαρμόζει η Κυβέρνηση. Όλα όσα αναφέρονται σε δημοσιεύματα του Τύπου περί αδυναμίας του Οργανισμού Εκδόσεων Διδακτικών Βιβλίων (ΟΕΔΒ) να ανταποκριθεί στις σημερινές απαιτήσεις, δεν μπορεί παρά να γεννούν φόβους για την προώθηση από τη μεριά της Κυβέρνησης των σχεδίων ιδιωτικοποίησής του.
Ερωτάται ο κύριος Υπουργός:
Τι μέτρα πρόκειται να πάρει η Κυβέρνηση, ώστε να εξασφαλιστεί ότι το σχολικό βιβλίο θα εκδίδεται, θα διακινείται και θα διανέμεται έγκαιρα στους μαθητές δωρεάν με ευθύνη του δημόσιου ΟΕΔΒ;
Προτίθεται η Κυβέρνηση η εγκατάλειψη της πολιτικής αδιοριστίας και η κάλυψη όλων των σύγχρονων αναγκών των σχολείων σε εκπαιδευτικούς με μαζικούς διορισμούς μέσα από την επετηρίδα;
"
Ο Υπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων κ. Πετσάλνικος έχει το λόγο.

ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΠΕΤΣΑΛΝΙΚΟΣ (Υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων): Κύριε Πρόεδρε, είναι παραπλήσιο το περιεχόμενο της ερώτησης με αυτό της ερώτησης στην οποία απάντησα προηγουμένως. Όσον αφορά στη στελέχωση των σχολείων, κύριε Χουρμουζιάδη, θα επαναλάβω ότι φέτος έχουμε το μεγαλύτερο αριθμό μονίμων διορισμών. Είναι 8.352 και είναι σε εξέλιξη η διαδικασία διορισμού και των τελευταίων 2.000 περίπου εκπαιδευτικών που περιλαμβάνονται στους 8.352. Το ΑΣΕΠ εκδίδει τα αποτελέσματα τώρα. Θα επαναλάβω ότι θα ήμουν ευτυχής εάν είχαν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες νωρίτερα ώστε το Υπουργείο να έχει τη δυνατότητα της τοποθέτησής τους.
Παράλληλα για την κάλυψη των λειτουργικών κενών φέτος από την έναρξη της σχολικής χρονιάς και μετά έχουμε ήδη προσλάβει 5.000 εκπαιδευτικούς αναπληρωτές στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση και άλλες 5.000 στη δευτεροβάθμια. Τις επόμενες ημέρες θα συνεχίσουμε την κάλυψη των λειτουργικών κενών που δημιουργούνται διότι αρκετοί εκπαιδευτικοί κάνουν χρήση διαφόρων ειδών αδείας.
Όσον αφορά τα βιβλία, πρέπει να πω ότι η Ελλάδα είναι ίσως η μόνη χώρα που παρέχει δωρεάν τα βιβλία και στην πρωτοβάθμια και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Ο Οργανισμός Έκδοσης Διδακτικών Βιβλίων διένειμε φέτος 46.000.000 τίτλους. Το 98% των βιβλίων είχαν ήδη διανεμηθεί στους μαθητές με την έναρξη της σχολικής χρονιάς. Στο διάστημα που μεσολάβησε διενεμήθηκαν και τα υπόλοιπα βιβλία, κυρίως νέα που το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο είχε παραδώσει στις αρχές Ιουλίου -κατά την άποψή μου αυτή η διαδικασία θα έπρεπε να είχε ολοκληρωθεί νωρίτερα- στον Οργανισμός Έκδοσης Διδακτικών Βιβλίων.
Παράλληλα όσον αφορά τα Τ.Ε.Ε. είχαν ήδη αποσταλεί από τις αρχές του χρόνου 328 τίτλοι βιβλίων. Άλλοι 190 τίτλοι ήδη διανέμονται. Καταβάλαμε μία εντονότατη προσπάθεια πέρσι και φέτος ώστε να δημιουργηθεί μία πλήρης βιβλιοθήκη για τα Τ.Ε.Ε. εφόσον τα Τ.Ε.Ε. είναι ένας καινούργιος τύπος σχολείου.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Ο κ. Χουρμουζιάδης έχει το λόγο.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΧΟΥΡΜΟΥΖΙΑΔΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, φοβάμαι ότι το περιεχόμενο της επίκαιρης ερώτησης δεν είναι στοιχείο της επικαιρότητας. Ήδη έχει καταντήσει στοιχείο της εκπαιδευτικής ιστορίας του τόπου, γιατί η έλλειψη βιβλίων και προσωπικού δεν είναι χθεσινό φαινόμενο. Διορίστηκα πριν από τριάντα έξι χρόνια σε Γυμνάσιο της Ηπείρου και είχαμε τα ίδια προβλήματα. Δεν μπορούσαμε να καταστρώσουμε πρόγραμμα γιατί δεν είχαμε καθηγητές εγκαίρως και δεν μπορούσαμε να μπούμε μέσα στην τάξη επειδή δεν είχαμε βιβλία.
Σήμερα, ενώ το Υπουργείο Παιδείας και όλοι μας γνωρίζουμε ότι το σχολείο δηλαδή η στέγη, ο δάσκαλος, το βιβλίο είναι τα στοιχεία που υποστηρίζουν την εκπαίδευσή μας, σε αυτά τα τρία στοιχεία έχουμε πρόβλημα. Αυτό δεν βγαίνει από μία επιφανειακή εκτίμηση, ούτε από μία συναισθηματική εκτίμηση, αλλά από μία βαθειά γνώση των προβλημάτων. Την προηγούμενη βδομάδα, κύριε Υπουργέ, βρισκόμουν στην περιοχή σας στην ανασκαφή, και συζητούσα με νεαρούς εργάτες που είναι μαθητές. Μου έλεγαν ότι ακόμη δεν άρχισαν το μάθημα επειδή δεν έχουν βιβλία.
Επομένως, οι ελλείψεις υπάρχουν, κύριε Υφυπουργέ. Ήδη μας είπατε τι συμβαίνει στις Κυκλάδες. Αν πάρετε όλα τα παραδείγματα όλες τις ερωτήσεις, θα δείτε ότι υπάρχει πρόβλημα. Αυτό δεν σημαίνει ότι καταβάλλετε προσπάθεια να καλύψετε τα κενά. Τουλάχιστον όμως, προσπαθήστε να τα καλύψετε εγκαίρως. Λείπουν και βιβλία και δάσκαλοι. Τα σχολεία πρέπει να λειτουργήσουν. Ήδη έχει χαθεί ένας μήνας.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Ο κύριος Υφυπουργός έχει το λόγο.

ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΠΕΤΣΑΛΝΙΚΟΣ (Υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων): Δεν θα περίμενα από τον κ. Χουρμουζιάδη να προσπαθεί να προκαλέσει εντυπώσεις. Στην Καστοριά ειδικά -είναι η ιδιαίτερη πατρίδα μου, εκεί ζω και βρίσκομαι και κάθε Σαββατοκύριακο- ρώτησα επανειλημμένα αν υπήρχε κάποιο πρόβλημα. Τα ΤΕΕ Καστοριάς δεν έχουν και ειδικότητες για τις οποίες συνεγράφοντο τα βιβλία αλλά δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα και δεν υπήρξε από την αρχή. Επομένως είναι λάθος αν κάτι τέτοιο ακούσατε και μάλιστα από μαθητές που είναι και εργάτες. Πώς επιτρέπετε σε ανηλίκους να δουλεύουν στις ανασκαφικές εργασίες; Σε μαθητές του γυμνασίου και του λυκείου;

ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΣΤΡΙΦΤΑΡΗΣ: Είναι 20 και 23 χρονών.

ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΠΕΤΣΑΛΝΙΚΟΣ (Υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων): Αν είναι 20 χρονών τότε είναι μαθητές. Έχουν αποφοιτήσει. Αυτό μου κάνει εντύπωση…

ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΣΤΡΙΦΤΑΡΗΣ: Και 23 ετών μαθητές υπάρχουν στα ΤΕΕ.

ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΠΕΤΣΑΛΝΙΚΟΣ (Υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων): Έχουν αποφοιτήσει αν είναι 23 ετών. Δεν υπάρχουν 23 ετών μαθητές στα γυμνάσια και στα λύκεια.

ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΣΤΡΙΦΤΑΡΗΣ: Υπάρχουν στα ΤΕΕ.

ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΠΕΤΣΑΛΝΙΚΟΣ (Υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων): Και στα ΤΕΕ δεν υπάρχουν. Μου κάνει εντύπωση αυτό. Άρα ή μαθητές δεν θα ήταν ή λάθος πληροφόρηση σας μετέφεραν.
Επίσης στην ερώτησή σας σας -γι' αυτό το κράτησα και στη δευτερολογία- κάνετε πάλι αναφορά, μία μόνιμη επωδός, περί της δήθεν ιδιωτικοποίησης του Οργανισμού Έκδοσης Διδακτικών Βιβλίων. Ποιος σας μεταφέρει αυτές τις πληροφορίες κύριε Χουρμουζιάδη; Ο Οργανισμός Έκδοσης Διδακτικών Βιβλίων σεμνηνόμεθα γι' αυτό έχει πραγματικά επιτύχει ως δημόσιος οργανισμός να παράγει και να διανέμει αυτό που δεν γίνεται σε καμία άλλη χώρα επαναλαμβάνω, δωρεάν 46 εκατομμύρια τίτλους, 46 εκατομμύρια βιβλία για τα παιδιά της Ελλάδας.
Σαφώς όλη η προσπάθεια που καταβάλλουμε και εμείς είναι ακόμη και κενά και ανάγκες που δημιουργούνται μετά την έναρξη λειτουργίας του σχολικού έτους να τα καλύπτουμε έγκαιρα γιατί μας ενδιαφέρει η ποιότητα πάνω απ' όλα του δημόσιου σχολείου στο οποίο φοιτούν το 96% των Ελληνόπουλων όπως και τα δικά μου παιδιά.
../..

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Επίκαιρες ερωτήσεις δεύτερου κύκλου (άρθρο 130 παρ. 4 Καν.Βουλής)
Πρώτη είναι η με αριθμό 41/15.10.2001 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή της Νέας Δημοκρατίας κ. Ιωάννη Χωματά προς τον Υπουργό Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων σχετικώς με τις προθέσεις της Κυβέρνησης για την κάλυψη των ελλείψεων σε εκπαιδευτικό προσωπικό στα σχολεία του νομού Κυκλάδων.
Η επίκαιρη ερώτηση του κ. Χωματά έχει ως εξής:
"Κύριε Υπουργέ κάθε χρόνο με την έναρξη της σχολικής χρονιάς επικοινωνώ με τις Διευθύνσεις Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του Νομού Κυκλάδων για να ενημερώνομαι για τα κενά και τις ελλείψεις που παρουσιάζουν.
Και αυτό διότι εις το πρόσφατο παρελθόν επί κυβερνήσεως κ. Σημίτη είχε σχεδόν ολοκληρωθεί το πρώτο τετράμηνο και σε πολλά σχολεία υπήρχαν μεγάλες ελλείψεις που καθιστούσαν την εκπαίδευση των μαθητών ελλιπέστατη και προβληματική. Πολλοί δε γονείς αναγκάστηκαν να στείλουν τα παιδιά τους σε σχολεία του κέντρου.
Κατά τη φετινή περίοδο πήρα τη διαβεβαίωση ότι τα υπάρχοντα κενά θα καλυφθούν με τη δέσμευση του Υπουργείου.
Επειδή έχει ήδη ξεκινήσει η νέα χρονιά και πολλά σχολεία έχουν σημαντικές ελλείψεις σύμφωνα με πληροφορίες μου από γονείς και κηδεμόνες μαθητών ερωτάσθε κύριε Υπουργέ:
Πρώτον εάν υπάρχουν πράγματι κενά σε εκπαιδευτικό προσωπικό;
Δεύτερον πόσα και ποια σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης αφορούν και πότε σκέπτεστε να τα καλύψετε ώστε και τις επιταγές του Συντάγματος να εκπληρώσετε και οι μαθητές των νησιών μας να μην αισθάνονται εγκαταλελειμένοι και μαθητές δεύτερης και τρίτης κατηγορίας."
Ο Υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων κ. Πετσάλνικος έχει το λόγο.

ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΠΕΤΣΑΛΝΙΚΟΣ (Υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων): Κύριε Πρόεδρε, συμμερίζομαι την αγωνία του συναδέλφου σε ό,τι αφορά στη στελέχωση των σχολείων. Έχω όμως την αίσθηση ότι τα στοιχεία τα οποία θα είχατε κι εσείς υπόψη σας ήταν στοιχεία της περασμένης εβδομάδας, γιατί εν τω μεταξύ έχουν ολοκληρωθεί μια σειρά από διαδικασίες κυρίως μέσω του διαγωνισμού του ΑΣΕΠ -θα έρθω πιο κάτω σ' αυτό- κι έχουμε προχωρήσει πολύ στη στελέχωση με μόνιμο εκπαιδευτικό προσωπικό και στις Κυκλάδες.
Πριν έρθω στα στοιχεία των Κυκλάδων θα ήθελα να θυμίσω τα εξής: Φέτος το Υπουργείο Παιδείας τοποθετεί μόνιμους εκπαιδευτικούς στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση σε όλα τα σχολεία της Ελλάδας, που ανέρχονται στον αριθμό των οκτώ χιλιάδων τριακοσίων πενήντα δύο εκπαιδευτικών. Πέρσι είχαν διοριστεί πέντε χιλιάδες πενήντα έξι μόνιμοι εκπαιδευτικοί στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Φέτος δηλαδή έχουμε το μεγαλύτερο επί προσλήψεων αριθμό μονίμων εκπαιδευτικών που έγινε ποτέ.
Αλλά από τους οκτώ χιλιάδες τριακόσιους πενήντα δύο πράγματι υπάρχει μια εκκρεμότητα ακόμη: Περίπου δύο χιλιάδες δεν έχουν διοριστεί και αυτό γιατί δεν έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες του διαγωνισμού του ΑΣΕΠ σε ορισμένες ειδικότητες και του διαγωνισμού που είχε γίνει πέρσι το Σεπτέμβριο, αλλά και του διαγωνισμού που είχε διεξαχθεί τον Απρίλιο για τις τεχνικές ειδικότητες, για τη στελέχωση δηλαδή κυρίως των ΤΕΕ. Τα αποτελέσματα του πρώτου πίνακα για τις τεχνικές ειδικότητες δημοσιεύτηκαν από το ΑΣΕΠ μόλις την 1η Οκτώβρη -θα ήμουν ευτυχής εάν είχαν ολοκληρωθεί αυτές οι διαδικασίες από το ΑΣΕΠ μερικές βδομάδες νωρίτερα- και γι' αυτό το λόγο οι τοποθετήσεις αυτές σε ειδικότητες γίνονται απ' αυτές τις μέρες και τις επόμενες.
Τώρα σε ό,τι αφορά στις Κυκλάδες πιο συγκεκριμένα: Στο Νομό Κυκλάδων πέρσι είχαν διοριστεί στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση εκατόν δέκα έξι μόνιμοι εκπαιδευτικοί. Φέτος αυξήσαμε σημαντικά τον αριθμό και διορίστηκαν εκατόν ενενήντα ένας μόνιμοι εκπαιδευτικοί. Και βέβαια προσελήφθησαν για λειτουργικά κενά, τα οποία δημιουργούνται μετά την έναρξη του σχολικού έτους, και άλλοι ενενήντα δάσκαλοι ως αναπληρωτές και τριάντα τέσσερις νηπιαγωγοί.
Στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση προσλάβαμε φέτος εκατόν τριάντα επτά συνολικά εκπαιδευτικούς και μάλιστα επανέφερα το θεσμό των δυσπρόσιτων και τοποθετήθηκαν τριάντα επτά εκπαιδευτικοί με το θεσμό των δυσπρόσιτων για να μην υπάρχει αυτή η κινητικότητα, δηλαδή μετά από ένα χρόνο να φεύγουν όπως δικαιούνται να κάνουν χρήση του δικαιώματος της μετάθεσης ή της απόσπασης, αλλά να έχουν την υποχρέωση στα δυσπρόσιτα να παραμένουν για μία τουλάχιστον τριετία. Και όπως είπα, από την περασμένη Παρασκευή έχουν τοποθετηθεί σαράντα πέντε εκπαιδευτικοί αναπληρωτές πληροφορικής, δεκατέσσερις μαθηματικοί και εννέα φυσικοί γιατί εκεί κυρίως υπήρχε το πρόβλημα σε ορισμένα σχολεία, όπως στο Γαύριο στην Άνδρο, που χρειαζόταν μαθηματικούς και φυσικούς.
Καταβάλαμε μια πολύ έντονη προσπάθεια παρά την -επαναλαμβάνω- κατά την άποψή μου όχι υποκειμενική καθυστέρηση. Δεν είναι υποκειμενική ευθύνη του ΑΣΕΠ γιατί τηρεί κατά γράμμα, προσέχει τις λεπτομέρειες, εξετάζει τις ενστάσεις, έτσι ώστε τα αποτελέσματα να είναι όντως αδιάβλητα, αλλά αυτή η καθυστέρηση της έκδοσης των αποτελεσμάτων δημιούργησε και σε μας ένα σχετικό πρόβλημα. Άρα και από τις επόμενες ημέρες θα συνεχίσει η τοποθέτηση…
(Στο σημείο αυτό χτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Υφυπουργού)
Ολοκληρώνω, κύριε Πρόεδρε.
…και με άλλες ειδικότητες, όπως ξένων γλωσσών, φυσικής αγωγής κλπ.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Ο κ. Χωματάς έχει το λόγο.

