Σχολική βία ...μια πραγματικότητα

Με αφορμή τη θλιβερή ιστορία του ΄Αλεξ στη Βέροια έχει ξεκινήσει ένας προβληματισμός σχετικά με το ποια είναι η έκταση και φυσικά και η επικινδυνότητα της βίας στο σχολικό χώρο. Είναι νομίζω αναμφισβήτητο ότι η βία μπήκε γενικά στη ζωή και  βέβαια έχει εισβάλλει και στο σχολικό χώρο. Από τη νηπιακή ηλικία τα παιδιά μας εθίζονται στο αίμα, την αγριότητα και τον πόλεμο υιοθετώντας πρότυπα αντιειρηνικά μέσα από αυτά που τους προβάλλονται όχι μόνο από τα ΜΜΕ αλλά και από την καθημερινή μας ζωή. Το σχολείο αποτελεί τον καθρέφτη της κοινωνίας μας κι έτσι η βία δεν μπορεί να απουσιάζει κι απ’  αυτόν το χώρο της κοινωνικής μας ζωής. Επομένως το να κλείνουμε τα μάτια στο πρόβλημα δεν εξυπηρετεί τίποτα και κανέναν παρά όσους προάγουν το έγκλημα. Στη  ευαίσθητη μάλιστα εφηβική ηλικία που τα παιδιά επιδιώκουν την προβολή έναντι των συμμαθητών τους από τη μια αλλά και την ένταξή τους σε μια ομάδα ακόμα κι αν αυτή είναι περιθωριακή είναι πολύ εύκολο να συσταθούν μικρές «σπείρες» ανήλικων μαθητών σε βάρος κάποιων παιδιών που δε διαθέτουν λόγω του χαρακτήρα τους το δυναμισμό και την αυτοπεποίθηση να αναλάβουν το ρόλο του θύτη αλλά μεταβάλλονται θύματα των «ισχυρών». Οι μικρές αυτέ ομάδες δρουν συχνά με παιγνιώδη τρόπο αλλά είναι δυνατόν να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα στο σχολείο προσβάλλοντας και απειλώντας την προσωπικότητα παιδιών που κρατούν  μια πιο διστακτική και παθητική στάση στα όσα συμβαίνουν γύρω τους. Συχνά η δράση περιθωριακών ομάδων μπορεί να εκφράζεται ως αντίδραση στην άσκηση ψυχολογικής βίας κι έτσι ένας φαύλος κύκλος οδηγεί σε αδιέξοδα τη μαθητική κοινότητα. Σ’ αυτήν τη δυσχερή κατάσταση πρωτεύοντα ρόλο έχει να διαδραματίσει η οικογένεια και το σχολείο. Η συνεργασία μάλιστα των δυο φορέων μπορεί να αποτρέψει από μοιραίες καταστάσεις σαν αυτήν που εκτυλίχθηκε στη Βέροια και ίσως εκτυλίσσεται και σε άλλες πόλεις της επικράτειας. Το σχολείο καλείται να μην τροφοδοτεί τα παιδιά αδιάλειπτα με γνώσεις στοχεύοντας σε μια αόριστη μελλοντική επαγγελματική κατάρτιση. Οφείλει και να πλάθει την παιδική ψυχή, να κοινωνικοποιεί τα παιδιά, να άρει κάθε είδους ρατσιστική νοοτροπία, να διαγιγνώσκει τυχόν διατάραξη της ψυχολογίας ή τυχόν προκείμενη εκδήλωση παραβατικής συμπεριφοράς εκ μέρους μαθητών, ώστε να αντιμετωπίζεται ο κίνδυνος άμεσα και γι αυτό καίρια. Οι δάσκαλοι είναι πλάστες ψυχών, πνευματικοί καθοδηγητές, παιδαγωγοί και με αυτήν τους την ιδιότητα μπορούν να προσεγγίσουν τους μαθητές τους σε μια πολύ δύσκολη ηλικία, ώστε να τους παρέχουν ερείσματα και να αποτραπεί έτσι η στροφή νεαρών παιδιών στη βία, το έγκλημα, και σε κάθε είδους παράβαση. ΄Ολοι έχουμε ευθύνες για τα παιδιά που ξεπερνούν τα όρια της νομιμότητας. ΄Ετσι αντί να κρίνουμε τους πάντες και τα πάντα θα ήταν φρόνιμο και συνετό να αναλάβουμε τις προσωπικές μας ευθύνες και να αναγνωρίσουμε τα λάθη και τις παραλείψεις μας ως γονείς κι ως δάσκαλοι.

Διονύσης Λεϊμονής
φιλόλογος