ΣΩΡΕΙΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ ΠΝΙΓΟΥΝ ΤΑ ΕΠΑΛ

ΚΩΝ. ΑΔΡΙΑΝΟΥΠΟΛΙΤΗΣ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ-ΕΡΕΥΝΗΤΗΣ

Email:Kadrian@freemail.gr

Οι καταλήψεις των σχολείων της τεχνικής εκπαίδευσης (ΕΠΑΛ, ΕΠΑΣ, ΤΕΕ, ΤΕΛ,ΤΕΣ) δεν έχουν γίνει της μόδας τα τελευταία χρόνια. Η μόδα εδώ ξεκινάει από παλιά διότι υπήρχαν και υπάρχουν σοβαρά δομικά-θεσμικά και λειτουργικά προβλήματα με τα οποία ουσιαστικά δεν ασχολείται κανένας.

Οι λόγοι που δεν ασχολείται ουσιαστικά κανένας, είναι ότι η Τεχνική εκπαίδευση, όσο χρήσιμη και αν είναι, αποτελεί ένα δύσκολο και δαπανηρό κομμάτι της εκπαίδευσης, δεν «πουλάει» επικοινωνιακά, όπως η γενική εκπαίδευση, με τις πανελλαδικές εξετάσεις, τις βάσεις, τα πανεπιστήμια κλπ. Εάν λάβουμε υπόψη μας ότι στα σχολεία αυτά στέλνει  τα παιδιά της, κυρίως, η «φτωχολογιά» και ότι οι πολιτικές δυνάμεις που θεωρούνται προστάτες των συμφερόντων της φτωχολογιάς και της εργατικής τάξης, θέλουν την κατάργηση των σχολείων αυτών, καταλαβαίνει κανείς γιατί δημιουργείται ένα κλίμα εγκατάλειψης, ένα  εκρηκτικό κλίμα που «τρελαίνει» όσους βιώνουν αυτόν τον ευαίσθητο χώρο της εκπαίδευσης και κυρίως τους μαθητές.

Σήμερα η κατάσταση στα ΕΠΑΛ  είναι πραγματικά προβληματική και έχει δημιουργηθεί  ένα εκρηκτικό κλίμα διότι:

Διανύουμε το Γ΄ έτος σπουδών και δεν έχει ρυθμιστεί νομοθετικά το ακριβές πλαίσιο εισαγωγής αποφοίτων ΕΠΑΛ στην τριτοβάθμια εκπαίδευση!  

Το διανοείται κανένας τι θα γινόταν αν συνέβαινε το ίδιο στο γενικό λύκειο;

Το χρονικό της όλης υπόθεσης έχει ως εξής:

Το καλοκαίρι του 2006 ψηφίζεται ο Ν. 3475 ο οποίος προβλέπει ότι οι κάτοχοι απολυτηρίου ΕΠΑΛ έχουν δικαίωμα πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση μετά από συμμετοχή στις πανελλήνιες εξετάσεις, εξεταζόμενοι σε μαθήματα γενικής και επαγγελματικής παιδείας, σε ίσο αριθμό με τα εξεταζόμενα για τους αποφοίτους του γενικού λυκείου. Τα μαθήματα γενικής παιδείας εξετάζονται σε κοινά θέματα με τους αποφοίτους του γενικού λυκείου. Με τον ίδιο  νόμο καταργήθηκαν οι ειδικές πανελλαδικές εξετάσεις για την εισαγωγή αποφοίτων ΤΕΕ στα ΑΤΕΙ.

Οι μαθητές που είχαν εγγραφεί στην Α΄ τάξη ΕΠΑΛ (είναι οι ίδιοι που σήμερα βρίσκονται στη Γ΄ ) είχαν ελλιπή γνώση για τον τρόπο πρόσβασής τους στην  τριτοβάθμια εκπαίδευση διότι δεν γνώριζαν ποια θα είναι τα εξεταζόμενα μαθήματα ειδικότητας, ποιοι οι συντελεστές βαρύτητας κλπ. και περίμεναν κάποιες Υπουργικές Αποφάσεις που θα εξειδίκευαν ορισμένα θέματα που ήταν όμως σημαντικά για την προετοιμασία τους στις πανελλήνιες εξετάσεις.

Αντί Υπουργικών Αποφάσεων η τότε πολιτική ηγεσία με υπουργό την Μ. Γιαννάκου, υφυπουργό τον Γ. Καλό και ειδικό γραμματέα τον Κ. Ράμμα παραχώρησαν  μια κοινή συνέντευξη τύπου (5/2/2007), στην οποία ανακοινώνονται ότι η πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση δεν θα γίνεται όπως ορίζει ο Ν. 3475/2006, ο οποίος πρόσφατα ψηφίστηκε και μάλιστα από την ίδια κυβέρνηση, αλλά διαφορετικά……..

