Η απειλή των SPAM

Το φαινόμενο έχει προσλάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις. Τα ανεπιθύμητα μηνύματα που κατακλύζουν τους υπολογιστές μας είναι εξαργυρώσιμο προϊόν μιας μαφίας η οποία δρα στα παρασκήνια του κυβερνοχώρου

ΛΑΛΙΝΑ ΦΑΦΟΥΤΗ

Μήπως τελευταία έχετε την αίσθηση ότι το ηλεκτρονικό σας ταχυδρομείο δέχεται επίθεση από παντού; άγνωστοι με παράξενα ονόματα σας βομβαρδίζουν με μηνύματα προθυμοποιούμενοι να σας προσφέρουν σε τιμή ευκαιρίας τα προϊόντα και τις υπηρεσίες τους; Το εύρος των τελευταίων είναι εξαιρετικά επικεντρωμένο. Εννέα στις δέκα φορές προσπαθούν να σας πουλήσουν επώνυμα ρούχα και ρολόγια σε «σπασμένες» τιμές, να σας κάνουν να τοποθετήσετε τα χρήματά σας σε ύποπτες επενδύσεις, να σας γνωρίσουν «hot babes» ή - ανεξάρτητα από το φύλο σας - να ενισχύσουν τον ανδρισμό σας με Viagra και θαυματουργές θεραπείες.

Αν το ξεκαθάρισμα και το σβήσιμο όλων αυτών των άχρηστων μηνυμάτων έχει εξελιχθεί σε ένα μικρό καθημερινό εφιάλτη, ίσως σας φανεί παρήγορο το γεγονός ότι το ίδιο πρόβλημα αντιμετωπίζουν ακριβώς την ίδια στιγμή με σας εκατομμύρια άνθρωποι σε όλα τα μήκη και πλάτη του πλανήτη. Αυτή είναι όμως, δυστυχώς, η μόνη παρηγοριά που μπορείτε να αντλήσετε, τουλάχιστον προς το παρόν.

Εκτός ελέγχου

Τα spam - τα ανεπιθύμητα ηλεκτρονικά μηνύματα που αποστέλλονται μαζικά - αποτελούν αυτή τη στιγμή τη μεγαλύτερη απειλή στο Internet και κανείς δεν φαίνεται να βρίσκει τρόπο να τα σταματήσει. Παρά τις επίπονες προσπάθειες που καταβάλλουν οι αρχές ασφαλείας για να τα περιορίσουν, εξαπλώνονται ανεξέλεγκτα, δοκιμάζοντας όχι μόνο την υπομονή και την προσωπική ηρεμία εκατομμυρίων χρηστών αλλά και το Διαδίκτυο, το οποίο φορτώνεται ασφυκτικά από τεράστιο όγκο άχρηστων μηνυμάτων.

Ο κίνδυνος δεν είναι μόνο να ξεγελαστείτε και να αγοράσετε ανύπαρκτα ή αμφιβόλου ποιότητας προϊόντα και υπηρεσίες. Απώτερος στόχος πολλών από αυτά είναι να καταλάβουν τον υπολογιστή σας και να τον μετατρέψουν σε «ζόμπι» - μια μαριονέτα που κινείται από κάποιους στην άλλη άκρη της Γης χωρίς εσείς να το παίρνετε είδηση. Μόλις αναλάβουν τον έλεγχο οι άγνωστοι, κύριοι πλέον του υπολογιστή σας, χρησιμοποιούν το σύστημά σας για να στείλουν ακόμη περισσότερα ανεπιθύμητα μηνύματα και - το κυριότερο - επιδιώκουν να αποκτήσουν πρόσβαση στα προσωπικά σας δεδομένα.

Κατακλυσμός!

