ΕΧΟΥΜΕ ΟΛΟΙ ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΑΔΕΙΑΣ;

Ο τρόπος που χορηγούνται οι εκπαιδευτικές άδειες των δασκάλων και καθηγητών τα τελευταία χρόνια αποτελεί θέμα που χρήζει ιδιαίτερης προσοχής, σήμερα ειδικά που αναφέρεται ευρέως από τους ιθύνοντες η ανάγκη πάταξης της διαφθοράς στο δημόσιο τομέα. Γιατί μπορεί οι εκπαιδευτικοί να διορίζονται με διαφανείς διαδικασίες, αλλά σε πολλές άλλες περιπτώσεις στη σταδιοδρομία τους θα χρειαστούν το «μέσο» για να πάνε μπροστά.

Για να γίνω πιο σαφής, η μοναδική ολοκληρωμένη μετεκπαίδευση των εκπαιδευτικών γίνεται όταν αυτοί καταφεύγουν σε κάποιο Πανεπιστήμιο για μεταπτυχιακές σπουδές (Master ή διδακτορικό). Στην περίπτωση αυτή προβλέπεται, υπό κάποιες προϋποθέσεις, η διευκόλυνση του μετεκπαιδευόμενου εκπαιδευτικού με άδεια 1-5 ετών και προσαύξηση 15% στο μισθό του. Οι προϋποθέσεις που τίθενται για τη χορήγηση της άδειας  είναι:

1) Η συνάφεια του αντικειμένου της μεταπτυχιακής του εκπαίδευσης με το αντικείμενο της υπηρεσίας του εκπαιδευτικού
2) Η υπηρεσιακή επίδοση
3) Οι γνώσεις
4) Η ηλικία του υπαλλήλου.

Αυτά τουλάχιστον τα γενικά και πολλαπλώς ερμηνευόμενα αναφέρονται στη σχετική εγκύκλιο που καθορίζει τις εκπαιδευτικές άδειες. Και επειδή οι ενδιαφερόμενοι τα τελευταία χρόνια είναι πολλοί, περισσότεροι από τις προσφερόμενες από  το Υπουργείο πιστώσεις, κάποιοι πρέπει να μείνουν «εκτός νυμφώνος» και μάλιστα αναιτιολόγητα.

Αυτό συνέβη και στην περίπτωσή μου, όπως και πολλών άλλων συναδέλφων που ζήτησαν άδεια στις διάφορες εκπαιδευτικές περιφέρειες της χώρας.

Είμαι καθηγήτρια φιλόλογος στην Πάτρα, με 17 χρόνια υπηρεσίας και εκπονώ διδακτορική διατριβή στο Πανεπιστήμιο Πατρών. Έχοντας αρχίσει την εκπόνηση της διατριβής μου από το Φεβρουάριο του 2005, ζήτησα για πρώτη φορά εκπαιδευτική άδεια το καλοκαίρι του 2006, προκειμένου να μπορέσω να συνεχίσω τη μελέτη, που είχα ήδη αρχίσει για πάνω από ενάμιση χρόνο. Στο σημείο αυτό θα ήθελα να σας διευκρινίσω ότι οι συνθήκες με τις οποίες εργάζομαι όλο αυτό το διάστημα είναι πολύ δύσκολες καθώς, πέραν της εργασίας στο σχολείο και της διδακτορικής διατριβής, έχω και τη φροντίδα πέντε ανήλικων παιδιών. Το τελευταίο διάστημα μάλιστα, χρησιμοποίησα (όσο μπορούσα) και την εννεάμηνη άδεια μητρότητας που μου χορηγήθηκε για το πέμπτο μου παιδί, προκειμένου να μην αφήσω το χρονικό αυτό διάστημα τη μελέτη μου.

