(Ξένη δημοσίευση) - ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΥΠΟΥ -

ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ
μέλος του ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΠΡΑΣΙΝΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ
www.ecogreens.gr - email: ecogreen@otenet.gr
Αθήνα: Κολοκοτρώνη 31, 10562, τηλ. 210.3241001, fax 210 3241825
Θεσσαλονίκη: Φιλίππου 51, 54631, τηλ. 2310.222503, fax 2310.421196

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

9.1.2007

ΑΡΘΡΟ 16 ΚΑΙ ΙΔΙΩΤΙΚΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ: Ο «ΒΑΣΙΛΙΑΣ» ΕΙΝΑΙ ΓΥΜΝΟΣ

Κατά της προτεινόμενης αναθεώρησης του άρθρου 16 του Συντάγματος τάσσονται οι Οικολόγοι Πράσινοι. Θεωρούν ότι ένα κοινό νήμα συνδέει την αναθεώρηση του άρθρου 16 με εκείνη του άρθρου 24 για την προστασία της δασικής γης, τονίζοντας ότι οι ριζικές αλλαγές που χρειάζεται η παιδεία δεν περνούν από την ίδρυση πανεπιστημίων-επιχειρήσεων. Επισημαίνουν πάντως ότι είναι επικίνδυνο να περιορίζεται η συζήτηση μόνο στο άρθρο 16, όταν απειλούνται παράλληλα το άρθρο 24 για τη δασική γη και το άρθρο 100 για τον έλεγχο της συνταγματικότητας των νόμων.

Στην απόφαση του Πανελλαδικού τους Συμβουλίου τονίζεται ότι κύριο θέμα είναι η υπεράσπιση της αυτοδιοίκησης των πανεπιστημίων, καθώς η εξάρτηση των καθηγητών από επιχειρηματία-εργοδότη αναιρεί την ακαδημαϊκή ελευθερία και την ελεύθερη έρευνα. Φανταστείτε ένα ιδιωτικό πανεπιστήμιο που θα διοικείται και θα ελέγχεται π.χ. από μια πετρελαϊκή εταιρεία: «Τι θα διδάσκεται εκεί για το φαινόμενο του θερμοκηπίου και ποιος καθηγητής θα τολμάει να μιλήσει για τις ευθύνες της εταιρείας στην καταστροφή της φύσης;» επισημαίνεται χαρακτηριστικά.

Προϋποθέσεις για πραγματικά ιδιωτικά πανεπιστήμια, με ανεξάρτητο ερευνητικό έργο και επιστημονικό κύρος, δε φαίνεται να υπάρχουν στη χώρα μας. Ενδεικτικό είναι ότι τα περισσότερα από τα ξένα πανεπιστήμια που εμφανίζονται στην Ελλάδα ως συνεργάτες ιδιωτικών κολεγίων, στις χώρες τους λειτουργούν ως δημόσια ΑΕΙ. Ακόμη και τα ιδιωτικά πανεπιστήμια των Η.Π.Α., καλύπτουν μεγάλο μέρος των δαπανών τους με δημόσιες χρημοτοδοτήσεις: Υπάρχουν περιθώρια να μοιραστούν μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών ΑΕΙ οι ήδη ανεπαρκείς δαπάνες για την Παιδεία;

Πιθανότερο λοιπόν σενάριο είναι να μετεξελιχθούν σε «ιδιωτικά πανεπιστήμια» διάφορα κολέγια και Κέντρα Επαγγελματικής Κατάρτισης που ήδη λειτουργούν. Η τυπική αναβάθμιση των πτυχίων τους δε θα οδηγήσει σε θετικό ανταγωνισμό με τα δημόσια ΑΕΙ, αλλά μάλλον σε πιέσεις για εξίσωση προς τα κάτω. Πιστεύει κανείς άλλωστε ότι αναβάθμισε το Δημόσιο Λύκειο η συνύπαρξή του με τα ιδιωτικά σχολεία;

Σε ένα μόνο συμφωνούμε με την κυβέρνηση και το ΠΑΣΟΚ: ότι η Παιδεία, ύστερα από 30 χρόνια ΔΙΚΗΣ ΤΟΥΣ διαχείρισης, νοσεί. Για μας όμως οι απαραίτητες μεταρρυθμίσεις κινούνται ακριβώς στην αντίθεση κατεύθυνση: διεύρυνση της διαφάνειας και της δημοκρατίας, επαρκής χρηματοδότηση της δημόσιας παιδείας, αλλά και μια σειρά ριζικότερες αλλαγές.