Η ποσότητα των spam που αποστέλλονται καθημερινά σε όλο τον κόσμο αυξάνεται ραγδαία το τελευταίο διάστημα. Κάθε μήνα οι εταιρείες που ασχολούνται με την καταγραφή και τον έλεγχο τέτοιου είδους δραστηριοτήτων εξαγγέλλουν και ένα νέο, κάθε φορά πιο υψηλό αριθμό-ρεκόρ. Από 57,91% τον περασμένο Μάιο, στο τέλος του περασμένου Οκτωβρίου έφθασαν πλέον να αποτελούν - σύμφωνα με τις τελευταίες στατιστικές της τεχνολογικής εταιρείας Softscan - το 96,1% των μηνυμάτων που κυκλοφορούν στα ηλεκτρονικά ταχυδρομεία του πλανήτη. Η Hotmail, ο πάροχος ηλεκτρονικών ταχυδρομικών υπηρεσιών της Microsoft, ανεβάζει το ποσοστό στο 98%.

Η πραγματικότητα ίσως βρίσκεται λίγο πιο κάτω. «Τα ποσοστά είναι τόσο υψηλά επειδή οι εταιρείες που προσπαθούν να ελέγξουν την κυκλοφορία των spam χρησιμοποιούν τα λεγόμενα "honeypots", αδρανείς ηλεκτρονικές διευθύνσεις οι οποίες στην ουσία δεν δέχονται μηνύματα από άλλες πηγές, όπως ένας μέσος χρήστης» λέει στο «Βήμα» η Καρόλ Τεριό, σύμβουλος ασφαλείας της Sophos, μιας από τις μεγαλύτερες εταιρείες σχεδιασμού προγραμμάτων ασφαλείας. «Είναι πολύ δύσκολο να υπολογίσουμε με ακρίβεια την πραγματική αναλογία των spam έναντι των "νόμιμων" μηνυμάτων. Εγώ, αλλά θα πρέπει να ξέρετε ότι αυτό αποτελεί προσωπική εκτίμηση, θα την τοποθετούσα, για τον μέσο χρήστη, γύρω στο 70%-75%».

Χρόνος απ' τη ζωή μας...

Ακόμη και με αυτή τη «συντηρητική» εκτίμηση η αναλογία εξακολουθεί να είναι τεράστια. Αρκεί να σκεφθεί κανείς ότι κάθε δευτερόλεπτο υπολογίζεται ότι στέλνονται περισσότερα από 2 εκατομμύρια e-mail. Αυτό σημαίνει κάτι περισσότερο από 173 δισ. ηλεκτρονικά μηνύματα την ημέρα. Από αυτά - ανάλογα με την εκτίμηση που θα υιοθετήσει κανείς - τα 121 δισ. ως 169 δισ. είναι σκουπίδια. Μεγάλο μέρος τους ευτυχώς φιλτράρεται και «συλλαμβάνεται» από τους ανιχνευτές των προγραμμάτων antispam. Παρ' όλα αυτά περισσότερα από 70 δισ. φθάνουν καθημερινά στους παραλήπτες τους. Οσο πιο «δημόσια» είναι μια ηλεκτρονική διεύθυνση - αν, για παράδειγμα, εργάζεται κάποιος σε μεγάλη εταιρεία που διαθέτει ιστοσελίδα όπου αναγράφονται οι διευθύνσεις των υπαλλήλων -, τόσο πιο πολλά είναι τα spam που δέχεται.

Οι επαγγελματίες των Η/Υ εκτιμούν ότι το να αναγνωρίσει κανείς και να σβήσει ένα ηλεκτρονικό μήνυμα απαιτεί, για τους πάρα πολύ γρήγορους, τουλάχιστον έξι δευτερόλεπτα. Οι μαζικοί υπολογισμοί των ειδικών μεταφράζουν αυτόν τον χρόνο σε 130 εκατομμύρια χαμένες ώρες ανθρώπινης δραστηριότητας την ημέρα. Σε πιο προσωπικό επίπεδο, οι αριθμοί δεν φαίνονται ίσως τόσο εντυπωσιακοί. Αν, για παράδειγμα, λαμβάνετε 10 spam την ημέρα, χάνετε - στην καλύτερη περίπτωση - ένα λεπτό από τον χρόνο σας για να τα εξαφανίσετε από τη θυρίδα σας. Δεν αναπτύσσουν, ωστόσο, όλοι τις ίδιες ταχύτητες. Ερευνα του Πανεπιστημίου Στάνφορντ έχει υπολογίσει ότι τα spam απορροφούν 5 λεπτά από κάθε ώρα που περνάει κανείς online.