Στις συζητήσεις μου με τα πέντε μέλη του ΑΠΥΣΔΕ (του υπεύθυνου συμβουλίου που εγκρίνει ή απορρίπτει τις αιτήσεις για εκπαιδευτική άδεια), πριν από την τελική κρίση της αίτησης μου, εξέθεσα το θέμα μου, την ως τώρα εργασία μου και διευκρίνισα το ιδιαίτερο πρόβλημα χρόνου που έχω για τη συνέχιση της μελέτης μου, λόγω των αυξημένων οικογενειακών υποχρεώσεων, ύστερα μάλιστα κι από την επάνοδό μου στο σχολείο. Παρότι τα μέλη του ΑΠΥΣΔΕ αναγνώρισαν ότι το θέμα μου είναι σχετικό με την εκπαίδευση (όπως ορίζει ο νόμος) και έχω τις απαραίτητες διαπιστεύσεις από το Πανεπιστήμιο, θεώρησαν ότι πιθανόν το αίτημά μου θα προσκρούσει στα άλλα κριτήρια που οι ίδιοι θέτουν, κατά την εξέταση των αιτήσεων. Θεώρησαν δηλαδή ότι, επειδή είμαι 42 ετών, θα έχω και άλλες ευκαιρίες για χορήγηση εκπαιδευτικής άδειας και έτσι θα πρέπει να προηγηθούν συνάδελφοι που βρίσκονται κοντά στο χρονικό όριο των 50 ετών, που έχει θέσει το υπουργείο. Εξάλλου, ήταν η πρώτη φορά που έκανα παρόμοια αίτηση, ενώ άλλοι έκαναν για δεύτερη και τρίτη φορά, πράγμα που αποτελούσε επίσης κριτήριο, κατά τη γνώμη τους, στην εξέταση των αιτήσεων. Όταν επισήμανα ότι και εγώ θα μπορούσα από την προηγούμενη χρονιά να κάνω αίτηση και να απορριφθεί έστω (ώστε να έχω τώρα το πλεονέκτημα της δεύτερης φοράς), αλλά δεν το έκανα και χρησιμοποίησα την άδεια μητρότητας, χωρίς να ενοχλήσω την υπηρεσία, μου είπαν ότι κακώς δεν είχα κάνει αίτηση.

Μετά την ανακοίνωση της απόφασης του αρμόδιου ΑΠΥΣΔΕ, βρέθηκα προ εκπλήξεως όταν κατάλαβα ότι, μαζί με τη δική μου αίτηση, είχαν απορριφθεί και άλλων συναδέλφων που έκαναν για τρίτη φορά αίτηση. Απορρίφθηκε επίσης και η αίτηση συναδέλφου, ηλικίας 49 ετών, με θέμα «Διδακτική των θετικών επιστημών» (δηλαδή θέμα απόλυτα συναφές με την εκπαίδευση),. Αυτό σημαίνει, δηλαδή, ότι η συνάδελφος έχασε και την τελευταία ευκαιρία της να πάρει εκπαιδευτική άδεια. Η μεγαλύτερη έκπληξη ήρθε όταν πήρα στα χέρια μου την απόφαση, με τα στοιχεία των συναδέλφων που πήραν άδεια. Ήταν συνάδελφοι με τρία, τέσσερα, πέντε χρόνια υπηρεσίας οι περισσότεροι και φυσικά δεν θα ήταν γύρω στα 50 όλοι αυτοί. Όσο για το θέμα «Περιβαλλοντική Ωκεανογραφία», εσείς θεωρείται ότι είναι πιο σχετικό με την εκπαίδευση από αυτό της συναδέλφου, που ήταν 49 ετών και απορρίφθηκε; Μήπως θα ήταν παράτολμο να σκεφτεί κανείς, αυτό που ευρέως κυκλοφορεί, ότι δηλαδή θα πρέπει να έχει κανείς «μπάρμπα στην Κορώνη» για να πάρει εκπαιδευτική άδεια; Και οι συνάδελφοι του ΑΠΥΣΔΕ (πλην ενός που έθεσε προκαθορισμένα κριτήρια), που έδειξαν τέτοια ασυδοσία, που κατέβασαν τόσο χαμηλά το κεφάλι για να κρατήσουν τις καρέκλες τους, που άλλα έλεγαν πριν την συνεδρίαση και άλλα έκαναν εκεί, θα είναι άδικο να χαρακτηριστούν τουλάχιστον ψεύτες και ανέντιμοι; Αφού το υπουργείο δεν δίνει κάποια συγκεκριμένα κριτήρια επιλογής, δεν θάπρεπε να θέσουν οι ίδιοι κάποια κριτήρια κοινά για όλους, από το να μας λένε στον ένα ότι φταίει ότι έκανε αίτηση για πρώτη φορά, στον άλλο ότι φταίει η ηλικία του κ.λ.π. (λες και πρέπει να περιμένεις να αρχίσεις στα 48 σου διδακτορικό, εκεί γύρω στη σύνταξη, για να  δικαιούσαι άδεια).

