Αλέν Ρομπ-Γκριγιέ, 1922-2008

Απεβίωσε χθες ο διάσημος Γάλλος συγγραφέας, εκπρόσωπος του nouveau roman

Μορφή των γαλλικών γραμμάτων της μεταπολεμικής περιόδου, ο συγγραφέας Αλέν Ρομπ-Γκριγιέ άφησε χθες την τελευταία του πνοή σε ηλικία 85 ετών. Στη διάρκεια του Σαββατοκύριακου είχε εισαχθεί στο πανεπιστημιακό νοσοκομείο της πόλης Caen όπου και εξέπνευσε. Το όνομα του Αλεν Ρομπ-Γκριγιέ συνδέεται με το nouveau roman και την έντονη αντίθεση των Γάλλων διανοουμένων κατά του κατεστημένου μετά την απελευθέρωση. Ο Ρομπ-Γκριγιέ μαζί με τη Ναταλί Σαρότ, τον Κλοντ Σιμόν και τον Μισέλ Μπιτόρ ήταν οι πιο προβεβλημένοι εκπρόσωποι της λογοτεχνικής ανανέωσης μετά το 1945, μιας τάσης που στηριζόταν πολύ στη συνειρμική ελλειπτική γραμμή, στην κληρονομιά της ψυχανάλυσης και στην αναιμική ανάπτυξη της πλοκής. Το «νέο μυθιστόρημα» μετέφερε σπόρους διαμαρτυρίας και ένα βαθύ αίτημα κοινωνικής ανανέωσης, αλλά εν τέλει οχυρώθηκε πίσω από ένα ελιτίστικο δογματισμό. Δεν έγινε ποτέ «λαϊκό».

Ωστόσο, ορισμένα από τα έργα του γαλλικού νέου μυθιστορήματος, όπως «Η ζήλια» (εκδ. Σμίλη), «Η επανάληψη» (εκδ. Πόλις) και «Το σπίτι των ραντεβού» (εκδ. Νεφέλη) του Αλέν Ρομπ-Γκριγιέ έμειναν κλασικά.

Γεννήθηκε στη Βρέστη το 1922 και το 1953 εξέδωσε το πρώτο του μυθιστόρημα που τον έκανε να στραφεί στο επάγγελμα του συγγραφέως. Από το 1971 ώς το 1995 δίδαξε στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης. Συχνά, τα βιβλία του παρομοιάστηκαν με τους ζωγραφικούς πίνακες των κυβιστών λόγω της διασπασμένης αφηγηματικής ροής και της υποκειμενικής αντίληψης του χρόνου.

Ηταν επίσης διάσημος και ως σεναριογράφος. Επιτυχία του ήταν το σενάριο που έγραψε για την ταινία του Αλέν Ρενέ «Πέρσι στο Μαρίενμπαντ» (1961). Αλλά και ως σκηνοθέτης (Trans-Europ-Express, 1966, κ.ά.).

Το 2004 εξελέγη μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας, αλλά ουδέποτε εκφώνησε τον επίσημο λόγο αποδοχής της ανώτατης τιμής. Με τον θάνατο του Αλέν Ρομπ-Γκριγιέ ολοκληρώνεται συμβολικά ο κύκλος του «νέου μυθιστορήματος» και ο θάνατός του προκαλεί μια νέα ματιά στην «επανάσταση» των διανοουμένων του ’50.