Ελληνικές «Ιδέες» για αριστεία

Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΓΕΩΡΓΟΥΔΗ

Επιστημονική καταξίωση σε διεθνές επίπεδο για δύο ερευνητές του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Ερευνας (ΙΤΕ), αφού, στο εξαιρετικά ανταγωνιστικό πρόγραμμα «Ιδέες» του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ερευνας, πέτυχαν να εγκριθούν δύο ερευνητικές προτάσεις τους, αξίας περίπου 2 εκατομμυρίων ευρώ. Πρόκειται για πρόγραμμα που ως κριτήριο αξιολόγησης έχει μόνο την επιστημονική αριστεία. Οι ερευνητές αυτοί είναι ο Πέτρος Ρακιντζής και η Πόπη Συντυχάκη.

Πόπη Συντυχάκη

Συγκεκριμένα, η ερευνήτρια του Ινστιτούτου Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας του ΙΤΕ, Πόπη Συντυχάκη, χρηματοδοτήθηκε να αναπτύξει μία νέα ερευνητική ομάδα που η έρευνά της θα επικεντρώνεται στο φαινόμενο της γήρανσης. Η γήρανση είναι ένα πολύπλοκο φαινόμενο, το οποίο επηρεάζεται από γενετικές, περιβαλλοντικές και άλλες παραμέτρους. Οι έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι τώρα διεθνώς στο συγκεκριμένο πεδίο απέδειξαν ότι η γήρανση μπορεί να ελεγχθεί μετά από συγκεκριμένες παρεμβάσεις σε βιολογικούς μηχανισμούς που είναι κοινοί σε όλους τους οργανισμούς.

Η κ. Συντυχάκη, που ήδη έχει πραγματοποιήσει μία πρωτοποριακή έρευνα πάνω στο ίδιο ζήτημα, θα επιδιώξει την ανακάλυψη νέων βιολογικών διεργασιών και άλλων παραμέτρων οι οποίες επηρεάζουν το φαινόμενο της γήρανσης. Ειδικότερα θα χρησιμοποιήσει ως μοντέλο το σκουλήκι Caenorhabditis elegans, το οποίο είναι ένα από τα καλύτερα μοντέλα-οργανισμούς που έχουν μελετηθεί στη γήρανση.

Πέτρος Ρακιντζής

Το δεύτερο πρόγραμμα που χρηματοδότησε το ευρωπαϊκό πρόγραμμα «Ιδέες» είναι του ερευνητή του Ινστιτούτου Ηλεκτρονικής Δομής και Λέιζερ του ΙΤΕ, Πέτρου Ρακιντζή, ο οποίος θα δημιουργήσει μία ερευνητική ομάδα για να μελετήσει την αναδίπλωση πρωτεϊνών και την «παραβίαση της ομοτιμίας σε ατομικά συστήματα». Πολλές ασθένειες όπως η Αλτσχάιμερ κ.λπ. και διάφορες μορφές καρκίνου έχουν ως αφετηρία την κακή παραβίαση πρωτεϊνών.

Ταυτόχρονα όμως οι μετρήσεις της παραβίασης της ομοτιμίας σε ατομικά συστήματα παρέχουν συμπληρωματικές πληροφορίες στις μετρήσεις των επιταχυντών σωματιδίων υψηλών ενεργειών, όπως στο CERN, και γίνονται με πολύ χαμηλό κόστος, με τη χρήση πειραμάτων ατομικής φασματοσκοπίας με λέιζερ. Αυτά τα πειράματα στοχεύουν στον έλεγχο του «Καθιερωμένου Μοντέλου» της φυσικής υψηλών ενεργειών.

Η επιστημονική ομάδα του κ. Ρακιντζή θα συνεχίσει να αναπτύσσει πρωτοποριακές τεχνικές που εδράζονται σε οπτικές κοιλότητες, βελτιώνοντας την ευαισθησία και τη χρονική μετρήσεων πολωσιμετρίας μεγέθους 3-6 τάξεων σε σχέση με άλλες τεχνικές, δημιουργώντας ένα ευρύ φάσμα καινοτομιών σε πολλά πεδία.

Αξίζει να σημειωθεί πως στο πρόγραμμα «Ιδέες», υποβλήθηκαν το 2007 σε όλη την Ευρώπη 9.167 προτάσεις, εκ των οποίων οι 339 ήταν ελληνικές και εγκρίθηκαν τελικά τέσσερις ελληνικές προτάσεις, οι δύο από τις οποίες ήταν του ΙΤΕ. Το ΙΤΕ αντιπροσωπεύει πληθυσμιακά σε επίπεδο ερευνητών της χώρας το 1,6% και πήρε το 50% των ερευνητικών προγραμμάτων αριστείας.