Θέλουμε μια παιδεία ανοικτή στην κοινωνία, που δε θα διαχειρίζεται το άγχος των νέων για την ανεργία ούτε θα γίνεται απλό εργαλείο καριέρας και κοινωνικής ανέλιξης, αλλά θα μεταδίδει αξίες ζωής και βιωσιμότητας, προσφέροντας ευκαιρίες για ανάπτυξη της προσωπικότητας, της δημοκρατικής συμμετοχής και της κριτικής σκέψης.

Στο πλαίσιο αυτό υπερασπιζόμαστε την αυτοδιοίκηση των ΑΕΙ και τη Δημόσια Δωρεάν Παιδεία.

Η Εκτελεστική Γραμματεία των Οικολόγων Πράσινων

Για περισσότερες πληροφορίες Φώτης Ποντικάκης 6973 692680

(ακολουθεί ολόκληρο το κείμενο της απόφασης των Οικολόγων Πράσινων)

ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ
μέλος του ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΠΡΑΣΙΝΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ
www.ecogreens.gr - email: ecogreen@otenet.gr
Αθήνα: Κολοκοτρώνη 31, 10562, τηλ. 210.3241001, fax 210 3241825
Θεσσαλονίκη: Φιλίππου 51, 54631, τηλ. 2310.222503, fax 2310.421196

Πάτρα, 16-12-2006

ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 16 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ

Το Πανελλαδικό Συμβούλιο των Οικολόγων Πράσινων τάσσεται κατά της αναθεώρησης του άρθρου 16 του Συντάγματος για την ίδρυση «μη κρατικών» Πανεπιστημίων.

Όπως και με το άρθρο 24 για τη συνταγματική προστασία των δασών και των δασικών εκτάσεων, υπάρχει ένα κοινό νήμα που συνδέει την αναθεώρηση των δύο αυτών διατάξεων: εξυπηρέτηση ατομικών και ιδιωτικών συμφερόντων, εκχώρηση δημόσιου πλούτου σε ιδιώτες και επιχειρήσεις, απαξίωση των αγαθών που δεν πουλιούνται ούτε αγοράζονται. Ισχυρές πιέσεις ασκούνται επιπλέον μέσα από το διαβόητο Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, στα πλαίσια της παγκοσμιοποίησης, για να επιβληθεί η ιδιωτικοποίηση των δημόσιων υπηρεσιών Παιδείας, Υγείας και Κοινωνικής Ασφάλισης.

Οι Οικολόγοι Πράσινοι καλούν τους πολίτες να υπερασπιστούμε την κοινή μας κληρονομιά, τα δάση, το νερό, τον αέρα που αναπνέουμε, τη Δημόσια Δωρεάν Παιδεία που κατακτήσαμε με αγώνες.

Γιατί λέμε όχι στην αναθεώρηση του άρθρου 16

Το σημερινό άρθρο 16 του Συντάγματος δεν μιλάει για δημόσια ή ιδιωτικά ΑΕΙ αλλά για αυτοδιοικούμενα ΑΕΙ. Οι καθηγητές εκλέγονται από την πανεπιστημιακή κοινότητα. Σε ένα ιδιωτικό ΑΕΙ, ο μεγαλοεπιχειρηματίας θα μπορεί να διορίζει όποιον καθηγητή θέλει και να τον απολύει όποτε θέλει προς δόξαν της ακαδημαϊκής ελευθερίας και της ελεύθερης έρευνας.

Τα προβλήματα διαφθοράς που σήμερα υπάρχουν στα Πανεπιστήμια προκύπτουν ακριβώς επειδή κάποιοι επιχειρούν να λειτουργήσουν για «ίδιον όφελος», με ιδιωτικο-οικονομικά κριτήρια. Τέτοια ζητήματα μπορούν να λυθούν μόνο με περισσότερη δημοκρατία και διαφάνεια και μεγαλύτερο κοινωνικό έλεγχο.

