ΜΑΡΙΕΤΤΑ ΓΙΑΝΝΑΚΟΥ

«Λύκειο γνώσης, όχι πληροφοριών»

συνέντευξη στον ΔΗΜΗΤΡΗ ΤΣΙΟΔΡΑ

Κανένα περιθώριο ν' αλλάξει η βάση του 10 για τα ΤΕΙ δεν αφήνει η Μαριέττα Γιαννάκου. Η υπουργός Παιδείας αναφέρεται στον νέο «οδικό χάρτη» που ετοιμάζεται και στα νέα τμήματα που θα δημιουργηθούν. Για τον νόμο-πλαίσιο για τα ΑΕΙ αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο να μην κατατεθεί ούτε μέχρι το τέλος της ακαδημαϊκής χρονιάς, ενώ περιγράφει τις σκέψεις της για αλλαγές στο λύκειο, για τις οποίες θα ξεκινήσει διάλογος. «Θέλουμε λύκειο γνώσης κι όχι πληροφοριών», λέει. Τέλος, επιτίθεται εναντίον των «επιτηδείων ουδετέρων», όπως τους χαρακτηρίζει, που της ψιθυρίζουν στο αφτί «προχώρα» και δημοσίως μιλούν για λάθος χειρισμούς.

 
* Το ξεκίνημα δείχνει ότι θα είναι δύσκολη χρονιά. Οι δάσκαλοι ετοιμάζουν απεργία, οι καθηγητές συζητούν αν θα προχωρήσουν κι αυτοί, για τα ΤΕΙ γίνονται κινητοποιήσεις, ο νόμος για τα ΑΕΙ είναι υπό συζήτηση.

- Υπάρχουν κάποιοι που θέλουν να δυσκολέψουν τη χρονιά. Ομως ειδικά η φετινή χρονιά έχει όλες τις προοπτικές να είναι πολύ καλύτερη. Οσον αφορά την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, όλες οι προβλεπόμενες διαδικασίες, όπως είναι διορισμοί μονίμων αναπληρωτών κ.λπ., επιμορφώσεις των εκπαιδευτικών στα νέα βιβλία που θα δοθούν από φέτος, εκπληρώθηκαν με εξαιρετική ταχύτητα. Είμαστε ευχαριστημένοι από τους εκπαιδευτικούς. Και διάθεση και κέφι βλέπουμε. Από την άλλη πλευρά, στην Ανώτατη Εκπαίδευση διανύουμε ήδη τον 19ο μήνα διαλόγου. Το λέω γιατί διάβασα ότι τάχα πήγα να περάσω έναν νόμο μέσα στη νύχτα...

* Να ξεκινήσουμε από τα ΤΕΙ. Εχει αρχίσει η συζήτηση για την αναμόρφωση του «χάρτη». Τι θα γίνει;

- Στα ΤΕΙ έχει γίνει εξαιρετική δουλειά στα δύο χρόνια και το ξέρουν όσοι εργάζονται σ' αυτά. Κάναμε ακαδημαϊκή αναβάθμιση. Ομως, δεν μπορεί χωρίς ποιοτικά κριτήρια να μπαίνει οποιοσδήποτε. Αυτοί που έμπαιναν με βαθμούς κάτω από τη βάση του 10 συνήθως δεν τελείωναν ποτέ. Πού συνέβαιναν όμως αυτά; Στα ΤΕΙ που έγιναν σε μία νύχτα. Εχουμε φέτος τμήματα ΤΕΙ στα οποία μπήκε ο τελευταίος με περισσότερους βαθμούς από ό,τι σε νομικές σχολές. Το πρόβλημα εμφανίζεται σε τμήματα, όπως για παράδειγμα ζωικής παραγωγής, ιχθυοκαλλιέργειας που σχεδιάστηκαν με προχειρότητα και χωρίς στρατηγικό σχεδιασμό. Εγώ κατανοώ ότι για να δώσουν κάτι στην περιφέρεια τα δημιούργησαν γρήγορα. Απεδείχθη, όμως, ότι ήταν λάθος.