Συγκεκριμένα:   Καταργείται ο μοναδικός τρόπος πρόσβασης με συμμετοχή στις πανελλήνιες και καθιερώνεται και δεύτερος. Ο δεύτερος αυτός τρόπος είναι η καθιέρωση  ειδικών πανελληνίων εξετάσεων μέσω των οποίων δίνεται δυνατότητα πρόσβασης, μόνο για τα ΑΤΕΙ και οι οποίες περιλαμβάνουν 3 εξεταζόμενα μαθήματα και ειδικό ποσοστό εισαγωγής δηλ. επαναφέρεται ο θεσμός που ίσχυσε για τα ΤΕΕ και καταργήθηκε πριν 6 μήνες. Ανακοινώνεται επίσης ότι τα μαθήματα αυτά θα είναι τα μαθηματικά, με συντελεστή βαρύτητας 2 και δυο μαθήματα ειδικότητας με συντελεστή βαρύτητας 4 το κάθε ένα. Στο σημείο αυτό ο τότε υφυπουργός  υπογράμμισε:   Βλέπετε ο συντελεστής 4 δείχνει το ενδιαφέρον μας να αποδοθεί ενδυναμωμένη η επιτυχία των παιδιών πάνω στα μαθήματα που θα έχουν διδαχθεί, τα μαθήματα ειδικότητας και είναι  δίκαιο αυτό. Το μέτρο αυτό κρίθηκε θετικό, από τη μαθητική κοινότητα των ΕΠΑΛ, διότι εξασφάλιζε ένα δικαιότερο τρόπο εισαγωγής στα ΑΤΕΙ, που ήταν καθιερωμένος για δεκαετίες στην τεχνική εκπαίδευση, και επιπλέον καταργούσε το μάθημα των Νέων Ελληνικών που αποτελούσε, παραδοσιακά το «σφαγείο» για τους μαθητές της τεχνικής.

Η συνέντευξη αυτή ήταν μια δημόσια δέσμευση η οποία στη συνέχεια θα έπρεπε να καλυφθεί και νομοθετικά και ότι με τον τρόπο αυτό θα γίνεται η πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Μεσολάβησε ένα μεγάλο χρονικό διάστημα 16 μηνών στο οποίο μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικοί θεωρούσαν δεδομένο ότι το σύστημα θα ισχύσει όπως ακριβώς ανακοινώθηκε.

Έρχεται, όμως, ένα άλλο έγγραφο του ΥΠΕΠΘ (Α.Π. 82130/24-6-08, εξαιρετικά επείγον) το οποίο υπογράφει υπηρεσιακός παράγων, και όχι κάποιος της πολιτικής ηγεσίας, στο οποίο αναφέρεται ότι «το ΥΠΕΠΘ προχωρά σε νομοθετική ρύθμιση σχετικά με την πρόσβαση των κατόχων απολυτηρίου Επαγγελματικών Λυκείων στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση στην οποία προβλέπονται τα εξής…

Το σοβαρότερο από τα προβλεπόμενα είναι ότι προσθέτει στα εξεταζόμενα μαθήματα των ειδικών πανελλαδικών εξετάσεων και 4^ο μάθημα, τα Νέα Ελληνικά!

Στο έγγραφο αυτό δεν αναφέρονται συντελεστές βαρύτητας, ούτε ποσοστό θέσεων και αντιστοιχίες ειδικοτήτων των ΕΠΑΛ και τμημάτων ΑΤΕΙ.

Μέχρι σήμερα το ΥΠΕΠΘ ακόμη προχωρά, αλλά νομοθετική ρύθμιση δεν έχει γίνει.

Σε ότι αφορά την πρόσβαση των κατόχων απολυτηρίου ΕΠΑΛ στα ΑΕΙ συνεχίζονται οι αδικίες για τους μαθητές της τεχνικής εκπαίδευσης που αποδεικνύουν ότι η πρόσβαση , όπως προβλέπεται είναι δώρο άδωρο γιατί δεν γίνεται με ίσους όρους.

