Φορέων Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

Παιδείας περιπέτειες - μια συζήτηση στο Πατρινό Ράδιο Γάμα:
Δευτεροβάθμια εκπαίδευση και
οι νέες θεσμικές αλλαγές της


Συνέντευξη του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα στο Πατρινό «Ράδιο Γάμα»,
Σάββατο 20-05-2006, ώρα 10.00-11.00,
στον Βασίλη Πανούσο της ραδιοφωνικής ομάδας του Ε.ΣΥ.Ν.


1. Εισαγωγικός πρόλογος.

…… Μουσική ……..
Βασίλης Πανούσος (Β.Π.): Γεια σας από την εκπομπή του «Εθνικού Συμβουλίου κατά των Ναρκωτικών», όσους δεν πήρε η μοναξιά, μια καλοκαιρινή καλή μέρα, για όσους δεν πήρε η μοναξιά και ετοιμάζονται για αποδράσεις για δροσερές παραλίες. Μείνετε μέχρι εκείνη την ώρα πάντως, συντονισμένοι στο «Ράδιο Γάμα» στου 94 μεγάκυκλους.
Τον ήχο σήμερα θα ρυθμίζει, όπως πάντα, ο Βασίλης Νικολακόπουλος, ενώ στο μικρόφωνο θα είναι μαζί σας για μία περίπου ώρα, ο Βασίλης Πανούσος. Παιδείας περιπέτειες, μέρος δεύτερο αγαπητοί φίλοι σήμερα. Την προηγούμενη εβδομάδα η Ελισάβετ Καπαγερίδου είχε αναφερθεί στα ζητήματα της ανώτατης εκπαίδευσης. Εμείς σήμερα θα αναφερθούμε σε εκείνα της μέσης.
Έχουμε συνηθίσει αγαπητοί φίλοι εδώ και χρόνια κάθε κυβέρνηση να κουβαλάει μαζί της και ένα όραμα για την εκπαίδευση, το οποίο ως ένα βαθμό ακυρώνει το προηγούμενο εκπαιδευτικό καθεστώς. Συχνά μάλιστα η νέα κυβέρνηση προέρχεται από το ίδιο κόμμα, όπως συνέβενε επί παραδείγματι με τις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ.
Βέβαια σε μια ουσιαστική δημοκρατία οι προτάσεις για αλλαγές θα πρέπει να ξεκινούν από τη βάση, που διαθέτει και την άμεση εμπειρία και να κατευθύνονται βέβαια προς την κορυφή. Τότε και ο κίνδυνος αποτυχίας είναι βέβαια περιορισμένος. Αντίθετα στην ελληνική πραγματικότητα οι αλλαγές μοιάζουν να είναι το «απόσταγμα σοφίας» μια πεφωτισμένης δεσποτείας και επιβάλλονται σχεδόν αξιωματικά στην εκπαιδευτική βάση, δηλαδή τους μαθητές και τους δασκάλους τους.
Για τα προβλήματα της μέσης εκπαίδευσης και τα νέα νομοσχέδια που έρχονται, βρίσκεται μαζί μας σήμερα ο αγαπητός φίλος, ο Παναγιώτης ο Μπούρδαλας. Καλημέρα Παναγιώτη.
Παναγιώτης Μπούρδαλας (Π. Μ.): Καλημέρα.
Β. Π.: Όχι βέβαια μόνο με την ιδιότητα του «Παναγιώτη», αλλά και με εκείνη του αντιπροέδρου της ΕΛΜΕ Αχαΐας, του μέλους του Δ.Σ. της Ομοσπονδίας Ενώσεων Γονέων του Ν. Αχαΐας (ως εκπρόσωπος βέβαια της Μεσσάτιδας), ως αντιπροέδρου του συλλόγου πρόληψης για το ζήτημα των ναρκωτικών στον «Παλμό Ζωής» (Μεσσάτιδας) και άλλα πολλά… Υπάρχουν κι άλλα Παναγιώτη;
Π. Μ.: Εντάξει…

2. Τα νομοσχέδια, το Π.Ι., η Ο.Λ.Μ.Ε. και ο σιωπηρός διάλογος.

