Δηλώσεις του Ι. Πανάρετου σε συνέντευξη στο ρ/σ ΣΚΑΪ για τα επαγγελματικά δικαιώματα των πτυχίων και την άδεια άσκησης επαγγέλματος

07 / 04 / 2010

Δ – Χριστός Ανέστη, Χρόνια σας Πολλά κ. Πανάρετε

IΠ – Χρόνια Πολλά, καλή σας μέρα

Δ – Διαβάζω ένα απόσπασμα από μια συνέντευξη, δεν ξέρω εάν το είδατε στο Κ της Καθημερινής.

IΠ – Σας ακούω.

Δ – Λέει λοιπόν ο κ. Χρήστος Κοζιράκης, επαναλαμβάνω για όσους μπήκαν τώρα στο ακροατήριο, αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Stanford στην Καλιφόρνια των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής: «Αντίθετα από άλλα μέρη, ο πλούτος εδώ δε φαίνεται. Μπορείς να βάλεις ένα φθαρμένο τζιν και το παλιό σου μπλουζάκι και να μπεις στο πιο ακριβό εστιατόριο. Κανείς δε θα σου δημιουργήσει πρόβλημα. Όλοι ξέρουν πως ακόμα και δισεκατομμυριούχοι, όπως οι ιδρυτές της Google, κυκλοφορούν εδώ με τα παλιά τους t-shirts και εξακολουθούν να δουλεύουν σκληρά. Τι άλλο έμαθα εδώ; Ότι κάποιος δεν χρειάζεται να είναι κολλητός σου για να γίνει καλός συνεργάτης σου. Ούτε βέβαια να έχει τις ίδιες πεποιθήσεις. Ο ένας μπορεί να είναι θρησκόληπτος και ο άλλος αναρχικός. Αυτό που μετράει είναι η επιστημονική κατάρτιση και η εμπειρία στη δουλειά. Έτσι, στο ανταγωνιστικό περιβάλλον της Silicon Valley όλοι επιδιώκουν να γίνουν καλύτεροι. Και όσοι πέτυχαν δεν είχαν κίνητρο τα χρήματα. Αυτά προέκυψαν καθ’ οδόν. Είχαν την αγάπη για το αντικείμενο τους. Για να το πω απλά. Κανέναν δεν ενδιαφέρει τι γλώσσες μιλάς, τι τρως, τι μουσική ακούς. Σημασία έχει αν παράγεις καλές ιδέες και πώς τις υλοποιείς.»

Αυτή την περίοδο, ο Χρήστος Κοζιράκης με έναν συνάδελφό του δουλεύουν πάνω σε ένα νέο project. Προσπαθούν να αναλύσουν πώς καταναλώνεται η ενέργεια σε υπολογιστικά συστήματα με στόχο την εξοικονόμησή της. To Stanford, κατά παράδοση, ωθεί τους καθηγητές και τους φοιτητές του να σχηματίσουν τις δικές τους εταιρίες. Η τεχνογνωσία όμως σε ποιόν ανήκει; Απαντά ο κ. Κοζιράκης: «Στόχος είναι οι καλές ιδέες να μεταφέρονται στον επιχειρηματικό τομέα το συντομότερο δυνατό. Η τεχνογνωσία ανήκει μέν στο Πανεπιστήμιο, αλλά το ποσοστό του στις εταιρίες που δημιουργούν, είναι σχετικά μικρό. Δίνεται δηλαδή άδεια σε έναν καθηγητή να αναπτύξει μία εταιρία, μέχρι και δύο χρόνια. Αλλά, όταν παρέλθει αυτό το διάστημα ,το Stanford του ζητά να αποφασίσει ποιόν ρόλο θα επιλέξει. Του διδάσκοντα ή του επιχειρηματία; Όλα αυτά χρειάζεται να τα συζητάμε κ. Πανάρετε – πιθανώς σε κάποιους ανθρώπους να είναι γνωστά, σε πολλούς να μην είναι. Αλλά, το γεγονός ότι εμείς εδώ κτίζουμε τα γραφεία του καθηγητή για να μην διασυνδεθούν με την αγορά εργασίας… Θέλω να πω, υπάρχουν και άλλοι οδοί χωρίς να βάλεις πηλοφόρι και τούβλο.