Ενα ζόμπι γεννιέται

Η μεγάλη στροφή στην πορεία των spam σημειώθηκε το 2003, με την εμφάνιση του ιού Sobig. Ως τότε το ποσοστό των ανεπιθύμητων μηνυμάτων ήταν περιορισμένο περίπου στο 30% του συνολικού ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Με τον Sobig όμως άλλαξαν όλα. Επρόκειτο για έναν Trojan - έναν Δούρειο Ιππο - ειδικά ανεπτυγμένο για λογαριασμό των spammer οι οποίοι αποφάσισαν να αλλάξουν τακτική απευθυνόμενοι σε σχεδιαστές ιών για να προωθήσουν τις επιχειρήσεις τους. Ο Sobig εισχωρούσε απαρατήρητος στον υπολογιστή του παραλήπτη και εγκαθίστατο εκεί μεταφέροντας τον έλεγχό του στον αποστολέα του μηνύματος, ο οποίος πλέον μπορούσε να τον χρησιμοποιεί για να στέλνει ακόμη περισσότερα spam. Η εξάπλωση του Sobig ήταν ραγδαία. Γρήγορα οι spammer είχαν στη διάθεσή τους ολόκληρα δίκτυα από ελεγχόμενους υπολογιστές «ζόμπι» - τα λεγόμενα botnet ή δίκτυα ρομπότ.

Ο σινεφίλ Σκοτ Γουάις, διευθυντής της εταιρείας ασφαλείας IronPort, παραλληλίζει τη λειτουργία των botnet με την ταινία «Ο άνθρωπος από τη Μαντζουρία». «Οπως στην ταινία» γράφει στο Silicon Republic «ο ιός μένει αδρανής ωσότου λάβει το τηλεφώνημα που λέει: "Είναι ώρα να σκοτώσεις τον πρόεδρο". Τότε αρχίζει να στέλνει τα spam». Η Καρόλ Τεριό περιγράφει τη διαδικασία πιο σχηματικά. «Το ζόμπι είναι ουσιαστικά ένας υπολογιστής ο οποίος έχει μολυνθεί από μια απειλή και έχει περάσει στον έλεγχο ενός - μη νόμιμου - τρίτου προσώπου» μας λέει. «Από τη στιγμή που ο ιός θα μολύνει τον υπολογιστή θα προσπαθήσει να έλθει σε επαφή με αυτό το τρίτο πρόσωπο λέγοντάς του: "Ο υπολογιστής αυτός έχει μολυνθεί, τι θέλεις να κάνει για σένα:". Αν το τρίτο πρόσωπο έχει επιτεθεί στον υπολογιστή σας επειδή έχει κάτι προσωπικό μαζί σας, θα προσπαθήσει ίσως να ανεβάσει εικόνες πορνό, λάθος φακέλους και άλλες ανάλογες ανοησίες. Οι περισσότερες όμως επιθέσεις δεν είναι τέτοιου είδους. Στόχος τους είναι να ανεβάσουν διευθύνσεις και να χρησιμοποιήσουν το μηχάνημά σας για να στέλνουν spam». Σύμφωνα με τους ειδικούς, το 90% των spam προέρχεται σήμερα από botnet.

