Από δήμαρχοι... πρυτάνεις
 

Η Τοπική Αυτοδιοίκηση εμφανίζεται διατεθειμένη να εισέλθει στον κόσμο της ανώτατης παιδείας
 

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΟΛΛΙΑ
 

Δημάρχους που θέλουν να γίνουν... πρυτάνεις, με την ίδρυση πανεπιστημίων υπό τη μορφή Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ), καταδεικνύει η ανακίνηση αυτής της παλιάς- εδώ και δύο δεκαετίες, τουλάχιστον- ιστορίας, από τον δήμαρχο Αθηναίων κ. Ν. Κακλαμάνη, σε μια στιγμή κομβική για το μέλλον της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Με τη σύμφωνη γνώμη των δύο μεγαλύτερων κομμάτων, η Τοπική Αυτοδιοίκηση εμφανίζεται διατεθειμένη να εισέλθει, μακροπρόθεσμα έστω, στον κόσμο της ανώτατης Παιδείας, δεχόμενη τα πυρά της Αριστεράς για παράκαμψη ουσιαστικά του άρθρου 16 του Συντάγματος, αλλά και για ΝΠΔΔ-«καμουφλάζ» στην πρόθεση ίδρυσης ιδιωτικών πανεπιστημίων. Παρά το γεγονός ότι ο δήμαρχος Αθηναίων έκανε λόγο για δημοτικά τρόπον τινά πανεπιστήμια, που θα λειτουργούν ως δεξαμενές στελεχών για την Αυτοδιοίκηση, ημέρα με την ημέρα πληθαίνουν οι φωνές εκείνων που επιθυμούν ιδρύματα με μεγάλο εύρος ως προς τους κλάδους σπουδών και τίτλους που θα απευθύνονται σε ολόκληρη την αγορά. Αμφότερες οι πλευρές τονίζουν πάντως μία και βασική προϋπόθεση: την ύπαρξη πόρων που θα επιτρέψουν την υλοποίηση μιας τέτοιας πρωτοβουλίας.

Τη σκυτάλη των αντιδράσεων στις δηλώσεις του κ. Κακλαμάνη , μία ημέρα μετά την επίθεση από τον δημοτικό σύμβουλο και πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ κ. Αλ.Τσίπρα, πήρε χθες το πρωί το Πανελλαδικό Αγωνιστικό Μέτωπο Εργαζομένων (ΠΑΜΕ). Η- ειρηνική, κατά τα άλλα - συγκέντρωση διαμαρτυρίας έξω από το μέγαρο στην πλατεία Κοτζιά, έκανε τον δήμαρχο Αθηναίων να μιλήσει για «ακραίες απόψεις, οι οποίες στην Παιδεία δεν ωφελούν», αλλά και για ειδοποιό διαφορά. «Αλλο ιδιωτικά πανεπιστήμια και άλλο πανεπιστήμια Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, την εποπτεία των οποίων θα έχουν κοινωνικοί φορείς, όπως η Τοπική Αυτοδιοίκηση, η ΓΣΕΕ ή το ΤΕΕ» τόνισε ο κ. Κακλαμάνης. Και κατέληξε: «Ο δρόμος είναι πάντως μακρός και ανηφορικός,καθώς πρέπει να διασφαλιστούν και άλλες προϋποθέσεις,και κυρίως η οικονομική αυτοτέλεια ενός τέτοιου εγχειρήματος».

Μέρος στη δημόσια συζήτηση πήρε με ραδιοφωνική συνέντευξή του και ο κ. Κ. Σκανδαλίδης, επικεφαλής της μείζονος αντιπολίτευσης στον Δήμο Αθηναίων. Διευκρινίζοντας ότι δεν είναι υπέρ των ιδιωτικών πανεπιστημίων, ο κ. Σκανδαλίδης τοποθετήθηκε θετικά ως προς τη δυνατότητα «να εγκατασταθεί ένα ίδρυμα τέτοιου χαρακτήρα,στο πλαίσιο της ανάπτυξης της πόλης και της εκπαίδευσης της περιοχής», ενώ τόνισε ότι ένα πανεπιστήμιο δεν μπορεί να περιοριστεί στην παραγωγή στελεχών της Αυτοδιοίκησης.

