Με «δούρειο ίππο» θα φέρει τα ιδιωτικά πανεπιστήμια στην Ελλάδα η κυβέρνηση. Μπορεί η επίμαχη αναθεώρηση του άρθρου 16 να φαίνεται, μέχρι στιγμής, πως οδηγείται σε αδιέξοδο, καθώς ο πρωθυπουργός, Κώστας Καραμανλής, δείχνει να προχωρά μέχρι τέλους τη διαδικασία αναθεώρησης του Συντάγματος που είναι σε εξέλιξη στη Βουλή, αλλά τίποτε δεν τελειώνει.

Η κυβέρνηση επεξεργάζεται νέο σχέδιο για να φέρει τα ιδιωτικά ΑΕΙ από την «πίσω πόρτα», κι αυτός είναι και ο πιθανότερος λόγος που μάλλον προσανατολίζεται στην απόρριψη των σεναρίων επανεκκίνησης της αναθεωρητική διαδικασίας τον Οκτώβρη.

Τα χέρια του πρωθυπουργού θα έρθουν να λύσουν οι Βρυξέλλες.

Εντός του Μαϊου η απόφαση
Πολύ σύντομα, ίσως κι εντός του Μαϊου, αναμένεται απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου (όπως συνέβη με το άρθρο 14 παρ. 9 του Συντάγματος, για τον βασικό μέτοχο), ύστερα από προδικαστικό ερώτημα του ΣτΕ, για το εάν υπερισχύει το κοινοτικό δίκαιο έναντι του εθνικού.

Στην πολύ πιθανή απάντηση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου ότι «ναι», πράγματι το κοινοτικό δίκαιο υπερισχύει του ελληνικού Συντάγματος, στο θέμα της ίδρυσης παραρτημάτων ξένων ΑΕΙ στη χώρα μας, τότε η αναθεώρηση του «16»..., μπαίνει στο χρονοντούλαπο της ιστορίας. Εκτός αυτού, σειρά νομοθετημάτων και κινήσεων του υπουργείου Παιδείας στρώνουν επιμελώς τον δρόμο για την είσοδο των ιδιωτικών ιδρυμάτων:

1. Το υπ. Παιδείας προχωρά, εντός του καλοκαιριού, στη σύνταξη του νομοσχεδίου για τον έλεγχο διασφάλισης της ποιότητας των ΚΕΣ (Κέντρα Ελευθέρων Σπουδών).

Τα αδειοδοτημένα και πιστοποιημένα από το υπ. Παιδείας ΚΕΣ, θα δίνουν τίτλους σπουδών που θα χαρακτηρίζουν τα επαγγελματικά προσόντα του σπουδαστή. Της νομοθετικής ρύθμισης θα προηγηθεί η σύνταξη του Προεδρικού Διατάγματος (Π.Δ.) που θα ενσωματώνει στο εθνικό δίκαιο τη νέα κοινοτική οδηγία για την επαγγελματική αναγνώριση των πτυχίων, τα οποία χορηγούν ευρωπαϊκά ιδρύματα στο πλαίσιο συνεργασίας τους με ελληνικά κολέγια.

2. Κατατίθεται οσονούπω το νομοσχέδιο για τα μεταπτυχιακά, το οποίο δίνει το «πράσινο φως» σε ιδιώτες να μπορούν να χρηματοδοτήσουν μεταπτυχιακές σπουδές ανώτατων ιδρυμάτων.

Σύμφωνα με το σχέδιο νόμου, τα μεταπτυχιακά προβλέπεται να χρηματοδοτηθούν από τρεις πηγές: από κρατικούς πόρους, από ευρωπαϊκούς και από ιδιωτικούς φορείς (δίδακτρα ή χορηγίες).

Η χρηματοδότηση από εθνικούς και ευρωπαϊκούς πόρους θα εξαρτάται από την πορεία αξιολόγησης των τμημάτων, ενώ η χρηματοδότηση από ιδιωτικούς πόρους είναι μία απόφαση που την παίρνει το ίδιο το ΑΕΙ.

3. Τον περασμένο Μάρτη ο υπ. Παιδείας, Ευρ. Στυλιανίδης, υπέγραψε Μνημόνιο Συνεργασίας του ΥΠΕΠΘ, με τα 8 σημαντικότερα κοινωφελή ιδρύματα της χώρας μας (Ευγενίδου, Ιωάννου Φ. Κωστόπουλου, Λαμπράκη, Α. Γ. Λεβέντη, Μορφωτικό Ίδρυμα της Εθνικής Τράπεζας, Μποδoσάκη, Σταύρος Νιάρχος και Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης).