Οργανωμένο έγκλημα

Ο κατακλυσμός των spam που έχει πλήξει τα τελευταία χρόνια το Διαδίκτυο αποδίδεται από τους αναλυτές στο γεγονός ότι οι spammer αντεπιτίθενται με την ποσότητα στις προσπάθειες των υπηρεσιών ασφαλείας να μπλοκάρουν τα μηνύματά τους. Η τακτική αποδεικνύεται επιτυχημένη: όσο περισσότερα είναι τα spam που εξαπολύονται, τόσο μεγαλύτερος φαίνεται να είναι ο αριθμός αυτών που ξεφεύγουν από τα φίλτρα και φθάνουν σε πραγματικούς παραλήπτες. Επί πλέον το σύστημα φαίνεται να αποδίδει οικονομικά οφέλη. «Οι έρευνές μας δείχνουν ότι το 8% -10% των ανθρώπων που λαμβάνουν spam αγοράζει τις υπηρεσίες ή τα προϊόντα που προφέρονται» μας λέει η κυρία Τεριό. «Το ποσοστό μπορεί να μη φαίνεται πολύ μεγάλο, στην πραγματικότητα όμως είναι. Σημαίνει ότι στα 100 μηνύματα που στέλνει κανείς, βρίσκει από 8 ως 10 αγοραστές. Βρείτε την αναλογία σε χιλιάδες ή σε εκατομμύρια. Η δε αποστολή κοστίζει ελάχιστα ή, αν χρησιμοποιείτε botnet, απολύτως τίποτε».

Το γεγονός ότι η μαζική αποστολή των ανεπιθύμητων μηνυμάτων είναι μια ιδιαίτερα προσοδοφόρα επιχείρηση απεικονίζεται επίσης, σύμφωνα με τους αναλυτές, στην απόλυτη εξειδίκευση που χαρακτηρίζει όλο και περισσότερο τις δραστηριότητες του είδους: άλλοι γράφουν τα προγράμματα Trojan που μετατρέπουν τους υπολογιστές σε ζόμπι, άλλοι γίνονται «κύριοι» των υπολογιστών-ρομπότ και άλλοι, οι δημιουργοί spam, «νοικιάζουν» από τους τελευταίους χρόνο στα botnet για να προωθήσουν τα μηνύματά τους. Αυτό σημαίνει ότι ο κάθε τομέας αποδίδει αρκετά χρήματα ώστε κάποιος να προτιμά να ασχοληθεί αποκλειστικά με αυτόν.

Οι αρχές ασφαλείας μιλούν για μια καλά οργανωμένη μαφία η οποία κινείται και ανθεί γύρω από τα spam. «Ναι, υπάρχουν οργανωμένες συμμορίες πίσω από τα spam και αυτές απασχολούν τις διωκτικές αρχές» επιβεβαιώνει η κυρία Τεριό. «Δεν είναι ακριβώς ο δικός μας τομέας, γνωρίζουμε όμως ότι υπάρχουν δίκτυα, τα περισσότερα εκ των οποίων βρίσκονται στη Ρωσία και στην Ανατολική Ευρώπη, πολλά είναι στη Μέση Ανατολή, στην Τουρκία...»..

Η Spamhaus, διεθνής μη κερδοσκοπικός οργανισμός ο οποίος έχει στόχο να ανιχνεύει τους αποστολείς spam και να διευκολύνει τις διωκτικές αρχές, εκτιμά ότι το 80% των ανεπιθύμητων μηνυμάτων που κατακλύζουν καθημερινά τη Βόρεια Αμερική και την Ευρώπη προέρχεται από 200 συμμορίες «επαγγελματιών του spam». Τα ονόματά των αρχηγών και πολλών μελών τους περιλαμβάνονται στην περίφημη λίστα ROKSO (Μητρώο των γνωστών επιχειρήσεων spam), έναν κατάλογο με τους πλέον καταζητούμενους κακοποιούς στο Internet.

