Κερδοσκοπικά μη πανεπιστημιακά ΑΕΙ

ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

“H παιδεία αποτελεί βασική αποστολή του Kράτους”

“Όλοι οι Έλληνες έχουν δικαίωμα δωρεάν παιδείας, σε όλες τις βαθμίδες της, στα κρατικά εκπαιδευτήρια”.

“H ανώτατη εκπαίδευση παρέχεται αποκλειστικά από ιδρύματα που αποτελούν νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου με πλήρη αυτοδιοίκηση”.

“H επαγγελματική και κάθε άλλη ειδική εκπαίδευση παρέχεται από το Kράτος και με σχολές ανώτερης βαθμίδας”
“H σύσταση ανώτατων σχολών από ιδιώτες απαγορεύεται.”

Άρθρο 16 του  Συντάγματος

«Κρίνεται αναγκαία αναθεώρηση της απόλυτης απαγόρευσης της δραστηριοποίησης της ιδιωτικής πρωτοβουλίας όσον αφορά την παροχή ανώτατης εκπαίδευσης».

 «Προτείνεται η απάλειψη της λέξης “αποκλειστικά”».

«Προτείνεται η κατάργηση της φράσης “από το Κράτος”».

Από την πρόταση αναθεώρησης του άρ.16 της Ν.Δ.

«Προτείνουμε την αναθεώρηση ...  έτσι ώστε … να παρέχεται η δυνατότητα σύστασης ΑΕΙ μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα από ΝΠΔΔ και από ιδιώτες…».

Από την πρόταση αναθεώρησης του άρ.16 του ΠΑΣΟΚ

Νομίζω πως θα συμφωνήσουμε όλοι πως η παιδεία αποτελεί κοινωνικό αγαθό και όχι εμπόρευμα και πως το δικαίωμα πρόσβασης σε όλες τις βαθμίδες της πρέπει να προσφέρεται σε όλα τα παιδιά χωρίς καμιά διάκριση. Η πολιτεία οφείλει να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις που απαιτούνται, ώστε  αυτό να γίνει πραγματικότητα.

Στις μέρες μας όλο και μεγαλύτερο τμήμα της νεολαίας  προσανατολίζεται προς τη συνέχιση των σπουδών και μετά την ολοκλήρωση της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Η μαζικοποίηση της μεταδευτεροβάθμιας και της ανώτατης εκπαίδευσης είναι αποτέλεσμα από τη μια μεριά του κοινωνικού αιτήματος για περισσότερη μόρφωση και από την άλλη των περισσοτέρων δυνατοτήτων που ανοίγονται στην επαγγελματική αποκατάσταση των νέων.

Αυτός λοιπόν ο εκπαιδευτικός χώρος σήμερα με τη συνταγματική αναθεώρηση του άρθρου 16 και τις εκπαιδευτικές αλλαγές που προωθεί η κυβέρνηση γίνεται προσπάθεια να παραδοθεί στους ιδιώτες.

Η πολιτική του νεοφιλελευθερισμού έχει ξεκάθαρους προσανατολισμούς: η παιδεία αποτελεί μια υπηρεσία-εμπόρευμα που μπορεί να πουλιέται στο πλαίσιο ενός αγοραίου ανταγωνισμού με σκοπό το κέρδος. Ο ταξικός χαρακτήρας τέτοιων πολιτικών είναι καθαρός. Αυτοί που έχουν θα πληρώνουν για να απολαμβάνουν υψηλές υπηρεσίες, οι άλλοι, οι πολλοί, θα αρκούνται σε υποβαθμισμένες σπουδές και κατάρτιση μιας χρήσης.

Συνδέεται όμως η τροποποίηση του άρθρου 16 για την εξασφάλιση της δυνατότητας και σε ιδιώτες τα ιδρύουν ανώτατα ιδρύματα με τη γενικότερη εκπαιδευτική πολιτική  και, πιο συγκεκριμένα, με τις αλλαγές στην τεχνική – επαγγελματική εκπαίδευση και τη μεταλυκειακή κατάρτιση.

Στο χώρο της μεταλυκειακής  εκπαίδευσης έχουν σημειωθεί οι παρακάτω αλλαγές:

-         Για την απόκτηση επαγγελματικού πτυχίου επιπέδου γ, που μέχρι τώρα το χορηγούσε ο Β΄ κύκλος των ΤΕΕ, με τη νέα οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης απαιτείται ένα έτος μεταδευτεροβάθμιας επαγγελματικής εκπαίδευσης. Αυτό το έτος η κυβέρνηση αρνήθηκε να το ενσωματώσει στο δημόσιο σχολείο ως Μεταλυκειακό  Έτος Ειδίκευσης και θα το αναθέσει στα ΙΕΚ, τα ΚΕΚ και άλλους ποικιλώνυμους φορείς κατάρτισης, σε ένα χώρο όπου ο ιδιωτικός τομέας ανθεί ιδιαίτερα.

-         Με το νέο νόμο για τα ΕΠΑΛ απαγορεύεται για πρώτη φορά οι απόφοιτοι των Γενικών Λυκείων να εγγραφούν στα Επαγγελματικά Λύκεια για απόκτηση ειδικότητας και ωθούνται, αν δεν συνεχίζουν τις σπουδές τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, προς τα ΙΕΚ.