Οι ομογενείς επιστήμονες
Πίσω από την πρώτη αυτή εκπαιδευτική σύμπραξη για την υποστήριξη των εκπαιδευτικών δράσεων στα σχολεία κρύβεται ο σημαντικότερος προάγγελος της εγκαθίδρυσης ιδιωτικών πανεπιστημίων. Η κυβέρνηση, ιδιαίτερα μετά το πρόσφατο ταξίδι του υπ. Παιδείας στις ΗΠΑ, θεωρεί ότι η μη αναθεώρηση του Αρθρου 16, κλείνει για αρκετά χρόνια ακόμη την πόρτα της Ελλάδος σε δεκάδες χιλιάδες μυαλά του Οικουμενικού Ελληνισμού που θα ήθελαν να προσφέρουν στην πατρίδα τους.Τρεις χιλιάδες ομογενείς επιστήμονες δρουν μόνο στην Αμερική.

Θεωρεί επίσης ότι «η μη αναθεώρηση του Αρθρου 16 σημαίνει την άρνηση στην ελληνική αγορά του δικαιώματος να επενδύσει στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση καθιστώντας την απλώς υπεργολάβο των ξένων επενδύσεων που φλερτάρουν με τη βαλκανική εκπαιδευτική αγορά», λέει χαρακτηριστικά στο «Εθνος της Κυριακής» ανώτατη κυβερνητική πηγή.

Οι 4 «δούρειοι ίπποι» του υπ. Παιδείας

1 Ραγδαίες εξελίξεις θα πυροδοτήσει η απάντηση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου στο προδικαστικό ερώτημα του ΣτΕ.

2 Το υπ. Παιδείας ετοιμάζει νομοσχέδιο για τον έλεγχο διασφάλισης της ποιότητας των Κέντρων Ελευθέρων Σπουδών. Ετοιμο και το Π.Δ. που θα ενσωματώνει στο εθνικό δίκαιο τη νέα κοινοτική οδηγία.

3 Το νομοσχέδιο για τα μεταπτυχιακά θα εισάγει τη χρηματοδότηση από ιδιωτικούς φορείς.

4 Οκτώ ιδρύματα υπέγραψαν μνημόνιο συνεργασίας με το υπ. Παιδείας. Είναι το πρώτο βήμα για την ίδρυση ιδιωτικών ΑΕΙ.

Πανεπιστήμια
Τρέχουν να...προγραμματιστούν για να μην κοπεί η χρηματοδότηση

Με εγκύκλιο που απέστειλε το υπουργείο Παιδείας στα ανώτατα ιδρύματα της χώρας, «θυμίζει» σε αυτά την υποχρέωσή τους στη σύνταξη του τετραετούς προγραμματισμού, που επιβάλλει ο νέος νόμος-πλαίσιο.

Μέχρι τα τέλη Μαϊου πρέπει να έχουν ολοκληρώσει και αποστείλει το σχέδιο, αλλιώς... κόβεται για την ερχόμενη ακαδημαϊκή χρονιά η χρηματοδότηση.

Η ΠΟΣΔΕΠ κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, υποστηρίζοντας ότι τα ΑΕΙ βρίσκονται ένα βήμα πριν να τιναχθεί στον αέρα η χρηματοδότησή τους, καθώς αδυνατούν να καταρτίσουν το τετραετές πρόγραμμά τους μέσα σ' ένα τόσο ασφυκτικό χρονικό διάστημα, που λήγει στις 30 Μαϊου.

Πρυτάνεις και συνδικαλιστές θεωρούν ότι βρίσκονται υπό ασφυκτική κυβερνητική ομηρεία στο να εφαρμόσουν πάραυτα τον νόμο, γιατί η τιμωρία θα είναι να «ανασταλεί κάθε κρατική χρηματοδότηση».

Επείγουσα εγκύκλιος
Ο νόμος-πλαίσιο 3549 του 2007 λέει ρητά ότι «εάν με ευθύνη του ΑΕΙ δεν υπάρξει τετραετές ακαδημαϊκό - αναπτυξιακό πρόγραμμα αναστέλλεται κάθε κρατική χρηματοδότηση προς το ΑΕΙ, με εξαίρεση τους πόρους για τη μισθοδοσία όλων των κατηγοριών προσωπικού για την κάλυψη λειτουργικών δαπανών και για τη φοιτητική μέριμνα».

Το υπουργείο Παιδείας, με την επείγουσα εγκύκλιο που έστειλε στα Ιδρύματα, τα καλεί να σχεδιάσουν τον ακαδημαϊκό προγραμματισμό 2008-2012, δίνοντάς τους και σχετικό υπόδειγμα που θα τους βοηθήσει σε αυτή τη διαδικασία.

Οι πρυτάνεις από την πλευρά τους ζητούν παράταση της ημερομηνίας λήξης, προκειμένου να προλάβουν τις διαδικασίες.

«Είναι η πρώτη φορά που κάνουμε κάτι τέτοιο, κι έχει πολλή δουλειά. Δεν μπορούμε να συμπιέσουμε τον χρόνο. Χρειάζονται οργάνωση και χρόνος για να συνταχθεί ο τετραετής προγραμματισμός.