Την οικονομική δυνατότητα να ιδρύσουν «μη κρατικά» ΑΕΙ δεν έχουν βέβαια οι Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις (που χρησιμοποιούνται ως προκάλυμμα) με τα πενιχρά οικονομικά τους μέσα αλλά οι θρησκευτικές κοινότητες και οι μεγάλες ιδιωτικές εταιρείες. Για ποια ελευθερία έρευνας, ελευθερία διδασκαλίας και ελεύθερη διακίνηση ιδεών μπορούμε να μιλάμε σε ένα θρησκευτικό Πανεπιστήμιο ή σε ένα ΑΕΙ που διοικείται και ελέγχεται π.χ. από μια μεγάλη πετρελαϊκή εταιρεία; Τι θα διδάσκεται εκεί για το φαινόμενο του θερμοκηπίου και ποιος καθηγητής θα τολμάει να μιλήσει για τις ευθύνες της εταιρείας στην καταστροφή της φύσης;

Προϋποθέσεις για πραγματικά ιδιωτικά πανεπιστήμια, με ανεξάρτητο ερευνητικό έργο και επιστημονικό κύρος, δε φαίνεται να υπάρχουν στη χώρα μας. Σε όλη σχεδόν την Ευρώπη, άλλωστε, τα πανεπιστήμια παραμένουν δημόσια και μη κερδοσκοπικά. Ακόμη και στις Η.Π.Α., τα ιδιωτικά πανεπιστήμια καλύπτουν από τα δίδακτρα μικρό μόνο μέρος από τα έξοδα λειτουργίας τους. Όπως δείχνει η εμπειρία του εξωτερικού, ακόμη και τα ιδιωτικά πανεπιστήμια βασίζονται σε μεγάλο βαθμό σε κρατικές επιχορηγήσεις. Άρα μιλάμε για μοίρασμα μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών ΑΕΙ μιας ήδη μικρής πίτας, των ανεπαρκών δημόσιων δαπανών για την Παιδεία.

Πιθανότερο λοιπόν σενάριο είναι τα «ιδιωτικά πανεπιστήμια» να αποτελέσουν απλή μετεξέλιξη διαφόρων κολεγίων και Κέντρων Επαγγελματικής Κατάρτισης που ήδη λειτουργούν. Η τυπική αναβάθμιση των πτυχίων τους δε θα οδηγήσει σε θετικό ανταγωνισμό με τα δημόσια ΑΕΙ (ποιος πιστεύει ότι αναβάθμισε ούτε το Δημόσιο Λύκειο η συνύπαρξή του με τα ιδιωτικά σχολεία), αλλά μάλλον σε πιέσεις για εξίσωση προδιαγραφών προς τα κάτω. Ιδιαίτερη πίεση θα δεχθούν τα περιφερειακά πανεπιστήμια και ΤΕΙ, αφού η ίδρυση «ιδιωτικών πανεπιστημίων» θα ακολουθήσει κυρίως τη ζήτηση για σπουδές στην Αθήνα και, δευτερευόντως, στη Θεσσαλονίκη. Οι σημερινοί μάλιστα φραγμοί του εξεταστικού συστήματος θα προικοδοτήσουν με έτοιμη και εύκολη πελατεία τους ανταγωνιστές του δημόσιου πανεπιστημίου.

Σημειώνουμε τέλος ότι τα κολέγια που επιθυμούν να μετατραπούν σε «ιδιωτικά πανεπιστήμια» κάνουν λόγο για 10.000 ευρώ δίδακτρα το χρόνο. Στις περιπτώσεις που τα δίδακτρα αυτά προστεθούν στα 700-800 ευρώ το μήνα που ξοδεύει μια οικογένεια για κάθε παιδί που σπουδάζει, η επιβάρυνση θα πλήττει πρώτα από όλα τα φτωχότερα κοινωνικά στρώματα.

Η κατάσταση σήμερα

Η νεολαία σήμερα στην Ελλάδα αντιμετωπίζει το φάσμα της ανεργίας και την οξυμένη κοινωνική ανασφάλεια. Η Παιδεία νοσεί σε όλες τις βαθμίδες της με ευθύνη κυρίως των κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ-ΝΔ που οδήγησαν τη χώρα μας να είναι από τις τελευταίες στην Ευρώπη στις δημόσιες δαπάνες για την Παιδεία.