Προϊόντα spam

Παρά τον απίστευτο όγκο των spam, τα «αγαθά» που προσφέρονται μέσω των ανεπιθύμητων μηνυμάτων είναι ουσιαστικά περιορισμένα. Το μεγαλύτερο ποσοστό (25%) προωθεί προϊόντα, κυρίως φάρμακα και συμπληρώματα διατροφής, αντίγραφα επώνυμων ρούχων, αξεσουάρ και ρολογιών και άλλα σχετικά. Ειδικά τα φάρμακα και τα συμπληρώματα διατροφής προκαλούν ιδιαίτερη ανησυχία στις αρχές καθώς έχει διαπιστωθεί ότι στο μεγαλύτερο μέρος τους είναι πλαστά και επομένως άκρως επικίνδυνα για τη δημόσια υγεία. Επόμενη μεγάλη κατηγορία αποτελούν οι οικονομικές υπηρεσίες και η προσφορά επενδύσεων, στην πλειονότητά τους ύποπτες.

Το 19% απευθύνεται καθαρά σε «ενηλίκους». Οπως δημοσιεύεται στις στατιστικές του Spam Filter Review το 2006 - όταν, αξίζει να σημειωθεί, τα ποσοστά των spam ήταν πολύ μικρότερα από τα σημερινά - η αποστολή spam πορνογραφικού περιεχομένου ανερχόταν σε 2,5 δισ. μηνύματα την ημέρα. Κατ' αναλογίαν αυτό αντιστοιχεί στο 4,5% του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου του μέσου χρήστη σε καθημερινή βάση.

Στο υπόλοιπο μέρος τους τα spam προσπαθούν να εξαπατήσουν με διάφορους τρόπους τους παραλήπτες τους, να τους παράσχουν ιατρικές υπηρεσίες - στην πλειονότητά τους θεραπείες αδυνατίσματος και επεμβάσεις παχυσαρκίας - και υπηρεσίες του Διαδικτύου. Μια από τις πιο μεγάλες πρόσφατες απάτες υπήρξε ένα απειλητικό μήνυμα που κυκλοφόρησε τον περασμένο Μάιο στις Ηνωμένες Πολιτείες. «Με έχουν προσλάβει για να σε δολοφονήσω» έγραφε ο σκοτεινός υπογράφων, υποτιθέμενος έμμισθος επαγγελματίας δολοφόνος. «Δεν ξέρω γιατί θέλουν τον θάνατό σου, ξέρω όμως ότι σε παρακολουθούν». Το υποψήφιο θύμα καλούνταν, για να σώσει τη ζωή του, να τοποθετήσει χρήματα σε λογαριασμό.

Οι ποινές για τους spammer, όταν οι αρχές κατορθώνουν να τους συλλάβουν, είναι συνήθως εξαιρετικά αυστηρές. Αυτό όμως δεν αποθαρρύνει τους επαγγελματίες του τομέα: τα κέρδη ανέρχονται σε εκατομμύρια δολάρια, στερλίνες, ευρώ, γεν, ρούβλια, γιουάν. Για να αποδίδει και να απευθύνεται σε όσο το δυνατόν περισσότερους παραλήπτες η τέχνη των spam φροντίζει να προσαρμόζεται στις εξελίξεις. Τώρα πλήττει και δικτυακούς τόπους οι οποίοι ως πρόσφατα θεωρούνταν εκτός του ενδιαφέροντός της, όπως τα message boards, το YouTube ή το Skype, αλλά και τα κινητά τηλέφωνα.

Απειλές και στα κινητά

Στα κινητά τηλέφωνα τα spam μεταδίδονται με τη μορφή SMS και είναι γνωστά κυρίως ως mobile spam ή m-spam, αλλά και ως SMS spam ή SpaSMS. Η ιδιαιτερότητά τους έγκειται στο γεγονός ότι ο παραλήπτης τους είναι συνήθως υποχρεωμένος να τα ανοίξει προτού τα διαγράψει, με αποτέλεσμα να είναι διπλά ενοχλητικά. «Χτύπησαν» για πρώτη φορά ανάμεσα στο 2001 και στο 2002 στην Ιαπωνία, παραλύοντας κυριολεκτικά τα συστήματα της DoCoMo, της μεγαλύτερης εταιρείας κινητής τηλεφωνίας στη χώρα: οι γραμμές μπλοκάρισαν, οι οθόνες των χρηστών πάγωσαν και τα κινητά τους άρχισαν να καλούν από μόνα τους τούς αριθμούς κλήσης έκτακτης ανάγκης.