ΙΩΑΝΝΗΣ ΧΩΜΑΤΑΣ: Ευχαριστώ κύριε Πρόεδρε, όπως επίσης ευχαριστώ και τον κύριο Υπουργό που έδειξε κατανόηση στην ερώτηση, την οποίαν έχω υποβάλει σήμερα προς το Υπουργείο Παιδείας.
Κύριε Υπουργέ και εγώ σας κατανοώ. Εκείνοι που δεν μας κατανοούν όμως είναι οι μαθητές και οι γονείς. Και βεβαίως αναφερθήκατε σ' έναν από τους κύριους λόγους, για τους οποίους υπήρξε αυτή η καθυστέρηση, της τοποθέτησης ορισμένων καθηγητών λόγω καθυστερήσεως εκδόσεως και αναρτήσεως των αποτελεσμάτων από το ΑΣΕΠ.
Εκτός αυτού όμως, και κατά τη δική μου άποψη, υπάρχουν ορισμένα πράγματα τα οποία δεν μπορώ να δικαιολογήσω. Εγώ δηλαδή πίστευα και πιστεύω ότι δεν είναι δυνατόν το Υπουργείο να έρχεται και να περιμένει κάποιο διαγωνισμό του ΑΣΕΠ κατά την έναρξη ή κατά το μέσον της σχολικής χρονιάς για να καλύψει ορισμένα κενά. Αυτά τα κενά θα έπρεπε να έχουν προγραμματισθεί και να έχουν συμπληρωθεί προ της λήξεως του προηγούμενου σχολικού έτους. Δεν μπορούν δηλαδή να φεύγουν οι καθηγητές το καλοκαίρι από τα σχολεία, τα γυμνάσια κλπ και να μην ξέρουμε τι κενά υπάρχουν και πώς θα καλυφθούν.
Ένας άλλος πολύ σοβαρός λόγος που θα πρέπει να σας απασχολήσει είναι ότι πολλοί καθηγητές που διορίζονται στα σχολεία αυτά αμέσως μετά το διορισμό -και συνεχίζεται ακόμη και σήμερα- φεύγουν με αποσπάσεις. Αυτό δεν πρέπει να επιτρέπεται και όσοι πρόκειται να αποσπασθούν να έχουν εκ των προτέρων γνωστοποιήσει την αίτησή τους και τους λόγους για τους οποίους θέλουν να αποσπαστούν και το Υπουργείο να έχει καλύψει προ της ενάρξεως της σχολικής χρονιάς τις θέσεις αυτές. Διότι τα νησιά μας έχουν ιδιαιτερότητες, κύριε Υπουργέ, και έχουμε δικαιολογημένα παράπονα τώρα που και το Σύνταγμα προβλέπει μια ειδική μεταχείριση αναγνωρίζοντας τις ιδιαιτερότητες των νησιών. Έχουμε πολλές ελλείψεις σε πολλές υποδομές. Τουλάχιστον στον τομέα της υγείας και στον τομέα της παιδείας να βοηθήσετε για να μην αισθάνονται και τα παιδιά μας ως μαθητές δεύτερης και τρίτης κατηγορίας, επειδή πράγματι δεν έχουν την πολυτέλεια και μιας ιδιωτικής φροντιστηριακής άσκησης για να καλύψουν τις χιλιάδες κενές ώρες διδασκαλίας, τις οποίες χάνουν.

Θα παρακαλούσα πάρα πολύ, για να μη συμβαίνουν όλα αυτά, να βοηθήσετε ώστε και στον τομέα της παιδείας να μην έχουμε απλώς ίση μεταχείριση, αλλά την καλύτερη δυνατή μεταχείριση. Είναι ο λόγος για τον οποίο επιμένω, κύριε Υπουργέ, και πρέπει να τον καταλαβαίνετε, ότι εάν δεν το κάνουμε και αυτό, το μόνο εφόδιο που μπορούμε να δώσουμε στα παιδιά αυτά των νησιών, είναι μία μόρφωση επαρκής να μπορούν να συναγωνιστούν τα παιδιά των μεγάλων αστικών κέντρων. Σας ευχαριστώ.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Ο κ. Πετσάλνικος έχει το λόγο.

ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΠΕΤΣΑΛΝΙΚΟΣ (Υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων): Κύριε συνάδελφε, θα μου επιτρέψετε να σας ενημερώσω σε σχέση με το πώς δημιουργούνται τα κενά. Είπατε ότι θα πρέπει με βάση τις μετακινήσεις των καθηγητών, που θα έχουν γίνει, τα κενά που δημιουργούνται μέχρι το καλοκαίρι, να κάνουμε τον προγραμματισμό. Αυτός ο προγραμματισμός είχε γίνει. Και οι τοποθετήσεις των εκπαιδευτικών, που σας ανέφερα νωρίτερα, και του πολύ αυξημένου σε σχέση με πέρυσι αριθμού των μονίμων διορισθέντων και στην πρωτοβάθμια και στη δευτεροβάθμια ήταν ακριβώς βάσει του προγραμματισμού που είχαμε κάνει.
Τα κενά που δημιουργούνται και πρέπει να καλυφθούν τις ημέρες αυτές, τις εβδομάδες αυτές, είναι κενά λειτουργικά, που προκύπτουν μετά την έναρξη των σχολείων. Αυτά δεν μπορεί να τα προγραμματίσει κανείς, γιατί μετά την έναρξη της σχολικής χρονιάς οι εκπαιδευτικοί κάνουν χρήση για παράδειγμα, δικαιώματος κύησης οι γυναίκες, της γονικής άδειας, αυτό το νέο σημαντικό κοινωνικό μέτρο που εφαρμόζεται εδώ και 2-3 χρόνια και δίδεται η δυνατότητα στους δημοσίους υπαλλήλους, τις μητέρες κυρίως, να παίρνουν την άδεια εννέα μηνών για την ανατροφή του τέκνου έως ότου συμπληρώσει τα δύο έτη. Για μας σημαίνει αφαίρεση -αλλά δεν μπορούμε να το προγραμματίσουμε αυτό- τεσσερισήμισι χιλιάδων εκπαιδευτικών. Και αυτά τα κενά δημιουργούνται όταν κάνει χρήση του δικαιώματος. Και κάνει και αυτές τις ημέρες ακόμη αρκετός αριθμός εκπαιδευτικών χρήση των δικαιωμάτων αυτών. Γι' αυτό ερχόμαστε να καλύψουμε με τις διαδικασίες που ανέφερα, τα λειτουργικά κενά.
Την ευαισθησία σας την αντιλαμβάνομαι απόλυτα. Θα μου επιτρέψετε να πω ότι ίδια ευαισθησία έχουμε κι εμείς, ειδικά για τα νησιά. Και εκεί υπάρχει ειδική μεταχείριση σε ό,τι αφορά την αριθμητική στελέχωση των σχολείων.
Θα μου επιτρέψετε να σας αναφέρω ορισμένα παραδείγματα: Γυμνάσιο και Λύκειο Αμοργού. Σύνολο μαθητών 81. Έχουμε 12 εκπαιδευτικούς. Η αναλογία είναι αρίστη.
Γυμνάσιο και λυκειακές τάξεις Δονούσας. Είναι 8 οι μαθητές, έχουμε 5 εκπαιδευτικούς που στελεχώνουν το σχολείο αυτό.
Γυμνάσιο Ηράκλειας. Είναι 2 οι μαθητές και 3 οι καθηγητές.
Γυμνάσιο και Λύκειο Κουφονησίων. Είναι 12 οι μαθητές, 6 οι καθηγητές.
Γυμνάσιο και Λύκειο Σχοινούσας. Είναι 11 οι μαθητές και 8 οι καθηγητές. Αυτήν την αναλογία δεν τη συναντούμε πουθενά αλλού. Και ακριβώς στελεχώνουμε με αυτόν τον αριθμό, όσοι περίπου οι μαθητές και οι καθηγητές, για να υπάρχουν όλες οι ειδικότητες, ειδικά στα νησιά και ειδικά στις Κυκλάδες.


Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΟΙ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΣ



Αποστολή σελίδας   Εκτυπώσιμη μορφή σελίδας   Προσθήκη σελίδας στα Αγαπημένα 
Πείτε τη γνώμη σας για το άρθρο
©1998-2024, Έδρα Εκπαίδευσης, Ι.Π.Ε.Τ.
 
Επιστροφή
Δημοσιεύθηκε την: 18.10.2001 00:00:00
 
Αναγνώσθηκε 594 φορές