Σύστημα χρηματοδότησης των πανεπιστημίων βάσει ενιαίων κριτηρίων με σκοπό «τον εξορθολογισμό και τη διαφάνεια στην κατανομή των δημοσίων πόρων στα ΑΕΙ» θα εξαγγείλει αύριο στην Κομοτηνή ο υπουργός Παιδείας κ. Ευρ. Στυλιανίδης στη διάρκεια της Συνόδου των πρυτάνεων ΑΕΙ. Το νέο σύστημα, το οποίο παρουσιάζει σήμερα «Το Βήμα», κινείται στη βάση της αρχής «κανένα πανεπιστήμιο ή ΤΕΙ δεν χρηματοδοτείται αν δεν παρουσιάσει επαρκείς επιδόσεις στην έρευνα και στη διδασκαλία». Παράλληλα προβλέπεται ότι τα ιδρύματα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης «συμμετέχουν στη χρηματοδότηση των δραστηριοτήτων τους με τα έσοδά τους από τρίτες πηγές, από τις προσόδους της περιουσίας τους και από άλλες πηγές». Ως επιβράβευση, οι πρυτάνεις θα μπορούν να ορίζουν οι ίδιοι τον αριθμό των εισακτέων στα τμήματά τους.

Οι πρυτάνεις των ΑΕΙ, από την πλευρά τους, ταξίδευαν χθες το απόγευμα προς την Κομοτηνή έχοντας δεκάδες θέματα στην ατζέντα τους, τα οποία πιθανότατα δεν θα θέσουν, καθώς τα στελέχη του υπουργείου Παιδείας θα καταθέσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων τρία κείμενα: τις αναπτυξιακές συμφωνίες με την πολιτεία, τον νέο πρότυπο εσωτερικό κανονισμό λειτουργίας των ΑΕΙ και το νέο νομοσχέδιο για τις μεταπτυχιακές σπουδές.

Οι διοικήσεις των πανεπιστημίων σκοπεύουν να εκθέσουν στον υπουργό Παιδείας τους προβληματισμούς τους ως προς την εφαρμογή του νέου νόμου πλαισίου, οι οποίοι επικεντρώνονται στα θέματα αντιμετώπισης των φοιτητών που εμποδίζουν τις εκλογικές διαδικασίες (τα πανεπιστήμια Πειραιώς, Θεσσαλίας και το Πολυτεχνείο Κρήτης έχουν πρυτανικές εκλογές τον Μάιο και τον Ιούνιο), στις διαδικασίες αξιολόγησής τους, στα οικονομικά και θεσμικά προβλήματά τους.

Οπως αναφέρεται στο σχέδιο του υπουργείου Παιδείας, το νέο σύστημα χρηματοδότησης των πανεπιστημίων θα ορίζεται με βάση τα παρακάτω τέσσερα κριτήρια (η επιχορήγηση για συγγράμματα, η σίτιση, η φοιτητική μέριμνα και το έκτακτο διδακτικό προσωπικό δεν αποτελούν αντικείμενο του συστήματος και συνεχίζουν να προσδιορίζονται ανεξάρτητα):

* Ενεργοί φοιτητές. * Επιστημονικό αντικείμενο του τμήματος.

* Διδακτικό προσωπικό, προσωπικό εργαστηρίων και διοικητικό προσωπικό.

* Πολυεδρικότητα του ιδρύματος (αφορά τη γεωγραφική διασπορά των υποδομών των ΑΕΙ, η οποία συνεπάγεται και αυξημένο κόστος λειτουργίας).