Β. Π.: Λοιπόν να ξεκινήσουμε. Να κάνω την πρώτη ερώτηση; «Αρχικά θέλω να μας πεις ποιο είναι το περιεχόμενο, σε γενικές γραμμές, των νομοσχεδίων που αφορούν τη Μέση Εκπαίδευση (Μ. Ε.). Εδώ έχουν ληφθεί υπόψη οι θέσεις της εκπαιδευτικής κοινότητας; Ήδη έχουν υπάρξει αρκετές αντιδράσεις. Ας πούμε, είχατε (είχαμε) κάνει μια ημερίδα τις προάλλες για το ζήτημα της μέσης εκπαίδευσης και τα νομοσχέδια (εννοεί για την ΤΕ.Ε.) και ακούστηκαν έντονες αντιθέσεις από μέλη του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου (Π.Ι.). Αυτό είναι πάρα πολύ σοβαρό. Δηλαδή επώνυμοι επιστήμονες που συμμετέχουν στο Π.Ι. εκφράζουν αντιρρήσεις και όμως το νομοσχέδιο περνάει; Τι γίνεται;»
Π. Μ.: Θέλω να πω, ότι από το προηγούμενο φθινόπωρο η κυβέρνηση στο χώρο του δημοσίου έχει βάλει σαν στόχο μεγάλες αλλαγές, (αλλά και στον ιδιαίτερο) χώρο της εκπαίδευσης. Πάρα πολλά νομοσχέδια αυτή τη στιγμή στοιβάζονται στη Βουλή. Αν εξαιρέσουμε αυτό που αφορά την ανώτατη εκπαίδευση και για το οποίο έχομε πάνω από πενήντα καταλήψεις (πανεπιστημιακών) τμημάτων, δυο νομοσχέδια βρίσκονται στη Βουλή.
Το ένα νομοσχέδιο αφορά – αποσπασματικά βέβαια – την τεχνική εκπαίδευση (ΤΕ.Ε.) και ένα άλλο αφορά τα «στελέχη εκπαίδευσης». Και για τα δύο αυτά νομοσχέδια μπορώ να πω ότι επί της ουσίας έγιναν τα εξής: Ζητήθηκε ένας - αποδεδειγμένα πια – προσχηματικός διάλογος, διότι μέσα σε χρόνο τριών μηνών, δηλαδή από τον Φεβρουάριο του 2005 έως τον Μάιο του 2005, έπρεπε να αποφασιστούν, στα γρήγορα, όλα τα νομοσχέδια που είναι αυτή τη στιγμή στη Βουλή, αλλά και όλα αυτά που θα ετοιμαστούν για την επόμενη περίοδο. Γι’ αυτό το λόγο η ΟΛΜΕ, σ’ αυτό τον αποσπασματικό και προσχηματικό διάλογο αποφάσισε να μη συμμετάσχει.
Β. Π.: Ναι. Γνωρίζουμε αυτή την τακτική, η οποία έχει αποδώσει συγκεκριμένους καρπούς κάθε φορά. Έτσι δεν είναι;
Π. Μ.: Εάν ένας διάλογος είναι ουσιαστικός, αλλοίμονο ένα συνδικάτο να μη συμμετάσχει.
Β. Π.: Σωστά.
Π. Μ.: Δεν υπήρχαν όμως οι όροι. Ένας διάλογος όμως δεν γίνεται μόνο μέσα στους θεσμούς. Και κυρίως μέσα στους θεσμούς. Ένα διάλογος με τη βάση γίνεται κυρίως ανοικτά στην κοινωνία. Αυτός ο διάλογος, ανοικτά στην κοινωνία, δεν έγινε ούτε για το ένα, ούτε για το άλλο νομοσχέδιο.