IΠ – Μα το θέμα που αναφέρετε και η συγκεκριμένη προσέγγιση, είναι κάτι που μας απασχολεί πολύ και ουσιαστικά κάνετε αναφορά στο εξής θέμα: στο πώς κανείς είναι ανοικτός σε καλές πρακτικές που υπάρχουν διεθνώς. Εμείς παραδοσιακά, η χώρα μας, είχαμε μία τάση να την αγνοούμε αυτή την προσέγγιση, έχουμε μία εσωστρέφεια στο εκπαιδευτικό μας σύστημα και όχι μόνο. Οποιεσδήποτε προσπάθειες ανοίγματος σε άλλες λογικές και σε πρακτικές που έχουν αποδώσει νομίζω ότι θα είναι χρήσιμες και για το εκπαιδευτικό σύστημα, αλλά και για την πορεία της χώρας μας.

Δ – Ναι … κ. Πανάρετε, με την αρθρογραφία σας στο blog σας, δημιουργείτε κατά καιρούς ζητήματα. Τι είναι αυτό που σας ωθεί να- θα ήθελα λίγο να σας ακούσω- εκφράζεστε μέσω του blog; Είναι πολύ ωραίο αυτό, ειλικρινά, αλλά φαίνεται ότι δεν το έχουμε συνηθίσει αυτό το πράγμα.

IΠ – Υπάρχει μία βασική αρχή η οποία εξυπηρετείται με αυτόν τον τρόπο. Η βασική αρχή είναι ότι ο κάθε πολίτης δικαιούται να γνωρίζει με ακρίβεια τις απόψεις και τον τρόπο σκέψης κάποιου, ο οποίος έχει μία θέση ευθύνης. Αυτό το πράγμα νομίζω ότι εξυπηρετείται με τον καλύτερο τρόπο, όταν αυτός που έχει θέση ευθύνης αποτυπώνει αυτές τις απόψεις. Τις διατυπώνει με ευθύτητα, ώστε ο καθένας να μπορεί να τις κρίνει, να τις αξιολογήσει να τις κατακρίνει, να τις επικρίνει και να τις διορθώσει.

Δ – Τώρα, την άποψη στο Υπουργείο Παιδείας και Δια Βίου Μάθησης, ποιος την εκφράζει κ. Πανάρετε; Η Υπουργός, εσείς η άλλη κα Υφυπουργός, όλοι μαζί; Πώς ακριβώς;

IΠ – Κάνετε μία ερώτηση στην οποία η απάντηση είναι προφανής αλλά επειδή το ζητάτε… Είναι προφανές ότι την τελική ευθύνη για την πολιτική του Υπουργείου Παιδείας έχει ο εκάστοτε Υπουργός. Σε κάθε Υπουργείο.

Δ – Ναι. Σε ότι αφορά στο 10, έχετε καταλήξει; Υπάρχουν εσωτερικές αντιρρήσεις κ. Πανάρετε για να το καταλάβω;

IΠ – Επειδή αυτό το θέμα έχει συζητηθεί τόσο πολύ και έχει αποτελέσει, κακώς κατά τη γνώμη μου…

Δ – Θα φύγω. Θα φύγω από αυτό, αλλά μια που, τώρα έτσι που το περάσαμε, να ακούσουμε και, θα ήθελα να μάθω την αντίληψή σας, πώς βλέπετε το Πανεπιστήμιο, δηλαδή, πώς πρέπει να λειτουργήσει το Πανεπιστήμιο.

IΠ – Το πώς μπορεί να λειτουργήσει το Πανεπιστήμιο μπορώ να σας πω. Αλλά δεν θα ήθελα να ξανανοίξουμε αυτή την συζήτηση για το θέμα της βάσης του 10, που όπως έχω πει και στο παρελθόν θα κλείσει με ανακοινώσεις από την πλευρά της Πολιτικής Ηγεσίας του Υπουργείου Παιδείας.

