Μετά τον νόμο για τα ΑΕΙ
 

Του Αποστολου Λακασα
 

Καθώς διανύουμε μία ήρεμη ακαδημαϊκή χρονιά, μετά από το ιδιαίτερα ταραγμένο προηγούμενο έτος, είναι καλό να αναρωτηθούμε τι άφησε πίσω της η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση. Προσπερνώντας τις διάφορες απόψεις που ακούστηκαν για τις νέες διατάξεις που ρυθμίζουν πολλές πτυχές των ελληνικών πανεπιστημίων και ΤΕΙ, το κρίσιμο που ανέδειξε η αδυναμία -ή, μήπως, η απροθυμία;- κρίσιμων «κρίκων» στην τριτοβάθμια εκπαίδευση να αναλάβουν τις ευθύνες τους.
Την προεδρία του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας είχε, και διατηρεί, ο πανεπιστημιακός Θάνος Βερέμης. Ο ίδιος βρέθηκε πολλές φορές στο στόχαστρο, δέχτηκε πυρά για τον νόμο, όμως οι ενέργειές του είχαν έναν ξεκάθαρο στόχο, όπως ο ίδιος δήλωνε σε κάθε γωνιά: Τη βελτίωση της λειτουργίας των πανεπιστημίων. Σε όποιο «πηγαδάκι» πανεπιστημιακών ή άλλων παραγόντων με άποψη και επιρροή βρεθείς, όλοι παραδέχονται το τέλμα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Τι κάνουμε λοιπόν γι’ αυτό; Απλώς αφοριστικά διαπιστώνουμε την κατάσταση και στην κρίσιμη στιγμή βγάζουμε... την ουρά μας, διατηρώντας για εμάς την προνομιακή θέση της «φωτεινής εξαίρεσης, που επιβεβαιώνει το τέλμα»; Η πράξη αυτό έδειξε.
Οι περισσότεροι έβαλαν κατά της επιτροπής Βερέμη, όπου διαμορφώθηκε ο νόμος και κατά της ηγεσίας του υπουργείου Παιδείας, που τον υπέγραψε πολιτικά. Ελάχιστοι, όμως, είχαν το θάρρος να συζητήσουν για το τι μέλλει γενέσθαι, βγήκαν και είπαν τις απόψεις τους, και οι γνώστες του χώρου ξέρουν πολύ καλά ότι ελήφθησαν υπ’ όψιν. Οι υπόλοιποι πού είναι; Μήπως είναι άποψη προς συζήτηση ότι η τριτοβάθμια εκπαίδευση θα βγει από το τέλμα, μόνο όταν ενισχυθεί η χρηματοδότησή της; Μόνο τα χρήματα θα φέρουν την άνοιξη; Ολοι συμφωνούν σε αυτό. Παρακάτω, όμως, τι; Το σύστημα της ήσσονος προσπάθειας και του βολέματος θα αλλάξει, εάν χρηματοδοτηθεί καλύτερα; Αλλωστε, τι έγινε όταν στις αρχές της δεκαετίας εισέρρευσαν τεράστια ευρωπαϊκά κονδύλια από το ΚΠΣ; Η τριτοβάθμια εκπαίδευση αναπτύχθηκε άκριτα και τα προβλήματα των κεντρικών ιδρυμάτων μετά από λίγα χρόνια παρουσιάστηκαν στα νέα, περιφερειακά ΑΕΙ που δημιουργήθηκαν.
Η ομοσπονδία των πανεπιστημιακών, που φέρεται να εκπροσωπεί τον κλάδο, διατρανώνει ότι μέσα στην επόμενη εβδομάδα θα κριθεί στο Συμβούλιο της Επικρατείας η διάταξη του νόμου περί παρουσίας πανεπιστημιακών από άλλο ίδρυμα στις επιτροπές που κρίνουν τις αιτήσεις των πανεπιστημιακών να ανέβουν βαθμίδα. Αλήθεια, είναι αντισυνταγματικό να υπάρχουν «ξένοι» κριτές στις επιτροπές; Και τι προτείνει η ομοσπονδία, για να σπάσει το σύστημα του νεποτισμού και των ημετέρων;
Επειτα, για ποιο λόγο δεν αρέσει η αξιολόγηση; Πού ακούστηκε ακαδημαϊκοί να μην θέλουν να αξιολογηθούν; Πού είναι οι θέσεις ιστορικών φοιτητικών παρατάξεων, που αποφασίζουν τις κινήσεις τους (καταλήψεις ή μη) με στόχο τα κουκιά που θα πάρουν στις φοιτητικές εκλογές; Πού είναι η συναίνεση των κομμάτων, που οφείλουν να προασπίσουν το αγαθό της παιδείας και των ίσων ευκαιριών στη μόρφωση; Σε έναν ακόμη τομέα περισσεύει η υποκρισία και εκλείπει η σοβαρότητα.