Με την εξάπλωση της χρήσης των κινητών τηλεφώνων τα m-spam δεν άργησαν να κάνουν την εμφάνισή τους και στη Βόρεια Αμερική και στην Ευρώπη, όχι όμως στην ίδια έκταση. Το 2004, μέσω Ρωσίας, ίππευσαν τον δούρειο ίππο των Trojan με έναν ιό ο οποίος πρόσβαλλε τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές, έτσι ώστε να στέλνουν μηνύματα κειμένου σε κινητά τηλέφωνα. Ως αποτέλεσμα, και ανάλογα με το σύστημα τηλεφωνίας, πολλοί χρήστες είδαν έκπληκτοι τους λογαριασμούς τους να φουσκώνουν με την αποστολή SMS που οι ίδιοι δεν είχαν στείλει ποτέ.

Η πιο συνηθισμένη μορφή spam στα κινητά τηλέφωνα είναι τα μηνύματα που προτρέπουν τον παραλήπτη τους να καλέσει έναν αριθμό. Ο αριθμός αυτός έχει συνήθως υψηλή χρέωση, την οποία εισπράττει ο κάτοχός του. Αν το θύμα ξεγελαστεί και κάνει το τηλεφώνημα, θα βρεθεί να περιμένει στην αναμονή με τη χρέωση να τρέχει. Το άλλο διαδεδομένο είδος spam στα κινητά δεν έχει τη μορφή μηνύματος αλλά κλήσης. Είναι το περίφημο κόλπο με τις αναπάντητες κλήσεις: το spam είναι σχεδιασμένο ώστε να στέλνει κλήσεις οι οποίες «χτυπούν» μόνο μία φορά και καταχωρίζονται ως αναπάντητες, αφήνοντας έναν αριθμό τηλεφώνου στην οθόνη. Ο ανυποψίαστος παραλήπτης καλεί για να δει ποιος του τηλεφώνησε και χρεώνεται προς όφελος των spammers.

Τα τελευταία χρόνια πολλοί αναλυτές προειδοποιούν ότι τα spam στην κινητή τηλεφωνία θα πάρουν ανάλογες διαστάσεις με αυτά του Internet. Αλλοι όμως διαφωνούν. Κύριο επιχείρημα είναι αυτό του κόστους. Στο Διαδίκτυο το κόστος είναι ελάχιστο έως μηδενικό, αν χρησιμοποιεί κανείς botnet. Το σύστημα αυτό δεν μπορεί όμως να λειτουργήσει στα κινητά τηλέφωνα, τα οποία χρεώνονται. Ακόμη και με τις χαμηλότερες χρεώσεις SMS που υπάρχουν στην αγορά, η αποστολή εκατομμυρίων μηνυμάτων καταλήγει να κοστίζει ακριβά.

Αθώα βιτρίνα

Τα πράγματα στο Διαδίκτυο εξελίσσονται γρήγορα και ήδη, μετά το 2003, οι αναλυτές παρατηρούν μια καινούργια, πολύ πιο επικίνδυνη στροφή. «Τα botnet εξακολουθούν να έχουν "ρεύμα", έχουμε όμως ήδη παρατηρήσει μια μετατόπιση» εξηγεί η κυρία Τεριό. «Τα spam εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται πολύ σήμερα, αντί όμως να προσπαθούν πάντα να σας κάνουν να αγοράσετε ένα προϊόν ή να ανοίξετε ένα συνημμένο που μεταφέρει ιούς, τώρα πλέον πολλές φορές περιλαμβάνουν συνδέσμους που σας οδηγούν σε κάποιες ιστοσελίδες. Οι ιστοσελίδες αυτές είναι μολυσμένες και, αν ο υπολογιστής σας δεν είναι καλά προστατευμένος, μπορεί να σας περάσουν εντολές και να τον μολύνουν».