Β. Π.: Τι προτείνει γενικά το υπουργείο για τα δύο αυτά θέματα; Μπορούμε να πούμε σε γενικές γραμμές ποια είναι η πρότασή του;
Π. Μ.: Να πούμε πρώτα δυο κουβέντες για τα στελέχη εκπαίδευσης. Είναι γεγονός ότι οι προηγούμενες κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ, στα στελέχη εκπαίδευσης είχαν βάλει τη θητεία. Δηλαδή το παλιό αυταρχικό καθεστώς που ίσχυε πριν το 1981, των απολύτων μονίμων επιθεωρητών και στελεχών εκπαίδευσης και διευθυντών, πέρασε μια λογική της θητείας. Με πάρα πολλά βέβαια αρνητικά (σημεία) μέσα, όπου το κυριότερο αρνητικό σημείο ήταν η μη εναλλακτικότητα των στελεχών. Δηλαδή τα στελέχη αυτά, παρότι υπήρχε η θητεία – δεν αναφέρομαι στον τρόπο επιλογής – τελικά γίνονταν μόνιμα. Επί της ουσίας δηλαδή αυτό γινόταν.
Η κυβέρνηση λοιπόν αυτή, μετά από τα είκοσι χρόνια διακυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ, με τη μικρή εναλλαγή του 1990-’93, τι κάνει; Θεσμοποιεί τη μονιμότητα, εκμεταλλευόμενη την έμμεση μονιμότητα που είχαμε στο παρελθόν.
Β. Π.: Μάλιστα. Αυτό βέβαια ακούγεται πολύ ανατριχιαστικό ή νομίζω; Δηλαδή αν σκεφτεί κανείς ότι πρέπει να έχει μόνιμα διευθυντικά στελέχη, ηγετικά στελέχη στο χώρο εκπαίδευσης, τα οποία θα αποφαίνονται ας πούμε κάθε φορά, χωρίς κανείς ουσιαστικά να τα αμφισβητεί, μου φαίνεται κάπως…. επικίνδυνο.
Π. Μ.: Η κυβέρνηση για να άρει, να αμβλύνει αυτό το ανατριχιαστικό, κάνει ένα επικοινωνιακό τρυκ. Δεν καταργεί τυπικά τη θητεία. Λέει θητεία τέσσερα χρόνια. Αλλά η διαφορά είναι ότι όταν περάσουν τα τέσσερα χρόνια, αν δεν αποπέμψει το στέλεχος για κάποιους δικούς της λόγους, ένα κλειστό «κύκλωμα», ένα κλειστό συμβούλιο επιλογής και αποπομπής των στελεχών, δεν γίνεται κρίση για τη θέση, αλλά γίνεται μία κρίση για το αν θα συνεχίσει ή όχι το στέλεχος.
Επομένως αποτελεί λοιπόν ένα επικοινωνιακό τρυκ, για να μειώσει και να αμβλύνει αυτή την αίσθηση του ανατριχιαστικού. Επί της ουσίας όμως μιλάμε για μονιμότητα. Μάλιστα μονιμότητα υπό ομηρία των στελεχών, διότι το μόνιμο μπορεί κάποια στιγμή να πει «όχι». Όταν όμως είναι υπό ομηρία, δεν ξέρω πόσες φορές μπορεί να πει «όχι».