Σκεφθείτε ότι θα αντιμετωπίσουμε εμείς πρόβλημα, που είμαστε ίσως από τα πιο οργανωμένα Ιδρύματα. Αναλογισθείτε τι θα γίνει στα υπόλοιπα. Δεν προλαβαίνουμε», λέει στο «Εθνος της Κυριακής» ο πρύτανης του ΕΜΠ κ. Κωνσταντίνος Μουτζούρης.

Τι ισχύει και τι όχι
Από πέρυσι ψηφίστηκε ο νόμος - πλαίσιο αλλά δεν... εφαρμόζεται

Ο νέος-νόμος πλαίσιο μπορεί να ψηφίστηκε εδώ κι ένα χρόνο από το Κοινοβούλιο, όμως ακόμη οι βασικές του διατάξεις παραμένουν ανεφάρμοστες, κυρίως διότι στην εφαρμογή τους συναντούν είτε τις σφοδρότατες αντιδράσεις των φοιτητών και της ΠΟΣΔΕΠ είτε την αδυναμία των πρυτάνεων να επιβάλουν τον νόμο στα ιδρύματα που διοικούν.

Παρ όλα αυτά, τόσο το αναμενόμενο Προεδρικό Διάταγμα, για τους εσωτερικούς κανονισμούς που θα συντάξουν τα ΑΕΙ, όσο και οι 4ετείς προγραμματισμοί τους οποίους υποχρεώνονται να τηρήσουν, θα αποτελέσουν τα βασικότερα εργαλεία ενεργοποίησης του νόμου 3549/07.

Και αυτό γιατί όποιος δεν συμμορφωθεί με τις ρυθμίσεις, θα «τιμωρείται» πρώτον με την ακύρωση κάθε διοικητικής πράξης (προκηρύξεις θέσεων, εκλογές μελών ΔΕΠ κ.ά.), στην οποία θα προχωρά και δεύτερον με το «πάγωμα» της κρατικής χρηματοδότησης.

1 Το ακαδημαϊκό άσυλο (Η διάταξη ισχύει, αλλά μέχρι στιγμής σχεδόν μένει ανεφάρμοστη, καθώς οι πρυτάνεις δεν αναλαμβάνουν το «ρίσκο» ενεργοποίησης του νόμου ).

Βάσει του Ν. 3549/07, περί ακαδημαϊκού ασύλου, δίδεται στο πρυτανικό συμβούλιο η δυνατότητα να μπορεί να καλέσει την αστυνομία, παρουσία εισαγγελέα, όταν κρίνει ότι στους χώρους των ΑΕΙ τελούνται παράνομες πράξεις.

2 Η καθολική ψηφοφορία των φοιτητών στις πρυτανικές εκλογές ισχύει, αλλά θα δοκιμαστεί σε εύρος από τις 15 Μαϊου και μετά, όταν τα ΑΕΙ Πειραιώς, Θεσσαλίας και Κρήτης έχουν εκλογές με το νέο σύστημα.

Στο Πάντειο Πανεπιστήμιο τον περασμένο Δεκέμβριο, οι εκλογές εμποδίστηκαν από διαμαρτυρόμενους στον νόμο φοιτητές που κατέστρεψαν 12 κάλπες, τινάζοντας στον αέρα την όλη διαδικασία.

Σε πολλά ιδρύματα επικρατεί κλίμα ανησυχίας για νέες αναταραχές τον Μάιο και τον Ιούνιο, αρχής γενομένης από τις πρυτανικές εκλογές που θα γίνουν στις 20 Μαϊου στο Πολυτεχνείο Κρήτης και το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και στις 28 Μαϊου στο Πανεπιστήμιο Πειραιά.

3 Οι εσωτερικοί κανονισμοί λειτουργίας των ιδρυμάτων ακόμη δεν έχουν καταρτιστεί, αφού αναμένεται το σχετικό Π.Δ. που αυτή τη στιγμή βρίσκεται στο στάδιο του ελέγχου της νομιμότητάς του από το ΣτΕ.

Ο εσωτερικός κανονισμός σύντομα δημοσιεύεται σε ΦΕΚ.

4 Το Προεδρικό Διάταγμα για το πολλαπλό σύγγραμμα έχει ολοκληρωθεί και θα εφαρμοστεί από το νέο πανεπιστημιακό έτος.

Η διάταξη θα τεθεί σε ισχύ από την επόμενη ακαδημαϊκή χρονιά τον Σεπτέμβριο του 08- 09.

5 Οι 4ετείς προγραμματισμοί των ιδρυμάτων πρέπει να συνταχθούν μέχρι την 30ή Μαϊου 2008.

6 Η αυτονομία των ιδρυμάτων προχωρά.

Οι κρίσεις μελών ΔΕΠ γίνονται όλες με το νέο σύστημα και ο έλεγχος νομιμότητας από τον Σεπτέμβρη και μετά γίνεται από τα ίδια τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα και όχι από το υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων.

ΒΙΒΙΑΝ ΜΠΕΝΕΚΟΥ
bibian@pegasus.gr