Το μεγαλύτερο πρόβλημα, όπως εξηγεί η αναλύτρια, είναι ότι οι μολυσμένες ιστοσελίδες σε ποσοστό 80% είναι απολύτως αθώες, πολλές φορές ακόμη και αξιόπιστες. «Μπορεί να είναι δικτυακοί τόποι για την κηπουρική, ακόμη και ειδησεογραφικοί. Δεν είναι φτιαγμένοι από χάκερ, έχουν απλώς καταληφθεί από χάκερ». Οι ιδιοκτήτες της ιστοσελίδας δεν συνειδητοποιούν τις περισσότερες φορές ότι έχουν δεχθεί επίθεση, είτε γιατί δεν διαθέτουν τους απαραίτητους μηχανισμούς είτε γιατί δεν συλλαμβάνουν αμέσως την απειλή.

Δικτυακοί τόποι όπως αυτοί της εφημερίδας «Washington Post» και του Dow Jones έχουν καταληφθεί στο παρελθόν από άγνωστα «τρίτα πρόσωπα» που τους χρησιμοποίησαν για να προωθήσουν τα ενοχλητικά μηνύματά τους. «Καθημερινά βρίσκουμε αυτή τη στιγμή περίπου 7.000 νέες μολυσμένες ιστοσελίδες» εξηγεί η κυρία Τεριό. «Και αυξάνονται συνεχώς». Στόχος δεν είναι πλέον μόνο η αποστολή spam. «Ουσιαστικά» υπογραμμίζει η αναλύτρια «σκοπός τους είναι να περάσουν κωδικούς ώστε να κλέψουν πληροφορίες για τον τραπεζικό σας λογαριασμό ή τα προσωπικά σας δεδομένα».

Λάβετε τα μέτρα σας!

Ο πρώτος κανόνας για την προστασία ενός απλού χρήστη είναι, σύμφωνα με την αναλύτρια της Sophos Καρόλ Τεριό, να αναφέρει τα spam που λαμβάνει στον πάροχό του ή στις αρμόδιες αρχές. Αυτό βεβαίως απαιτεί οργάνωση εκ μέρους των τελευταίων, η τακτική όμως αποτελεί το βασικό συστατικό της επιτυχίας που έχει σημειώσει ο Καναδάς, χώρα-υπόδειγμα στην καταπολέμηση των spam. Γνωρίζοντας τις πηγές των spam, οι αρμόδιοι μπορούν να ελέγξουν καλύτερα την κυκλοφορία τους.

Δεύτερο και εξίσου βασικό είναι να βεβαιωθεί ο κάθε χρήστης ότι ο υπολογιστής του δεν έχει μετατραπεί εν αγνοία του σε ζόμπι και να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα για να αποτρέψει κάτι τέτοιο. Ο εντοπισμός των όλο και πιο εξελιγμένων Trojan απαιτεί όλο και πιο εξελιγμένα προγράμματα ασφαλείας. Η χρήση ενημερωμένων antivirus και firewall και η συνεχής διόρθωση των προγραμμάτων αποτελεί την απαραίτητη θωράκιση για κάθε υπολογιστή στο Διαδίκτυο. «Αν κάποιος δεν τα έχει, τότε σίγουρα ο υπολογιστής του είναι ζόμπι» λέει η κυρία Τεριό. «Οποιο και αν είναι το λειτουργικό σας σύστημα, βεβαιωθείτε ότι χρησιμοποιείτε και τα τρία».

Η τεχνολογία, ωστόσο, δεν αποτελεί τη μόνη ασπίδα. Οι ειδικοί τονίζουν ότι η εκπαίδευση των χρηστών είναι εξίσου βασική. Μη δίνετε την ηλεκτρονική σας διεύθυνση σε δικτυακούς τόπους που σας φαίνονται ύποπτοι. Μην απαντάτε ποτέ σε spam, καθ' ότι με τον τρόπο αυτόν επιβεβαιώνετε τη διεύθυνσή σας. Οταν προωθείτε ηλεκτρονικά μηνύματα, φροντίστε να σβήνετε το «ιστορικό» των προηγούμενων αποστολέων: έτσι στερείτε από τους «συλλέκτες ηλεκτρονικών διευθύνσεων» πολύτιμες πληροφορίες.