Το σχέδιο προσδιορίζει δείκτη κόστους σπουδών με βάση τις ανάγκες τους (εργαστήρια, έρευνα κ.λπ.). Οι «επιστήμες Υγείας» έχουν τον μεγαλύτερο δείκτη κόστους («4»), οπότε θα δικαιούνται και με γαλύτερη χρηματοδότηση. Ακολουθούν οι «επιστήμες με υψηλές απαιτήσεις σε εργαστήρια», δηλαδή τμήματα που εντάσσονται στις Επιστήμες Μηχανικών, στις Γεωπονικές Επιστήμες (εκτός της Γεωγραφίας), στις επιστήμες Χημείας, Φυσικής, Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών, Υλικών, με δείκτη κόστους «1,7», οι «επιστήμες με απαιτήσεις σε εργαστήρια, έρευνα πεδίου ή εξειδικευμένους χώρους», δηλαδή τμήματα που εντάσσονται στις επιστήμες των Μαθηματικών, Γεωγραφίας, Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού και Τέχνες, με δείκτη «1,3», και οι υπόλοιπες επιστήμες: τμήματα που εντάσσονται στις Ανθρωπιστικές Επιστήμες, Νομικές, Πολιτικές και Κοινωνικές Επιστήμες, Οικονομικές Επιστήμες και Διοίκηση Επιχειρήσεων, με δείκτη «1».

Σχετικά με την πολυεδρικότητα των πανεπιστημίων προτείνονται οι δείκτες «1,20» για το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, «1,10» για τα πανεπιστήμια Θράκης, Κρήτης, Ιονίου, Πελοποννήσου, Δυτικής Μακεδονίας και Στερεάς Ελλάδας και «1,0» για τα υπόλοιπα ιδρύματα.

Στη Σύνοδο θα παρουσιαστεί και ο νέος εσωτερικός κανονισμός των πανεπιστημίων, ο οποίος μεταξύ άλλων ορίζει:

* Διαφάνεια. Ολες οι δραστηριότητες των ΑΕΙ θα δημοσιοποιούνται στο κοινωνικό σύνολο με τη μεγαλύτερη δυνατή διαφάνεια. Κάθε μέλος Διδακτικού και Ερευνητικού Προσωπικού ή Εκπαιδευτικού Προσωπικού ΤΕΙ υποχρεούται να διατηρεί και να ενημερώνει συνεχώς τη δική του ιστοσελίδα στο Διαδίκτυο, στην οποία περιγράφονται οι ημέρες και ώρες διδασκαλίας και ακρόασης φοιτητών ή σπουδαστών, τα διδασκόμενα από αυτόν μαθήματα, το περιεχόμενό τους, τα διανεμόμενα διδακτικά συγγράμματα και κάθε συναφής πληροφορία.

Ο διαδικτυακός τόπος και οι ιστοσελίδες των ΑΕΙ και των σχολών ή τμημάτων τους οφείλουν να τηρούνται τουλάχιστον στην ελληνική και αγγλική γλώσσα.

* Προγραμματισμό. Οι πρυτάνεις ή πρόεδροι των ΑΕΙ υποβάλλουν στο υπουργείο Παιδείας ως το τέλος Ιανουαρίου κάθε έτους τους απολογισμούς των τετραετών ακαδημαϊκών-αναπτυξιακών προγραμμάτων τους, προκειμένου αυτοί να εγκριθούν και να ληφθούν υπόψη κατά τη σύνταξη της ετήσιας έκθεσής του για την κατάσταση της ανώτατης εκπαίδευσης στη χώρα.

* Ποινές και παραπτώματα. Η Κοσμητεία ή το Συμβούλιο της Σχολής ή το Συμβούλιο του Τμήματος, κατά περίπτωση, έχουν αρμοδιότητα να διαπιστώνουν τη διάπραξη πειθαρχικών παραπτωμάτων από προπτυχιακούς ή μεταπτυχιακούς φοιτητές ή σπουδαστές και υποψήφιους διδάκτορες και να επιβάλλουν τις προβλεπόμενες πειθαρχικές ποινές σύμφωνα με τις διατάξεις του Νόμου.

Τέλος, σε κάθε ΑΕΙ συστήνεται Επιτροπή Δεοντολογίας με έργο τη διασφάλιση της τήρησης και εφαρμογής των κανόνων δεοντολογίας εκ μέρους όλων των μελών του ιδρύματος.