ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΕ ΑΔΙΕΞΟΔΟ

Η δημόσια εκπαίδευση όλων των βαθμίδων στην Ελλάδα έχει περιέλθει εδώ και αρκετά χρόνια σε φαύλο κύκλο, που είναι τόσο αδιέξοδος όσο και εξαιρετικά επικίνδυνος, αφού οι όποιες δυσλειτουργίες τον συνοδεύουν έχουν άμεσες επιπτώσεις στην μόρφωση, εκπαίδευση και κατάρτιση της νεολαίας, άρα τελικά στο μέλλον αυτού του τόπου.

Από την μια πλευρά βρίσκονται οι πράγματι κακοπληρωμένοι εκπαιδευτικοί, με αποδοχές και συνθήκες εργασίας που σε αρκετές περιπτώσεις είναι ίσως και εξευτελιστικές, σε σχέση με το σύγχρονο κόστος ζωής αλλά και το λειτούργημα που καλούνται να υπηρετήσουν, το οποίο προϋποθέτει αν μη τι άλλο ηρεμία, ασφάλεια και πλήρη αφοσίωση. Κυρίως λόγω των χαμηλών αποδοχών αλλά και εξαιτίας μιας γενικής χαλαρότητας και του λεγόμενου ωχαδερφισμού μια σημαντική μερίδα εκπαιδευτικών κάνουν τα τελευταία χρόνια συνεχώς όλο και μεγαλύτερες «εκπτώσεις» στον τρόπο που  λειτουργούν και γενικά στην ποιότητα διδασκαλίας που παρέχουν :

1. Αναγκάζονται εκ των πραγμάτων να εργάζονται και τα απογεύματα για να συμπληρώσουν το εισόδημά τους.
2. Παραγκωνίζουν συχνά τα καθήκοντά τους στο σχολείο προς όφελος άλλων πιο επιτακτικών προσωπικών υποχρεώσεων.
3. Προετοιμάζονται ελλιπώς ή καθόλου για τις παραδόσεις των μαθημάτων και εν γένει τη διδασκαλία.
4. Προσαρμόζουν το ωρολόγιο πρόγραμμα του σχολείου στις προσωπικές τους ανάγκες, ώστε κάποιες μέρες είτε να απουσιάζουν τελείως είτε να βρίσκονται στο σχολείο για 2-3 ώρες.
5. Ωθούν πολλές φορές με πλάγιους τρόπους τους μαθητές προς την παραπαιδεία (φροντιστήρια – ιδιαίτερα), αφού έτσι αποκομίζουν οι ίδιοι το απαραίτητο για την επιβίωσή τους συμπληρωματικό εισόδημα.
6. Αντιδρούν έντονα σε κάθε σκέψη - πρόταση αξιολόγησης.
7. Αρνούνται πεισματικά κάθε σύνδεση της απόδοσης με την εξέλιξη.
8. Αδιαφορούν για κάθε είδους επιμόρφωση έστω και επιδοτούμενη.
9. Απουσιάζουν συστηματικά από συνδικαλιστικές συνελεύσεις αφού τις θεωρούν και αυτές χαμένο χρόνο.

            Κοντολογίς, μια μερίδα εκπαιδευτικών, αρκετά μικρή ώστε να απομονωθεί αλλά και αρκετά μεγάλη ταυτόχρονα ώστε να είναι ευδιάκριτη και αναγνωρίσιμη, εκθέτει ανεπανόρθωτα όλους τους υπόλοιπους, έχοντας μετατρέψει σε αναγκαστική ημιαπασχόληση τα σοβαρά καθήκοντα που απορρέουν από το λειτούργημα του δασκάλου, ενώ συγχρόνως απαιτεί κατά κύριο λόγο γενναίες μισθολογικές αυξήσεις.

