Ειδήσεις & Άρθρα επικαιρότητας για την εκπαίδευση

Η Πέλλα πριν από την Πέλλα

Ημερομηνία: 29/2/2008 - Σελίδα: 31
Τίτλος: Η Πέλλα πριν από την Πέλλα

Τεράστιο προϊστορικό νεκροταφείο της πρώιμης εποχής του Χαλκού στη Μακεδονία (3η χιλιετία π.Χ.) ήρθε στο φως στον αρχαιολογικό χώρο της Πέλλας, κάτω από το οδόστρωμα δρόμων και λεωφόρων που διανοίγονται και συντηρούνται αυτήν την περίοδο στην πρωτεύουσα του μακεδονικού βασιλείου.

«Oι αρχαιολόγοι που δουλεύουμε εκεί πάνω από 20 χρόνια δεν περιμέναμε να βρούμε ένα προϊστορικό νεκροταφείο τέτοιας έκτασης, γιατί δεν είχαμε αρκετές ενδείξεις προϊστορικών ευρημάτων από τις ανασκαφές», τονίζει στον «Α» ο καθηγητής Αρχαιολογίας του ΑΠΘ Ι.Μ. Ακαμάτης, υπεύθυνος της ανασκαφής που πραγματοποιείται στην περιοχή. Oπως λέει ο ίδιος, πρόκειται για ένα ιδιαίτερα σημαντικό εύρημα, «που προσθέτει στις γνώσεις της αρχαιολογίας της Μακεδονίας. Σκεφτείτε ότι η Πέλλα είναι του 320 με 300 π.Χ., της εποχής του Κασσάνδρου δηλαδή, και το νεκροταφείο μάς οδηγεί στο 2800 με 2100 π.Χ. Πρόκειται ουσιαστικά για την Πέλλα πριν από την Πέλλα».

Πώς εντοπίστηκε

Το προϊστορικό νεκροταφείο εντοπίστηκε στο πλαίσιο του έργου διάνοιξης και διαμόρφωσης των οδικών αρτηριών του αρχαιολογικού χώρου της Πέλλας (Γ’ ΚΠΣ). «Αναδεικνύουμε το ρυμοτομικό σύστημα της πόλης, που είναι εξαιρετικό, το ιπποδάμειο. Καθώς ανοίγουμε τους δρόμους για να γίνεται η είσοδος των τουριστών, να διπλασιαστεί ο αρχαιολογικός χώρος, έγιναν οι δοκιμαστικές τομές κάτω από τις οδούς και τις λεωφόρους, κατά τις οποίες εντοπίστηκε το νεκροταφείο», εξηγεί ο κ. Ακαμάτης.

Μία ακέραιη φιάλη από παριανό μάρμαρο που βρέθηκε στο εσωτερικό ενός από τους τάφους και δύο αποσπασματικές με ίχνη κόκκινου χρώματος αποτέλεσαν ευχάριστη έκπληξη για τους αρχαιολόγους, καθώς όχι μόνο αποτελούν ασφαλείς ενδείξεις για την εποχή της χρήσης του νεκροταφείου, αλλά παρέχουν και σημαντικές πληροφορίες για τις σχέσεις της προϊστορικής -παραθαλάσσιας ως γνωστόν- Πέλλας με το Αιγαίο.

Φιάλες αυτού του τύπου, από γκρίζο ή λευκό μάρμαρο, κάνουν για πρώτη φορά την εμφάνισή τους κατά την τελική νεολιθική περίοδο (4500-3100 π.Χ.). «Το είδος του αγγείου της Πέλλας, σπανιότατο, από όσο γνωρίζω, στην περιοχή της κεντρικής Μακεδονίας, παραπέμπει σε ένα παράδειγμα από την Αλεπότρυπα Διρού Μάνης της τελικής νεολιθικής (4500-3100 π.Χ.) και σε σειρά μικρών κυκλαδικών φιαλών που χρονολογούνται κυρίως κατά την πρωτοκυκλαδική Ι περίοδο. Επειδή το μάρμαρο εκτιμάται πως είναι παριανό, τα αγγεία της Πέλλας θα πρέπει να θεωρηθούν δημιουργήματα της πρωτοκυκλαδικής περιόδου, που βρήκαν τη θέση τους στην ακτή της προϊστορικής Πέλλας μέσω της θαλάσσιας οδού από τις Κυκλάδες προς τον κόλπο του Λουδία και αποτελούν ένα από τα πρωιμότερα δείγματα των εμπορικών σχέσεων στην ευρύτερη περιοχή», επισημαίνει ο κ. Ακαμάτης. O ίδιος προσθέτει: «Ευρείες πολιτιστικές επαφές των Κυκλάδων με τις ακτές του Θερμαϊκού κατά την περίοδο που εξετάζουμε, από όσο γνωρίζω, δεν έχουν ανιχνευτεί από την ανασκαφική έρευνα. Oι αποδείξεις των επαφών αυτών επαυξάνονται με τα ευρήματα της Πέλλας, ενώ παράλληλα μερικά πήλινα αγγεία από ανασκαφές στη Χαλκιδική τα τελευταία χρόνια παραπέμπουν στις Κυκλάδες».

Σε πιθάρια

Το σύνολο των τάφων του προϊστορικού νεκροταφείου ανήκει σε ενταφιασμούς αρκετοί από τους οποίους ήταν λιθοπερίκλειστοι και άλλοι απλά λακκοειδή ανοίγματα οριοθετημένα με λίθους, ενώ μεγάλος αριθμός μέσα σε πιθάρια. Ενας αδιευκρίνιστος αριθμός τάφων έχει διαταραχτεί από τα οδοστρώματα και τις δραστηριότητες για την οικοδόμηση της Πέλλας των ιστορικών χρόνων. Oλες οι κατασκευές είναι φτιαγμένες από ασβεστολιθικούς λίθους από το περιβάλλον του νεκροταφείου και της περιοχής της Πέλλας. Το ίδιο υλικό χρησιμοποιήθηκε και στα κτίρια των ιστορικών χρόνων.

Κατά κανόνα οι τάφοι είναι ατομικοί, εντοπίστηκε όμως και διπλή ταφή σε πιθάρι. Στους πίθους τοποθετούνταν με το κεφάλι κοντά στο στόμιο ή στον πυθμένα του αγγείου και σπρώχνονταν μέσα σε αυτό από το στόμιό του ή τοποθετούνταν μετά την αφαίρεση τμήματος του χείλους και του λαιμού. Υπάρχουν ενδείξεις για διαφοροποιημένη μεταχείριση των δυο φύλων ως προς τη στάση ταφής. Με βάση τα κτερίσματα και με μια πρώτη οστεολογική μελέτη, οι άνδρες τοποθετούνταν σε συνεσταλμένη στάση προς τα δεξιά, οι γυναίκες προς τα αριστερά. Ελάχιστοι από τους τάφους ανήκουν σε βρέφη ή πολύ μικρά παιδιά ώς 3 ετών, ενώ αρκετοί ανήκουν σε νεαρά άτομα ηλικίας 14-16 ετών.



Πηγή:

ΑΓΓΕΛΙΟΦΟΡΟΣ


Αποστολή σελίδας   Εκτυπώσιμη μορφή σελίδας   Προσθήκη σελίδας στα Αγαπημένα 
Πείτε τη γνώμη σας για το άρθρο
©1998-2024, Έδρα Εκπαίδευσης, Ι.Π.Ε.Τ.
 
Επιστροφή
Δημοσιεύθηκε την: 29.02.2008 17:10:01
 
Αναγνώσθηκε 232 φορές