Δ – Μάλιστα. Με τα επαγγελματικά δικαιώματα καταλήξατε κάπου κ. Πανάρετε;

IΠ – Με τα επαγγελματικά δικαιώματα κάναμε ένα μεγάλο βήμα. Ανακοινώσαμε, δημοσιοποιήσαμε, σχέδια Προεδρικών Διαταγμάτων για όλα τα αντικείμενα (και τα 27) για τα οποία εκκρεμούσαν τα επαγγελματικά δικαιώματα. Και εδώ θέλω να κάνω μία παρατήρηση.

Κατ’ αρχήν, το πρώτο πράγμα που θέλω να πω είναι ότι τηρούμε το χρονοδιάγραμμα για το οποίο είχαμε δεσμευτεί – και νομίζω είχαμε μιλήσει μαζί για αυτό . Είχαμε πει ότι μέχρι τέλος Μαρτίου τα σχέδια θα δοθούν στη δημοσιότητα. Και αυτό έγινε. Οπωσδήποτε τα σχέδια αυτά επιδέχονται βελτιώσεις. Μπορεί κανείς, μέσω του διαδικτύου να κάνει παρατηρήσεις, αλλά φυσικά και οι επαγγελματικοί φορείς τους οποίους αφορούν τα διατάγματα αυτά – θα έχουμε διάλογο μαζί τους και θα δούμε σημεία στα οποία τα σχέδια μπορούν να διορθωθούν ή λεπτομέρειες που μπορούν να βελτιωθούν.

Σημασία όμως έχει ότι κάναμε δύο ουσιαστικά πράγματα. Το ένα είναι η πλήρης διαφάνεια. Μέχρι τώρα, ποια ήταν η πρακτική; Διαμορφωνόταν ένα σχέδιο στα γραφεία των Υπουργών από κάποιους συνεργάτες τους, και αυτά δίνονταν σε κάποιους φορείς, με τους οποίους συζητούσαν οι Υπουργοί και κατέληγαν στην Α ή στην Β απόφαση και στο τέλος, ο κόσμος και οι ενδιαφερόμενοι μάθαιναν το αποτέλεσμα αυτών των συζητήσεων από κάποιο νομοσχέδιο που πήγαινε στην Βουλή ή από ένα Προεδρικό Διάταγμα. Σήμερα, τα πλήρη κείμενα είναι διαθέσιμα. Ο κάθε πολίτης έχει πρόσβαση σε αυτά και μπορεί να διατυπώσει άποψη για αυτά. Μπορεί να πει εάν συμφωνεί, εάν διαφωνεί και πού μπορούν να βελτιωθούν.

Το δεύτερο σημείο που, κατά την γνώμη μου έχει σημασία, είναι ότι υπάρχει μια διαφορετική προσέγγιση από τη μέχρι σήμερα πρακτική. Η μέχρι σήμερα πρακτική ήταν ποια; Πήρες ένα πτυχίο, τελείωσες, με αυτό θα πάρεις κάποια επαγγελματικά δικαιώματα – αν τα πάρεις. Τώρα, με την προσέγγιση που έχουμε εμείς στα Προεδρικά Διατάγματα, πέρα από το πτυχίο, θα λαμβάνονται υπ’ όψη και οι πιστοποιημένες γνώσεις, η εμπειρία, οι μεταπτυχιακοί τίτλοι, το διδακτορικό. Ο κάθε επιστήμονας ο οποίος τελειώνει τις σπουδές του θα μπορεί να ανελίσσεται στην επαγγελματική ζωή. Δεν θα έχει δηλαδή κάτι που απέκτησε μία φορά και αυτό θα τον ακολουθεί σε όλη του τη ζωή.