* Σε ποιους τομείς υπάρχει ζήτηση και θα δημιουργηθούν νέα τμήματα;

- Είναι πάρα πολλοί. Σας αναφέρω ενδεικτικά τα Τμήματα Διακόσμησης, Φυσικοθεραπείας, Λογιστικής. Σε πολλές περιπτώσεις όσοι φοιτούν σ' αυτά τα Τμήματα, ήδη από το τρίτο έτος έχουν συμφωνήσει για δουλειά. Υπάρχουν καινούριοι τομείς, πολύ ενδιαφέροντες. Μπορούν να γίνουν συγχωνεύσεις Τμημάτων με κατευθύνσεις στο τέλος και παράλληλα να δημιουργηθούν άλλα Τμήματα σε τομείς που είναι ενδιαφέροντες. Υπάρχει Επιτροπή Στρατηγικού Σχεδιασμού, η οποία προετοιμάζει ήδη τις σχετικές προτάσεις. Στη συνέχεια θα γίνει ένας «οδικός χάρτης», θα περάσει από το αρμόδιο Τμήμα του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας και όσα αποφασιστούν θα υλοποιηθούν. Δεν κλείνει κανένα ΤΕΙ επειδή στο πρώτο έτος, σε κάποια Τμήματα, μπήκαν λιγότεροι.

* Με τα νέα μέτρα μένουν κάποιες χιλιάδες ανθρώπων εκτός εκπαιδεύσεως. Αυτοί δεν είναι προτιμότερο να βρίσκονται στην εκπαίδευση παρά να μείνουν με το απολυτήριο λυκείου;

- Κατ' αρχάς εμείς δώσαμε πολύ περισσότερες θέσεις από τις 40.000 που ζήτησαν τα ΑΕΙ και ΤΕΙ. Θα μπορούσε το υπουργείο να πει: «Αποδέχομαι τις προτάσεις των Ανωτάτων Ιδρυμάτων» και να μη φωνάζει κανένας σήμερα. Δεν είναι όμως αυτός ο στόχος. Είδαμε ότι ένα 3% παραπάνω από το ποσοστό της περσινής χρονιάς έγραψε πάνω από τη βάση. Συνεπώς ο νόμος δημιουργεί κίνητρο. Οσο για τη θεωρία ότι τα παιδιά που δεν μπήκαν στα ΑΕΙ θα πάνε στα πανεπιστήμια του εξωτερικού, είναι λάθος. Κανένας δεν μπορεί να πάει σε πανεπιστήμιο του εξωτερικού χωρίς International Baccalaureate, ή άλλα αντίστοιχα προσόντα που ορίζονται από τις διοικήσεις των πανεπιστημίων αυτών.

* Το 10 θα το ξανασυζητήσετε;

- Δεν υπάρχει καμία περίπτωση.

* Ας πάμε στα ΑΕΙ, ο διάλογος για τον νόμο-πλαίσιο πώς πάει; Με ποιον τρόπο θα γίνει η διαβούλευση με τους φοιτητές;

- Προσωπικώς ζήτησα να έρθουν στη Βουλή και οι καταληψίες, παρότι υπήρχαν πολλές ενστάσεις από διάφορες πλευρές. Το ζήτησα αυτό, διότι στην Ελλάδα δεν πρέπει να ενοχοποιούμε το διάλογο. Ο καθένας έχει δικαίωμα να λέει ό,τι θέλει και αυτό θα κριθεί δημόσια. Η Βουλή θα τα κωδικοποιήσει όλα αυτά. Στο παρελθόν, η Βουλή έχει ψηφίσει νόμους που δεν έχουν εφαρμοστεί. Αυτό που έχει σημασία για μας είναι το νομικό πλαίσιο που θα περάσει να εφαρμοστεί. Και γι' αυτό η κοινωνία πρέπει να λάβει γνώση για την πραγματικότητα στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα.

* Πότε θα κατατεθεί ο νόμος;

- Θα εξαντλήσουμε το διάλογο. Δεν μπορώ να σας πω χρόνο.

* Πριν από το τέλος της ακαδημαϊκής χρονιάς, υποθέτω.

- Ούτε αυτό μπορώ να σας το πω. Θα εξαντλήσουμε τα όρια.