            Από την άλλη πλευρά, στον φαύλο αυτό κύκλο βρίσκεται η εκάστοτε πολιτεία που λειτουργώντας σαν σύγχρονος Πόντιος Πιλάτος αποποιείται κάθε ευθύνης και εμμέσως πλην σαφώς υποστηρίζει αυτό που δυστυχώς λέει ξεκάθαρα πλέον ολόκληρη η κοινωνία : «Για τις ώρες και κυρίως για τον τρόπο  που δουλεύετε, αμείβεστε πάρα πολύ καλά».

            Το τέλμα – αδιέξοδο στο οποίο έχει οδηγηθεί η κατάσταση είναι και προφανές και τεράστιο. Το χειρότερο είναι ότι και οι ευσυνείδητοι εκπαιδευτικοί που από αγάπη και πάθος για την δουλειά τους λειτουργούν σωστά και προσφέρουν έργο, κινδυνεύουν και αυτοί να χαθούν, να αλλοτριωθούν από τους υπόλοιπους ή τελικά να υποκύψουν στις βιοποριστικές ανάγκες της ζωής παραμελώντας έτσι το λειτούργημα που τόσο αγαπούν.  

            Δυστυχώς οι συνέπειες του αδιεξόδου δε σταματούν εκεί. Ο ρόλος και η εικόνα του εκπαιδευτικού σταδιακά απαξιώνεται και ευτελίζεται απέναντι στις άλλες κοινωνικές ομάδες και κυρίως απέναντι στους γονείς .Οι τελευταίοι είναι φυσικό πρώτα να νοιάζονται για την ποιότητα της μόρφωσης που παρέχεται στα παιδιά τους και μετά για το εάν ο μισθός του εκπαιδευτικού είναι επαρκής για μια αξιοπρεπή ζωή ή όχι. Αφού βλέπουν πλέον καθαρά ότι το πρώτο δεν γίνεται σωστά, δεν υποστηρίζουν καθόλου ή σε κάποιες περιπτώσεις πολύ χλιαρά το δεύτερο, δηλαδή αιτήματα για γενναίες μισθολογικές αυξήσεις.

Μαζί λοιπόν με την οικονομική αξιοπρέπεια, ο εκπαιδευτικός στις μέρες μας, κινδυνεύει να χάσει κάτι ίσως πιο σημαντικό που είχε ανέκαθεν και προστάτευε ως κόρη οφθαλμού : τον σεβασμό και την αναγνώριση από το κοινωνικό σύνολο. Συνεπώς ο κατήφορος είναι διπλός : οικονομικός και κοινωνικός.

            Στην οριακή αυτή κατάσταση, είναι επιτακτική ανάγκη να πάρει την πρωτοβουλία εκείνο το υγιές τμήμα που σίγουρα υπάρχει στην μεγάλη οικογένεια των εκπαιδευτικών για να σπάσει επιτέλους ο φαύλος κύκλος και να βγει η παιδεία από το επικίνδυνο τέλμα. Πρέπει άμεσα να κατατεθούν προς δημόσιο διάλογο συγκεκριμένες – ξεκάθαρες προτάσεις με σημεία αιχμής όπως :

1. Τακτικές επιμορφώσεις ανά περιοχή και ειδικότητα.
2. Εξοπλισμός και εποπτικά μέσα διδασκαλίας.
3. Σύνδεση απόδοσης με διοικητική εξέλιξη.
4. Ενεργοποίηση του θεσμού του συμβούλου ανά ειδικότητα.
5. Συνεχή έλεγχο και αξιολόγηση όλων.
6. Τήρηση από όλους του συνολικού ωρολογίου προγράμματος.

            Εάν όλα τα παραπάνω συμφωνηθούν, γίνουν ευρέως γνωστά και τεθούν σε εφαρμογή, τότε μόνο και ίσως αμέσως μετά, οι όποιες απαιτήσεις για δραστικές αυξήσεις μισθών θα βρουν πρόσφορο έδαφος για να ικανοποιηθούν, ακόμη και άμεσα, αφού θα τις στηρίζει πλέον ολόκληρη η κοινωνία από την φορολόγηση τελικά της οποίας προσβλέπουν οι εκπαιδευτικοί την όποια σοβαρή μισθολογική αναβάθμιση.

Τάσος Κυριαζόπουλος