Ένα τρίτο στοιχείο είναι ότι βάζουμε ως κριτήριο την άδεια άσκησης επαγγέλματος. Η άδεια άσκησης επαγγέλματος είναι κάτι που εφαρμόζεται σε όλα τα κράτη, δεν είναι δηλαδή μια πρωτοτυπία Ελληνική. Και είναι φυσικά και Ευρωπαϊκή πρακτική. Δηλαδή, οι υπάρχοντες φορείς, όπως είναι το Τεχνικό Επιμελητήριο, το ΓΕΟΤΕ, το Οικονομικό Επιμελητήριο, ο Δικηγορικός Σύλλογος, οι οποίοι προφανώς θα διευρυνθούν, ή όπου δεν υπάρχουν φορείς, οι φορείς που πρόκειται να δημιουργηθούν, ινστιτούτα ή επαγγελματικές ενώσεις, αυτοί οι φορείς θα καθορίζουν με βάση μία αξιοκρατική διαδικασία, τι επάγγελμα μπορούν και σε ποιο βαθμό μπορούν να το ασκούν οι πτυχιούχοι των αντιστοίχων αντικειμένων. Επομένως, πηγαίνουμε σε μία αξιοκρατική διαδικασία που οι ίδιοι οι φορείς, και όχι πια το Υπουργείο Παιδείας…

Δ – Άρα ο πτυχιούχος ΤΕΙ θα εγγράφεται στο Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας αφού προηγουμένως δώσει εκεί εξετάσεις;

IΠ – Η πρόταση μας είναι ότι οι φορείς θα εγγράφουν τα μέλη τους, με τον τρόπο που θα καθορίσουν οι ίδιοι.

(Διάλειμμα)

Δ – Ο κ. Γιάννης Πανάρετος, Υφυπουργός Παιδείας. Λοιπόν, είχαμε μείνει στα επαγγελματικά δικαιώματα. Συνεπώς λέτε ότι οι επαγγελματικοί φορείς επί της ουσίας θα αξιολογούν εάν κάποιος πτυχιούχος έχει τις δυνατότητες να ασκήσει το επάγγελμα ή όχι.

IΠ – Ναι. Αυτό που σας έλεγα είναι ότι την άδεια άσκησης επαγγέλματος θα την δίνει ο επαγγελματικός φορέας, με διαδικασία που θα ορίσει ο ίδιος ο φορέας. Αυτός ο φορέας θα αντιμετωπίσει και την άδεια άσκησης, αλλά και την ανέλιξη των επαγγελματιών στο επάγγελμα με δικές του κανονιστικές πράξεις και προδιαγραφές που μπορεί να είναι εξετάσεις ή πιστοποιημένες γνώσεις και δεξιότητες ή πιστοποιημένη εμπειρία.

Δ – Συμφώνησε φερ’ ειπείν το τεχνικό επιμελητήριο Ελλάδας κύριε Πανάρετε με την σκέψη σας;

IΠ – Μου κάνει εντύπωση ο τρόπος που διατυπώνετε το ερώτημά σας. Το ΤΕΕ όπως και όλοι οι επαγγελματικοί φορείς θα έχουν την ευκαιρία να διατυπώσουν τις απόψεις τους και να συζητήσουμε μαζί τους για να καταγράψουμε τους όποιους προβληματισμούς ή τις όποιες ανησυχίες έχουν και να συζητήσουμε μαζί τους ώστε το τελικό αποτέλεσμα να είναι το καλύτερο δυνατό για όλους.

Δ – Ναι. Η πρυτανική ηγεσία στα ΤΕΙ έχει συμφωνήσει; Ή θα ακούσετε και εκείνων την άποψη;

IΠ – Βεβαίως και θα ακούσουμε και εκείνων την άποψη. Ξέρετε, νομίζω ότι είναι προφανές ότι, όταν κάτι δεν έχει γίνει επί 25 χρόνια, υπάρχει κάποιος λόγος, κάποια αιτία και είναι πολύ δύσκολο να καταλήξει κανείς κάπου και να είναι όλοι οι ενδιαφερόμενοι ευχαριστημένοι. Το πιο πιθανό είναι ότι όλοι θα είναι κάπως δυσαρεστημένοι. Η υποχρέωση όμως της πολιτείας είναι να τελειώσει αυτό το θέμα.