Συγκεκριμένα: θα αναφέρουμε δυο χαρακτηριστικά παραδείγματα:

Παράδειγμα 1^ο. Προβλέπεται εξέταση στα ίδια μαθήματα με ίδιους συντελεστές βαρύτητας μεταξύ των μαθητών ΓΕ.Λ. αντίστοιχης κατεύθυνσης  και ΕΠΑΛ αντίστοιχης ειδικότητας. Αυτό εκ πρώτης όψεως φαίνεται δίκαιο αλλά στην πραγματικότητα δεν είναι διότι: Ας υποθέσουμε ότι έχουμε ένα μαθητή του γενικού λυκείου που επιθυμεί να σπουδάσει μαθηματικός και ένα μαθητή του ΕΠΑΛ που επιθυμεί να σπουδάσει μηχανολόγος στο πολυτεχνείο. Ο συντελεστής βαρύτητας στα μαθηματικά κατεύθυνσης (1,3), δικαίως δίνεται στον υποψήφιο μαθηματικό διότι αποτελεί γι΄ αυτόν το «μάθημα ειδικότητας», όχι όμως και στον υποψήφιο μηχανολόγο στον οποίο θα έπρεπε να δίνεται σε ένα μηχανολογικό μάθημα πχ. στοιχεία μηχανών. Αν λάβουμε υπόψη ότι ο μαθητής του γενικού λυκείου διδάσκεται περισσότερες ώρες μαθηματικά και δεν ασχολείται καθόλου με μαθήματα ειδικοτήτων, τομέων κλπ. τότε η αδικία είναι προφανής.

Παράδειγμα 2^ο. Ας υποθέσουμε ότι έχουμε ένα μαθητή του ΓΕ.Λ.  που επιθυμεί να σπουδάσει γιατρός και ακολουθεί τη θετική κατεύθυνση του ΓΕ.Λ. και ένα μαθητή του ΕΠΑΛ που επιθυμεί να σπουδάσει γιατρός και ακολουθεί την ειδικότητα της νοσηλευτικής. Στο επιστημονικό πεδίο 3, που οδηγεί στην ιατρική, το μάθημα με συντελεστή αυξημένης βαρύτητας (1,3) είναι η βιολογία ΙΙ και δικαίως δίνεται στο μαθητή του γενικού λυκείου θετικής κατεύθυνσης, όχι όμως και στον μαθητή νοσηλευτικής του ΕΠΑΛ που θα έπρεπε να δίνεται σε ένα μάθημα της ειδικότητάς του πχ. την ανατομία-φυσιολογία ΙΙ.  Επιπλέον το δεύτερο μάθημα αυξημένης βαρύτητας είναι στο ΓΕ.Λ. η χημεία, μάθημα σχετικό με την ιατρική, ενώ στο ΕΠΑΛ τα νέα ελληνικά, μάθημα άσχετο. Η κραυγαλέα αδικία όμως, στην περίπτωση της νοσηλευτικής είναι η εξής: Οι δυο συντελεστές βαρύτητας στη θετική κατεύθυνση του γενικού  δίνουν άθροισμα δυο (1,3+0,7=2) ενώ στην περίπτωση του ΕΠΑΛ δίνουν άθροισμα 1,7 (1,3+0,4=1,7) Αυτό σημαίνει ότι αν και οι δυο μαθητές γράψουν άριστα (20), σε όλα τα μαθήματα, ο μαθητής του ΓΕ.Λ. συγκεντρώνει 20.000 μόρια ενώ ο μαθητής του ΕΠΑΛ 19.400. Εάν λάβουμε υπ΄ όψη ότι στις ιατρικές σχολές οι βάσεις είναι πολύ ανεβασμένες, πρακτικά ο μαθητής του ΕΠΑΛ δεν μπορεί να εισαχθεί σε αυτές.

Εδώ η ανισότητα είναι αυταπόδεικτη και επιπλέον αν λάβουμε υπ΄ όψη ότι ο μαθητής της νοσηλευτικής έχει διδαχθεί πληθώρα «ιατρικών» μαθημάτων όπως στοιχεία παθολογίας, χειρουργική – τεχνική χειρουργείου, στοιχεία γυναικολογίας-μαιευτικής και παιδιατρικής, νοσηλευτική, στοιχεία ανατομίας-φυσιολογίας Ι και ΙΙ, στοιχεία νευρολογίας-ψυχιατρικής  κλπ. τότε βγαίνει το συμπέρασμα ότι  αυτός που βρίσκεται πιο κοντά στο ιατρικό επάγγελμα δεν μπορεί να εισαχθεί στην ιατρική σχολή έστω και αν είναι αριστούχος.

Η περίπτωση αυτή έχει και μια άλλη διάσταση. Παραβιάζει ευθέως την αρχή της ισότητας, που προβλέπεται από το σύνταγμα, διότι οι υποψήφιοι προέρχονται από ισότιμα, κατά νόμο, σχολεία και διαγωνίζονται σε ίδια θέματα, στο ίδιο επιστημονικό πεδίο. Συνεπώς, είναι προφανές ότι οι πανελλαδικές εξετάσεις υπόκεινται σε ακυρότητα μετά από προσφυγή οιουδήποτε θιγόμενου.