* Κριτική περί χειρισμών δεχθήκατε κι εκ των έσω. Πώς κρίνετε αυτές τις αντιδράσεις στελεχών της Ν.Δ.;

- Εγώ δεν γνωρίζω καμία αντίδραση στελεχών της Ν.Δ. Οι προτάσεις για την αλλαγή στο θεσμικό πλαίσιο των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα της κυβέρνησης που έχει εγκρίνει ο ελληνικός λαός. Τα περί χειρισμών που αναφέρονται σε διάφορα έντυπα είναι η γνωστή και συνήθης δικαιολογία που εφευρίσκουν πάντα οι «επιτήδειοι ουδέτεροι». Οι οποίοι στο αφτί μάς λένε «προχωρήστε γρήγορα όλες τις αλλαγές» και δημόσια ισχυρίζονται ότι φταίνε οι διαδικασίες και οι χειρισμοί.

* Οι δάσκαλοι ετοιμάζονται να κατέβουν σε απεργία. Τι απαντάτε στα αιτήματά τους;

- Εχω πει για τα οικονομικά αιτήματα, και κυρίως για τα 103 ευρώ, που μένουν από τα 176, ότι η καταβολή θα αρχίσει από τη νέα χρονιά σε δόσεις. Θα συνεννοηθούμε με το υπουργείο Οικονομικών. Για όλα τα άλλα, θέλω να σας πω ότι το υπουργείο έχει κάνει άλματα στις προσπάθειες για τους διορισμούς. Ξεμπλοκάραμε τη λίστα αναπληρωτών. Ολα γίνονται πιο γρήγορα. Γίνεται πρώτη φορά πραγματική επιμόρφωση στα νέα σχολικά βιβλία κι εγώ θεωρώ απαράδεκτο ορισμένοι, για κάποιους άγνωστους σε μένα λόγους, να μη λένε την αλήθεια. Το συνολικό κόστος επιμόρφωσης για δύο χρόνια ανέρχεται στα 170 εκατομμύρια ευρώ. Είναι εξαιρετικά μεγάλο ποσό...

* Επικρίνουν το υπουργείο ότι λίγες ημέρες πριν από την εισαγωγή των νέων βιβλίων οι εκπαιδευτικοί δεν τα έχουν δει.

- Αυτό είναι απολύτως ψευδές! Ντρέπομαι για λογαριασμό όσων τα λένε. Εχει αρχίσει η επιμόρφωση από τον Μάρτιο. Τα βιβλία μπήκαν στο Ιντερντετ. Οι εκπαιδευτικοί έχουν εκπαιδευτεί σε δεξιότητες και έχουν πάρει και προσωπικό υπολογιστή. Τους δόθηκε DVD και 800 σελίδες υλικό για το πώς θα προσεγγίζουν το κάθε θέμα. Και, βεβαίως, πήραν και τα βιβλία την ώρα που άρχισαν να πηγαίνουν στα σχολεία.

* Αλλαγές στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση θα γίνουν;

- Γίνονται διάφορες συζητήσεις που έχουν σχέση με διάφορες προσαρμογές, αναλυτικά προγράμματα κ.λπ. Θα γίνει κουβέντα και στο Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας. Αυτά θα μπουν σε δημόσιο διάλογο. Δεν πρόκειται να γίνει ξαφνική αλλαγή με κάποιο αυθαίρετο τρόπο.

* Αυτό που έχετε στο μυαλό σας ως βασική αλλαγή σε σχέση με τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, ποιο είναι;

- Κατ' αρχήν να αυτονομηθεί η Δευτεροβάθμια, σε σχέση με την Τριτοβάθμια, Εκπαίδευση ώστε η γνωστική οντότητα, κυρίως του Λυκείου, να αποκτήσει ισχυρό χαρακτήρα. Το σχολείο πρέπει να γίνει σχολείο γνώσης. Δεν μπορεί να είναι σχολείο πληροφοριών. Εγώ καταλαβαίνω την ανάγκη ότι πρέπει να μιλήσουμε στο σχολείο για το περιβάλλον, για τα ατομικά δικαιώματα, για χιλιάδες πράγματα. Εχουμε όλο τον παλαιό όγκο της γνώσης και προσθέτουμε διαρκώς καινούργιο. Απαιτούνται πάντως κεντρικές, βασικές γνώσεις. Μαθηματικά, Φυσική, Γλώσσα. Πάνω σ' αυτά οικοδομείται και η νέα γνώση.