Δ – Πάντως τα επαγγελματικά δικαιώματα δεν αφορούν τους πτυχιούχους ΤΕΙ μόνο κύριε Πανάρετε, αλλά και άλλων πανεπιστημίων έτσι δεν είναι;

IΠ – Φυσικά. Για αυτό σας είπα ότι όπου υπάρχουν φορείς όπως είναι το ΤΕΕ, το οικονομικό επιμελητήριο, ο ΓΕΟΤΕ, ο Δικηγορικός σύλλογος, όπου υπάρχουν φορείς αυτοί θα διευρυνθούν. Όπου δεν υπάρχουν θα δημιουργηθούν. Θέλω όμως να κάνω και άλλη μια παρατήρηση….

Δ – Μήπως ακούσετε στο τέλος ότι δεν βγάζετε εσείς τα κάστανα από τη φωτιά αλλά ρίχνετε την ευθύνη σε εκείνους;

IΠ – Όχι, δεν είναι έτσι. Θα σας δώσω και άλλη μια διάσταση. Τι θα πει βγάζουμε τα κάστανα από τη φωτιά; Βγάζουμε τα κάστανα από τη φωτιά σημαίνει ότι, όπως σας είπα προηγουμένως, παίρνουμε το πτυχίο και λέμε: με βάση αυτό το πτυχίο αυτός ο άνθρωπος κάνει αυτά, εκείνα και τα άλλα. Δεν μπορεί να είναι αυτό το πράγμα θέμα του υπουργείου Παιδείας. Είναι μια πρακτική που δεν υπάρχει πουθενά. Σε όλες τις χώρες υπάρχει η άδεια άσκησης επαγγέλματος.

Θέλω να προσθέσω και κάτι. Ότι αυτή η προσέγγιση δεν ωφελεί μόνο τους πτυχιούχους αλλά ωφελεί και όλα τα επαγγέλματα, αλλά και την κοινωνία γενικότερα, διότι η κοινωνία θα γνωρίζει ότι αυτός, ο οποίος έχει το δικαίωμα να κάνει το Α ή το Β στο συγκεκριμένο αντικείμενο, στον συγκεκριμένο τομέα, έχει πιστοποιηθεί από τον ίδιο τον φορέα στον οποίο είναι μέλος. Γιατί θα ήταν και λίγο παράξενο και λίγο εκτός πραγματικότητας, το Υπουργείο Παιδείας να παρακολουθεί διαχρονικά έναν πτυχιούχο για να βλέπει εάν αυτός έχει βελτιώσει τις ικανότητές του, τις δεξιότητες του και εάν επιτρέπουν ένα μεγαλύτερο εύρος επαγγελματικών δραστηριοτήτων από αυτό για το οποίο αρχικά καταρτίσθηκε.

Δ – Ναι. Τώρα, σε ό,τι αφορά στα επαγγελματικά δικαιώματα των πτυχιούχων του Ανοικτού Πανεπιστημίου, εκεί ποια είναι η σκέψη σας κύριε Πανάρετε;

IΠ – Και εκεί θα προχωρήσουμε με παρόμοιο τρόπο. Νομίζω ότι είναι σαφές το εξής: Από την στιγμή που το κράτος δίνει την δυνατότητα σπουδών μέσω τέτοιων προγραμμάτων σπουδών, θα πρέπει στην συνέχεια, αφού έχουμε ένα σύστημα το οποίο βάζει κανόνες – και σωστά βάζει κανόνες- να δίνει την ευχέρεια σε όλους όσους τελειώνουν σπουδές να έχουν την δυνατότητα να ασκήσουν επάγγελμα αντίστοιχο με το αντικείμενο που σπούδασαν.

Δ – Ναι. Τώρα επειδή το μεγαλύτερο ενδιαφέρον μας το συγκεντρώνει το ΤΕΕ, φαντάζομαι θα κριθεί και ποιοι ακριβώς θα είναι οι μηχανικοί του περιβάλλοντος, ποιοι δεν θα είναι γιατί σε πολλά πανεπιστήμιά μας έχουν αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια αντίστοιχα τμήματα.