Υπάρχουν και άλλου είδους  αδικίες που αγγίζουν τα όρια της κοροϊδίας για τους μαθητές των ΕΠΑΛ όπως:

·         Η ειδικότητα υπαλλήλων διοίκησης και οικονομικών υπηρεσιών καταρτίζει τους μαθητές σε θέματα οικονομικά διοίκησης επιχειρήσεων. Μερικά από τα διδασκόμενα μαθήματα είναι, στοιχεία λογιστικής εταιριών, οργάνωση γραφείου και αρχείων, εργασίες σύγχρονου αρχείου, δημόσιες σχέσεις, λογιστικές εφαρμογές- Γ΄ κατηγορίας μηχανογραφημένη λογιστική κλπ. Η ειδικότητα αυτή ακυρώνεται στην πράξη από το ίδιο το κράτος διότι στις προσλήψεις του δημοσίου για την κατηγορία ΔΕ γραμματέων το σχετικό Π.Δ. προβλέπει και ένα απλό απολυτήριο γενικού λυκείου, γεγονός που ακυρώνει την ίδια την ειδικότητα!

·                     Οι κάτοχοι πτυχίου ΕΠΑΛ όταν χρειαστεί να φοιτήσουν σε μια συναφή ειδικότητα του τομέα τους για την απόκτηση νέου πτυχίου, που τους είναι απαραίτητο, δεν μπορούν να το κάνουν, πράγμα που γινόταν πριν το Ν. 3475/2006. Ο συγκεκριμένος νόμος 3475 άρθρο 5 παρ. 6 το απαγορεύει  σε όσους  «…..έχουν ολοκληρώσει τις σπουδές τους σε λύκεια ή σε ισότιμα προς αυτά σχολεία».

·         ΟΙ μαθητές των ΕΠΑΛ αναγκάζονται να χρησιμοποιήσουν διδακτικά βιβλία που δεν έχουν συγγραφεί με βάση τα προγράμματα σπουδών των ΕΠΑΛ αλλά των ΤΕΕ και των γενικών λυκείων. Τα «δανεικά» αυτά βιβλία από τα ΤΕΕ και τα γενικά λύκεια, απευθύνονται σε μαθητές άλλου επιπέδου στη γενική παιδεία ή εμβαθύνουν περισσότερο σε τεχνολογικά θέματα και δεν είναι πλήρως εναρμονισμένα με τα προγράμματα σπουδών των ΕΠΑΛ. Αντίθετα τα βιβλία που χρησιμοποιούν οι μαθητές των γενικών λυκείων έχουν συγγραφεί με βάση τα αναλυτικά προγράμματα σπουδών τους, και έχουν εκδοθεί όλα έγκαιρα.

 Υπενθυμίζεται ότι για τις εκπαιδευτικές ανάγκες των ΤΕΕ είχαν εκδοθεί 483 διδακτικά βιβλία εναρμονισμένα με τα προγράμματα σπουδών τους.

·         Δεν έχει ρυθμιστεί το ποσοστό θέσεων στις Ανώτερες Σχολές Τουριστικών Επαγγελμάτων (Α.Σ.Τ.Ε.), τις σχολές των Ακαδημιών Εμπορικού Ναυτικού, τις σχολές των Υπαξιωματικών των Ενόπλων Δυνάμεων και τις σχολές της Αστυνομικής Ακαδημίας οι οποίες θεωρούνται σχολές υψηλής ζήτησης για τις οποίες ενδιαφέρονται πολλοί μαθητές των ΕΠΑΛ.

·         Δεν έχει γίνει καμιά ρύθμιση για το επίπεδο του πτυχίου του ΕΠΑΛ, δεδομένου ότι ο Ν. 3475/2006 είναι σε δυσαρμονία με την γνωστή κοινοτική οδηγία 36/2005 αν και η Ελλάδα είναι υποχρεωμένη να την ενσωματώσει στο εθνικό της δίκαιο.

·          Δεν γνωρίζει κανείς τίποτα σχετικά με το τη λειτουργία του μεταλυκειακού έτους και τη διαδικασία απόκτησης του επιπέδου Γ.

·         Υπάρχει και μια σειρά άλλων προβλημάτων όπως έλλειψη επαγγελματικών δικαιωμάτων των αποφοίτων, εκπαιδευτικό προσωπικό χωρίς επιμόρφωση κυρίως στις νέες τεχνολογίες, προβληματική κτιριακή υποδομή, κανενός είδους σύνδεση με την αγορά εργασίας κλπ. για τα οποία οι μαθητές βιώνουν την έλλειψη ενδιαφέροντος της πολιτείας και δίκαια αγανακτούν.

Είναι λοιπόν προβληματικός ή όχι ο χώρος της τεχνικής εκπαίδευσης και δικαιολογούνται ή όχι οι μαθητές των ΕΠΑΛ να κάνουν καταλήψεις;

Η κρίση σε κάθε περίπτωση δική σας.