Σε αυτό προστίθεται η πρόχειρη εισαγωγή των νέων βιβλίων στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, η απουσία Επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών, το σπρώξιμο μαθητών στην Παραπαιδεία, ιδίως στην Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Στα ΑΕΙ υπάρχουν φαινόμενα διαφθοράς για το οποία ευθύνονται σε μεγάλο βαθμό τα δυο μεγάλα κόμματα που διοικούν τα ΑΕΙ από τη μεταπολίτευση αλλά και η Αριστερά που δεν τα καταπολέμησε παρά τη μεγάλη δύναμη που παραδοσιακά έχει στα Πανεπιστήμια. Υπάρχει σοβαρό πρόβλημα υπερεξειδίκευσης με τη δημιουργία νέων τμημάτων με πολύ στενό αντικείμενο (και πολύ μικρά έως ανύπαρκτα εργασιακά δικαιώματα) σε κάθε πόλη της επικράτειας. Η κατάσταση αυτή δημιουργεί αποφοίτους με αποσπασματικές γνώσεις, χωρίς ευρύτερη σκέψη και προβληματισμούς, ικανούς να «γνωρίζουν τα πάντα για το τίποτα», ανίκανους όμως να γνωρίζουν τις κοινωνικές συνέπειες των επιστημονικών γνώσεων και εφαρμογών. Σε όλα αυτά προστίθεται η πίεση που υπάρχει διεθνώς από τις νεοφιλελεύθερες δυνάμεις της παγκοσμιοποίησης για ιδιωτικοποίηση της Παιδείας, της Υγείας και της Κοινωνικής Ασφάλισης, καθώς εκτιμούν ότι οι μεγάλες ιδιωτικές επιχειρήσεις μπορούν να αποκομίσουν τεράστια κέρδη από τα δημόσια κονδύλια που δαπανώνται για την Παιδεία.

Να υπερασπιστούμε τη Δημόσια Δωρεάν Παιδεία

Η Δημόσια Δωρεάν Παιδεία ιστορικά αποτέλεσε κοινωνική πρόοδο, κατάκτηση κοινωνικών κινημάτων, καθώς αρχικά υπήρχαν μόνο εκκλησιαστικά σχολεία και Πανεπιστήμια και Παιδεία μόνο για τα παιδιά των ανώτερων κοινωνικών στρωμάτων.

Η Δημόσια Δωρεάν Παιδεία και τα δημόσία αυτοδιοικούμενα ΑΕΙ που προβλέπει το Σύνταγμα μπορούν να διασφαλίσουν την ελευθερία διακίνησης των ιδεών, την ελευθερία διδασκαλίας, το όφελος ολόκληρης της κοινωνίας από τις γνώσεις που παράγονται στα ΑΕΙ, ενάντια στις προσπάθειες για έλεγχο της επιστημονικής γνώσης και διοίκησης των ΑΕΙ από μεγάλες ιδιωτικές επιχειρήσεις.

Τα Πανεπιστήμια πρέπει να συνδεθούν με την κοινωνία. Ο κοινωνικός έλεγχος και τα κοινωνικά κινήματα μόνο μπορούν να περιορίσουν τα φαινόμενα διαφθοράς και τα προβλήματα ωθώντας τα ΑΕΙ προς ένα καλύτερο μέλλον.

Αλλά και το ίδιο το περιεχόμενο και η μορφή των σπουδών πρέπει να αλλάξει, με την ελεύθερη πρόσβαση στα ΑΕΙ, με την αντικατάσταση εξετάσεων από απαλλακτικές εργασίες, με εναλλακτικές μορφές μάθησης και γνώσης, με δωρεάν πολλαπλή βιβλιογραφία, με ενεργό φοιτητική συμμετοχή.

Να υπερασπιστούμε την κοινή μας κληρονομιά, τα δάση, το νερό, τον αέρα που αναπνέουμε, τη Δημόσια Δωρεάν Παιδεία που κατακτήσαμε με αγώνες.

Το Πανελλαδικό Συμβούλιο των Οικολόγων Πράσινων