IΠ – Ναι, και εδώ θέτετε την άλλη πλευρά του προβλήματος: ότι πολλές φορές έχουν δημιουργηθεί τμήματα ή έχουν αποφασισθεί τίτλοι τμημάτων που συχνά οι μικρές διαφοροποιήσεις των τίτλων τους, επιτρέπουν να διαφοροποιούνται οι επαγγελματικές δραστηριότητες που μπορούν να έχουν οι απόφοιτοί τους. Για αυτό, έχει τόσο μεγάλη σημασία να υπάρχει ένας επαγγελματικός φορέας, ο οποίος θα αποφασίζει με βάση τις εξετάσεις, ή με οποιοδήποτε άλλο τρόπο, σε ποιούς από αυτούς που σας προανέφερα θα χορηγεί άδεια άσκησης επαγγέλματος και ποιο θα είναι το εύρος των δραστηριοτήτων που μπορεί να έχει ο καθένας.

Δ – Πάντως, θα φιλοξενήσω και τις απόψεις του Προέδρου, του κ. Αλαβάνου, οπότε πιθανώς υπάρχει περίπτωση να επανέλθουμε. Υπάρχουν άλλα δύο θέματα κ. Πανάρετε. Ρωτάει το ακροατήριο πότε θα γίνουν οι εξετάσεις πιστοποίησης στα δημόσια ΙΕΚ.

IΠ – Ναι, κοιτάξτε, και άλλη φορά με έχετε ρωτήσει θέματα τεχνικά. Σε αυτά τα θέματα πάντοτε κάνουμε ανακοινώσεις από το υπουργείο παιδείας και προτιμώ να υπάρχουν οι επίσημες ανακοινώσεις από το να διατυπώνω εγώ στο ραδιόφωνο τα χρονοδιαγράμματα για τις δραστηριότητες του υπουργείου.

Δ – Άς έρθουμε στο θέμα της έρευνας στην Ελλάδα. Τι κάνουμε σε αυτόν τον τομέα κύριε Υφυπουργέ;

IΠ – Κάνουμε μια τομή – και χαίρομαι που το ρωτάτε, γιατί συνήθως δεν είναι από τα θέματα που σε ραδιοφωνικές συνεντεύξεις ή σε εφημερίδες προκαλούν ενδιαφέρον. Προσπαθούμε να κάνουμε μια τομή, προσπαθούμε να αλλάξουμε την μέχρι σήμερα πρακτική διανομής ή κατανομής χρημάτων και να αναδείξουμε ως κυρίαρχο στοιχείο την ποιότητα και τις καλές πρακτικές. Τα σχόλια που κάνατε στην αρχή της συζητήσεως μας για τις πρακτικές που υπάρχουν στο Silicon Valley δεν είναι τυχαία. Και δεν είναι τυχαία η επιτυχία που εμφανίζεται εκεί, ακριβώς γιατί αποκλειστικό κριτήριο είναι η αριστεία. Αυτό το κριτήριο το εφαρμόζουμε ήδη και, για να σας φέρω ένα παράδειγμα για να μην νομίζετε ότι μιλάω θεωρητικά, ήδη το έχουμε εφαρμόσει με το πρόγραμμα Ηράκλειτος, που είναι για χρηματοδότηση διδακτορικών διατριβών. Προσπαθούμε η δεύτερη φάση της αξιολόγησης να στηρίζεται αποκλειστικά στην αξιοκρατία και να χρηματοδοτηθούν εκείνοι που πραγματικά μπορούν να αποτελέσουν τη νέα γενιά ερευνητών στη χώρα μας.

Δ – Επανέρχεται το ερώτημα για το Ανοικτό Πανεπιστήμιο. Έχω ερώτηση εδώ από μια ακροάτρια που λέει ότι είναι απόφοιτος του Τμήματος Ευρωπαϊκού και Ελληνικού Πολιτισμού του Ανοικτού Πανεπιστημίου. Τα σαφή επαγγελματικά δικαιώματά της πότε θα τα έχει;

IΠ – Πάλι δεν μπορώ να σας πω αυτή τη στιγμή. Το έχετε αντιληφθεί από τις συζητήσεις μας, όταν υπάρχει ένα χρονοδιάγραμμα το οποίο είμαστε απόλυτα βέβαιοι ότι μπορεί να ακολουθηθεί τότε το ανακοινώνουμε. Εκείνο που είναι βέβαιο και, νομίζω ότι δίνουμε ήδη σημαντικά δείγματα γραφής, είναι ότι δεν θα αφήσουμε τέτοιες εκκρεμότητες να διαιωνίζονται.