Για να επανέλθω στην περίπτωσή μου, τώρα, ύστερα από την απόρριψη της αίτησής μου, βρίσκομαι σε πολύ δύσκολη θέση, γιατί, όταν ξεκινούσα το διδακτορικό, υπολόγιζα σ΄αυτή την άδεια, για να μπορέσω να το φέρω σε πέρας. Πίστευα ότι θα μπορούσε να λειτουργεί ένα πιο δίκαιο σύστημα, με βάση σταθερά αντικειμενικά κριτήρια που θέτει το υπουργείο και τα οποία θα λάμβαναν υπόψη τις πραγματικές ανάγκες των συναδέλφων. Γνωρίζοντας ότι το υπουργείο Παιδείας έδειξε τα τελευταία χρόνια ιδιαίτερη ευαισθησία στο θέμα των πολύτεκνων εκπαιδευτικών, παρέχοντας διευκολύνσεις στο θέμα του διορισμού και της  εργασίας, πίστευα ότι δεν ζητώ κάτι παράλογο, ούτε κάποια εξαίρεση σε βάρος άλλων, μη πολύτεκνων συναδέλφων. Ζήτησα απλώς, αφού έχω όλα τα τυπικά προσόντα, να έχω κι εγώ το δικαίωμα στη μετεκπαίδευση, που άλλοι συνάδελφοι, με λιγότερες ή καθόλου οικογενειακές υποχρεώσεις, μπορούν να έχουν με μεγαλύτερη ευκολία. Θεώρησα ότι η πολυτεκνία είναι προσφορά στην ελληνική πολιτεία και όχι εμπόδιο στην εκπαιδευτική ή επαγγελματική εξέλιξη του πολύτεκνου πολίτη. Θεώρησα επίσης, ως ευνόητο, ότι η πολιτεία θα λάβει υπόψη της την προσφορά αυτή και τις δυσκολίες των πολύτεκνων εργαζόμενων μητέρων, ότι θα προσπαθήσει να εξισώσει τις ανισορροπίες που δημιουργούνται μεταξύ πολυτέκνων και μη, λόγω των αυξημένων υποχρεώσεων των πρώτων, και ότι δεν θα θυμηθεί την οικογένειά μας μόνο όταν θα έρθει η ώρα να στρατευθούν τα πέντε μου αγόρια.

Καταλήγοντας σας επισημαίνω ότι στη δική μου περίπτωση, η ολοκλήρωση της εργασίας μου, που με κόπο και πολλές θυσίες έφερα σε ένα καλό σημείο, είναι από πολύ δύσκολη έως αδύνατη. ¶λλωστε δεν μπορώ να ελπίζω ότι θα αλλάξει κάτι σημαντικό σε ενδεχόμενη αίτησή μου την επόμενη χρονιά, αφού, πάλι θα μου πουν τα μέλη του ΑΠΥΣΔΕ ότι είμαι  μόνο 43 χρονών, ότι κάνω μόνο για δεύτερη φορά αίτηση και μετά θα επιλέξουν αυτούς για τους οποίους έπεσαν τα τηλέφωνα από τις «μεγάλες δυνάμεις». Σ΄αυτή την πολιτεία ζούμε, μ΄αυτούς τους ανθρώπους έχουμε να κάνουμε. Τι να πω; Καλή υπομονή κι όποιος αντέξει.

Φιλοσόφου Μαρία      

Καθηγήτρια–Ιστορικός

Πειραματικό Λύκειο Πατρών

Δ/νση: Αναπαύσεως 18,

Οβρυά - Πάτρα

Τηλ.: 2610-526170

ΥΓ. Τα πρακτικά των αποφάσεων και τα στοιχεία των εκπαιδευτικών, των οποίων οι αιτήσεις εγκρίθηκαν ή απορρίφθηκαν, βρίσκονται στη διάθεση κάθε ενδιαφερόμενου.