-         Στα ΙΕΚ, στα ΚΕΚ και σε ποικιλώνυμα κολέγια κ.λπ. ωθούνται τέλος και οι δεκάδες χιλιάδες απόφοιτοι που αποκλείονται από την τριτοβάθμια εκπαίδευση μετά τη θεσμοθέτηση της βάσης του «10», μέτρο με το οποίο η εκάστοτε ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας θα περιορίζει κατά βούληση τον αριθμό των εισακτέων σε ΑΕΙ-ΑΤΕΙ με συνεπακόλουθη την αύξηση της «πελατείας» των ιδιωτών, όπως έγινε από την πρώτη χρονιά της εφαρμογής του μέτρου.

-         Με νομοσχέδιο που εξαγγέλθηκε ήδη θα δοθεί η δυνατότητα σε αποφοίτους ΙΕΚ να εισάγονται σε ΑΕΙ-ΑΤΕΙ με σύστημα πιστωτικών μονάδων. Μέτρο που θα τονώσει την αγορά κυρίως των ιδιωτικών ΙΕΚ μιας και θα γίνουν πλέον «ελκυστικότερα» για τους χιλιάδες αποφοίτους που μένουν εκτός των πυλών της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης μη έχοντας άλλες εκπαιδευτικές διεξόδους.

Στο ζοφερό αυτό τοπίο που δημιουργείται στη μεταλυκειακή εκπαίδευση έρχεται η τροποποίηση του άρθρου 16 του συντάγματος να δώσει τη δυνατότητα ίδρυσης ιδιωτικών «Πανεπιστημίων». Ουσιαστικά, θα αναβαπτιστούν τα ποικιλώνυμα κολέγια σε σχολές τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Είναι ιδιαίτερα αποκαλυπτικά τα δημοσιεύματα πως διάφοροι επιχειρηματικοί κύκλοι προετοιμάζονται για την ίδρυση ιδιωτικών ανώτατων σχολών με μοναδικό στόχο το κέρδος, που θα επιβαρύνει βέβαια τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς. Κάθε καλοπροαίρετος άνθρωπος καταλαβαίνει πως  αυτό που κυβέρνηση και αξιωματική αντιπολίτευση αποκαλούν «ιδιωτικά μη κερδοσκοπικά ιδρύματα» είναι στην ουσία «κερδοσκοπικά μη πανεπιστημιακά ιδρύματα». Γιατί, βέβαια, όταν ο στόχος είναι το κέρδος, δεν μπορούμε να συζητάμε για ακαδημαϊκή  ελευθερία ούτε για επιστημονική έρευνα μακριά από σκοπιμότητες. Η ίδρυση ιδιωτικών Ανώτατων Σχολών θα πιέζει, επίσης, για να λειτουργήσουν και τα δημόσια Πανεπιστήμια με καθαρά ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια για να αντιμετωπίσουν τον περίφημο «ανταγωνισμό», να βρίσκουν χορηγούς  για την έρευνά τους κ.λπ.

Αντί όμως η πολιτεία να διαθέτει περισσότερα χρήματα, υπακούοντας και στη υπάρχουσα συνταγματική επιταγή, για την ανάπτυξη των δημόσιων ανωτάτων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, δημιουργώντας θεσμούς και διαδικασίες στήριξής τους, επιλέγει την συνέχιση της πολιτικής της υποχρηματοδότησής τους, της γενικότερης υποβάθμισης του ρόλου τους αλλά και της επιστημονικής έρευνας και με την  προωθούμενη αναθεώρηση αποποιείται, εντέλει, της υποχρέωσής της για παροχή δημόσιας, δωρεάν και υψηλής ποιότητας εκπαίδευσης για όλους και σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης, και την αναθέτει στον «πατριωτισμό των ιδιωτών».

Οι υποστηρικτές των μεταρρυθμίσεων στην εκπαίδευση συχνά μας λένε: « Δείτε τι γίνεται σε όλη την Ευρώπη, η Ελλάδα δεν μπορεί να είναι η εξαίρεση και να μένει  πίσω». Λησμονούν ηθελημένα, όμως, πως η χώρα μας είναι τελευταία στις δαπάνες για την παιδεία ανάμεσα και στις 25 χώρες στης Ε.Ε. Θλιβερή πρωτιά για μια χώρα που ο πρωθυπουργός της διακηρύσσει πως «η παιδεία και ο πολιτισμός αποτελούν πρώτη προτεραιότητα». Λησμονούν, επίσης, πως υπάρχουν αρκετές χώρες στην Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο στις οποίες δεν υπάρχουν ιδιωτικά πανεπιστήμια.

Και επειδή η Υπουργός Παιδείας αναφέρεται συχνά στο όραμά της να γίνουμε σαν τη Φιλανδία, της υπενθυμίζουμε πως εκεί δεν υπάρχουν ιδιωτικά Πανεπιστήμια και ότι η χώρα αυτή δαπανά πάνω από 6% του ΑΕΠ για τη δημόσια εκπαίδευση.

του Θέμη Κοτσιφάκη,

Υπεύθυνου Δημοσίων Σχέσεων ΔΣ ΟΛΜΕ,

Μέλους της Ε.Ε. της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Εκπαιδευτικών

(E.T.U.C.E. και E.I.E)

Δημοσιεύτηκε στην Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία 6-1-07