Δ – Διαβάσαμε προχθές στο blog σας ότι σε ό,τι αφορά στην έρευνα με βάση τις αναφορές οι επιδόσεις δεν είναι και οι καλύτερες.

IΠ – Ναι, δεν μπορούμε να πούμε ότι είναι πάρα πολύ άσχημες, αλλά δεν είναι αυτές που μας ικανοποιούν ανάλογα με τα προσόντα και τις δυνατότητες που έχουμε. Είμαι βέβαιος ότι αν ακολουθήσουμε την πρακτική της αριστείας που σας είπα θα δούμε σημαντικές βελτιώσεις.

Πρέπει να σας πω ότι σε δύο συναντήσεις υπουργών έρευνας της Ευρωπαϊκής Ένωσης που συμμετείχα έθεσα αυτά τα θέματα με έμφαση και για την Ελλάδα αλλά και για την Ευρώπη. Η Ευρώπη, στην προσπάθειά της να ανταγωνισθεί τις ΗΠΑ με πρακτικές στις οποίες αναφερθήκατε εσείς, έχει ανάγκη αφενός μεν να απλοποιήσει τις διαδικασίες τις γραφειοκρατικές, τις άκρως γραφειοκρατικές διαδικασίες που έχει στον τομέα της έγκρισης χρηματοδότησης ερευνητικών προγραμμάτων – αυτό είναι το ένα – το δεύτερο είναι ότι πρέπει να δώσει έμφαση στην αριστεία, και το τρίτο και το σημαντικότερο, θα πρέπει να δώσει έμφαση ή να αποδεχθεί το ρίσκο στην έρευνα. Η έρευνα δεν καταλήγει πάντοτε στα επιθυμητά αποτελέσματα. Αν όμως δεν υπάρχει διάθεση να χρηματοδοτηθούν πρωτοποριακές ιδέες που ενέχουν σε μεγάλο βαθμό το ρίσκο, δεν θα έχουμε τα εντυπωσιακά αποτελέσματα που βλέπουμε στην άλλη πλευρά του ατλαντικού.

Δ – Και να ενθαρρυνθούν οι άνθρωποι που κάνουν την έρευνα, να προχωρήσουν αμέσως σε εφαρμογή πρακτική της ιδέας τους, αν καταλαβαίνω καλά κύριε Πανάρετε. Δηλαδή, πέραν από το έχω κάπου μια σακούλα με χρήματα που μοιράζει για την έρευνα – το ένα σκέλος – και το δεύτερο και οι ίδιοι οι άνθρωποι που έχουν την ιδέα να προχωρήσουν αμέσως και να κάνουν πράξη την ιδέα τους.

IΠ – Ναι, θα πρέπει να σας πω το εξής: Ο διαχωρισμός που μέχρι πρόσφατα υπήρχε ανάμεσα σε βασική έρευνα και σε εφαρμοσμένη έρευνα έχει πάψει να υπάρχει. Η προσπάθεια πρέπει να είναι στην έρευνα αυτή καθ’ εαυτή. Γιατί πολλές φορές μπορεί κάποιος να κάνει βασική έρευνα, να μην περιμένει άμεσα αποτελέσματα αυτής της ερευνητικής προσπάθειας, αλλά να έρθει σε κάποια στιγμή, σε κάποιο χρονικό σημείο να έρθει η πράξη και να δείξει ότι ένα αποτέλεσμα που κάποτε φαινόταν θεωρητικό, έχει ουσιαστικές εφαρμογές. Και τέτοιες περιπτώσεις έχουμε δει σε πάρα πολλές καταστάσεις διαχρονικά σε σχέση με ερευνητικά αποτελέσματα.

Δ – Ευχαριστώ πολύ κύριε Πανάρετε, καλημέρα σας.

IΠ – Και εγώ σας ευχαριστώ, να είστε καλά.