Για να ελέγξετε αν ο υπολογιστής σας είναι ζόμπι, μπορείτε να επισκεφθείτε την ιστοσελίδα www.spamhaus.org/.

Η μαφία των spam

Λίο Κουβάγεφ, ο υπ' αριθμόν 1 καταζητούμενος spammer της εβδομάδας

Οταν, προς τα τέλη του περασμένου Μαΐου, οι αμερικανικές αρχές κατόρθωσαν να συλλάβουν τον Μπομπ Σόλογουεϊ, επονομαζόμενο «Βασιλιά του spam», όλοι μίλησαν για μεγάλο πλήγμα εναντίον των spammer. Ο 27χρονος «επιχειρηματίας» από το Σιάτλ παραπέμφθηκε αμέσως σε δίκη κατηγορούμενος, μεταξύ άλλων, για απάτη, ηλεκτρονική απάτη, ξέπλυμα χρημάτων και πλαστοπροσωπία. Θεωρήθηκε ότι σε τέσσερα χρόνια είχε στείλει περισσότερα από δέκα εκατομμύρια παράνομα e-mail. Η σύλληψή του, ωστόσο, δεν σήμανε καμία διαφορά στη δραστηριότητα των «συναδέλφων» του, όπως δεν είχε σημάνει και η μυστηριώδης δολοφονία, τον προηγούμενο χρόνο, του μισητού «Τσάρου των σπαμ» Βαρντάν Κουσνίρ.

Οι δύο ηλεκτρονικοί κακοποιοί περιλαμβάνονταν από καιρό στο «Top 10» της λίστας ROKSO ή Μητρώου των γνωστών επιχειρήσεων spam. Ο κατάλογος των δέκα πλέον καταζητούμενων spammer ανανεώνεται κάθε εβδομάδα από τον Spamhaus, μη κερδοσκοπικό διεθνή οργανισμό ο οποίος, με τη συνδρομή αναλυτών και ειδικών της δίωξης του εγκλήματος, έχει ως αποστολή τον εντοπισμό των συμμοριών των spam. Την πρώτη εβδομάδα του Δεκεμβρίου, στο Νο 1 βρισκόταν ο Λίο Κουβάγεφ, γνωστός και ως «Bad Cow», ο οποίος εδρεύει στη Ρωσία και ασχολείται με την προώθηση προγραμμάτων spam, πλαστών φαρμάκων, πορνογραφικού υλικού και άλλων συναφών.

Ουσιαστικά οι πρώτες θέσεις καταλαμβάνονται από τα ίδια πρόσωπα τα οποία εναλλάσσονται ανάλογα με την εβδομαδιαία ένταση της δραστηριότητάς τους. Ωστόσο η σύλληψή τους δεν είναι εύκολη, είτε γιατί οι spammer, ακολουθώντας τα πρότυπα του οργανωμένου εγκλήματος, κινούνται σε περιοχές θολές για τις διεθνείς διωκτικές αρχές είτε επειδή τα ονόματα με τα οποία είναι γνωστοί είναι πλαστά. Οι Αρχές είχαν πιστέψει κάποια στιγμή, για παράδειγμα, ότι είχαν φθάσει πολύ κοντά στον υπ' αριθμόν 2 αυτής της εβδομάδας spammer Αλεξ Πολιάκοφ, μόνο και μόνο για να ανακαλύψουν τελικά ότι επρόκειτο για ψευδώνυμο.

Το ΒΗΜΑ, 09/12/2007 , Σελ.: H03
Κωδικός άρθρου: B15236H031
ID: 291184

Αυτό το κείμενο εκτυπώθηκε από "ΤΟ ΒΗΜΑ", στη διεύθυνση http://tovima.dolnet.gr/print_article.php?e=B&f=15236&m=H03&aa=1