Αυτή ήταν εξαρχής και η θέση της ΚΕΔΚΕ την περίοδο θητείας του τέως προέδρου της κ. Π. Κουκουλόπουλου (ΠαΣοΚ), θέση που ο ίδιος ο κ. Κακλαμάνης χαρακτηρίζει «προχωρημένη». «Σήμερα,στελέχη Τοπικής Αυτοδιοίκησης βγάζει ένα από τα τμήματα που υπάρχουν στο ΤΕΙ Καλαμάτας», υπογράμμισε ο δήμαρχος Αθηναίων. «Εγώ σκέφθηκα ότι μπορούσε να ξεκινήσει αυτή η προσπάθεια με την ίδρυση ενός πανεπιστημιακού- πλέον- τμήματος, ακριβώς με αυτό το αντικείμενο». Δεν είναι πάντως η πρώτη φορά που ο μεγαλύτερος δήμος της χώρας διάκειται φιλικά στην ίδρυση πανεπιστημίου με τη συγκεκριμένη νομική μορφή. Η πρώην δήμαρχος κυρία Ντόρα Μπακογιάννη είχε συμπεριλάβει στο προεκλογικό της πρόγραμμα σχετική εξαγγελία, για αθηναϊκό πανεπιστήμιο «δεύτερης ευκαιρίας», με διατυπωμένη τη φιλοδοξία να μετεξελιχθεί σε διεθνούς ακτινοβολίας πανεπιστήμιο. Πολλοί εκτιμούν ότι σε αυτό το νομικό σχήμα «πατούσε» και ο τότε ανθυποψήφιός της στον προεκλογικό αγώνα κ. Χρ.Παπουτσής, όταν αναφερόταν στην πρόθεση αναβίωσης της Ακαδημίας Πλάτωνος, στη δημιουργία δηλαδή ενός Διεθνούς Κέντρου Φιλοσοφικού Προβληματισμού.

Και φυσικά ο Δήμος Αθηναίων δεν είναι ο μόνος που έχει διατυπώσειανοιχτά ή λάθρα- πρόθεση συμμετοχής σε μια τέτοια πρωτοβουλία. Το Μαρούσι δηλώνει μονίμως υπέρ, τόσο κατά τη θητεία του κ. Π. Τζανίκου όσο και κατά την τρέχουσα του κ. Γ.Πατούλη -, αν και υπό διαφορετικές συνθήκες κάθε φορά.

Στο παρελθόν ο δήμαρχος Κοζάνης κ. Κουκουλόπουλος είχε στα σκαριά σύμπραξη με τη ΔΕΗ, με στόχο τη δημιουργία ιδρύματος που θα παρήγε ενεργειακούς μηχανικούς, ενώ και σήμερα δελεάζεται από την ιδέα ενός πόλου τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με ελληνόφωνα και σλαβόφωνα τμήματα και σαφώς μεγαλύτερο βεληνεκές, τέτοιο που να αγγίζει φοιτητές από γειτονικές χώρες της Βαλκανικής.

Ο ίδιος προσθέτει άλλη μία παράμετρο: τα δημοτικά πανεπιστήμια, ως Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, δεν είναι καν «μη κρατικά». «Η Αυτοδιοίκηση είναι κράτος» επισημαίνει ο κ. Κουκουλόπουλος. «Εχουμε λοιπόν να κάνουμε με κατ΄ ουσίαν κρατικά πανεπιστήμια,για την ύπαρξη των οποίων καθοριστικό ρόλο θα παίζουν οι δήμοι και οι εκάστοτε χορηγοί. Απομένει να αποσαφηνιστεί το πλαίσιο».

Η εγχώρια συζήτηση για μη κερδοσκοπικά πανεπιστήμια από τους δήμους έχει ξεκινήσει από τις αρχές της δεκαετίας του 1990, προτού ακόμη δημιουργηθεί η Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης, θυμίζουν οι παροικούντες την Ιερουσαλήμ. Δεν πρόκειται ωστόσο για πρωτοβουλία ελληνικής έμπνευσης. «Στη Δανία λειτουργεί ακαδημία που τροφοδοτεί με στελέχη την Αυτοδιοίκηση και διενεργεί μελέτες, στα πρότυπα της οποίας ήθελε να κινηθεί η ΚΕΔΚΕ» τονίζουν οι ίδιοι. «Ομοίως, η ανάμειξη της ΓΣΕΕ δεν ήλθε τυχαία.Στη Γερμανία λειτουργεί ακαδημία που εκπαιδεύει συνδικαλιστικά στελέχη. Το σχέδιο σκόνταψε στο νομικό καθεστώς, η ΓΣΕΕ είναι ένωση ιδιωτικού δικαίου».