3. Η τεχνική εκπαίδευση και με λοβοτομή.

Β. Π.: Σωστά. Να πάμε και στη δεύτερη περίπτωση; Στην περίπτωση δηλαδή της τεχνικής εκπαίδευσης.
Π. Μ.: Να μιλήσουμε για την πολύπαθη Τ.Ε.
Β. Π.: Ακριβώς, γιατί ο χρόνος, ξέρεις, μας περιορίζει.
Π. Μ.: Λοιπόν δυο κουβέντες. Είναι γεγονός ότι ένα μεγάλο κίνημα πριν έξη - επτά χρόνια αναπτύχτηκε με δυο πυρήνες. Με τις αλλαγές με κέντρο τις πολλές εξετάσεις στο λεγόμενο Ενιαίο Λύκειο, με όσα προβλήματα έχει, και με την δημιουργία των Τ.Ε.Ε., των Τεχνικών Επαγγελματικών Εκπαιδευτηρίων. Πολλές φορές τότε και το συνδικάτο και το κίνημα της εποχής εκείνης έβαλε αρκετά ζητήματα.
Ο στόχος της τότε διακυβέρνησης ήταν να πάρει τη τεχνική εκπαίδευση και να τη βγάλει τελείως έξω από το Υπουργείο Παιδείας, να τη βάλει στον λεγόμενο ΟΕΕΚ, τον (σχετικά αυτόνομο) οργανισμό του υπουργείου. Το κίνημα αυτό το απέτρεψε. Έγιναν λοιπόν κάποιες βελτιώσεις μετά απ’ αυτό το κίνημα, από αυτού του είδους έκφρασης της βάσης, από τον επόμενο υπουργό παιδείας, τον κ. Ευθυμίου. Και η κυβέρνηση αυτή (της Ν.Δ.) πάει να πετύχει τους ίδιους στρατηγικούς στόχους της παλιάς διακυβέρνησης, αλλά με άλλη μέθοδο.
Β. Π.: Για να ακούσουμε…
Π. Μ.: Η μέθοδος αυτή τελικά με πολλές παλινωδίες και μόνο με ένα εσωτερικό και κυβερνητικό διάλογο, στα υπουργεία και στο Π. Ι., διασπά ουσιαστικά την τεχνική εκπαίδευση σε δύο σχολεία. Δηλαδή, παρότι συνεχίζει να έχει τους δύο κορμούς σχολείων (μετά το Γυμνάσιο), για το οποίο έχει σηκωθεί πολύ μεγάλη συζήτηση, αν θα πρέπει να είναι δυο ι κλάδοι.
Β. Π.: Γενικό και Τεχνικό δηλαδή.
Π. Μ.: Γενικό και Τεχνικό ή θα πρέπει να πάμε σε νέο μοντέλο που θα έχει τα χαρακτηριστικά της ενιαιότητας της γνώσης, η κυβέρνηση παίρνει την τεχνική εκπαίδευση ουσιαστικά, την κόβει κι αυτή στα δύο. Δημιουργεί δηλαδή τις σχολές ΕΠΑΣ (επαγγελματικές σχολές) στις οποίες δεν θα διδάσκεται ούτε μια ώρα γενικής παιδείας, και στις οποίες θα δοθούν απ’ ότι φαίνεται, κάποιες ειδικότητες, θα τις έλεγα β΄ κατηγορίας.
Β. Π.: Δηλαδή, για να κάνω μια απλή ερώτηση, «δεν θα διδάσκονται γλώσσα (πως να γράφουν), δεν θα διδάσκονται ιστορία (π.χ. βασικά στοιχεία) ή θεωρείται ότι τα έμαθαν;»
Π. Μ.: Στις ΕΠΑΣ, πρέπει να πούμε ότι θα πηγαίνουν μαθητές μετά την Α΄ ΕΠΑ.Λ. ή ΓΕ.Λ., που είναι και το μόνο ίσως σημείο για το οποίο θα μπορούσαμε να πούμε ότι εκφράζεται έμμεσα το κίνημα της εποχής εκείνης, δεν θα υπάρχει ούτε μία ώρα γενικής παιδείας. Ούτε μία.
Αντιθέτως στο ΕΠΑΛ θα υπάρχει ένα μίγμα τεχνικών επαγγελματικών γνώσεων και γενικής παιδείας. Και το ερώτημα είναι το εξής: Αν τελικά το απολυτήριο των παιδιών αυτών θα είναι πραγματικά ισότιμο με του ΓΕ.Λ., αφού θα διδάσκονται μεν κάποια μαθήματα γενικής παιδείας, αλλά πολύ λιγότερα από τα μαθήματα του ΓΕ.Λ.. Αλλά και η ειδικότητα που θα πάρουν, πάλι θα είναι μειωμένης αξίας, το πτυχίο δηλαδή, διότι θα είναι πολύ λίγες οι ώρες.
Β. Π.: (Θα) έχουν τη δυνατότητα τα παιδιά του ΕΠΑΛ να περάσουν στο Πανεπιστήμιο, αν θελήσουν;
Π. Μ.: Φυσικά ναι. Με το συγκεκριμένο νομοσχέδιο έχουν τη δυνατότητα τυπικά.
Β. Π.: Ουσιαστικά όμως;
Π. Μ.: Ουσιαστικά όμως υπάρχουν δυο ειδών προβλήματα. Να τα πούμε και τα δύο. Το ένα είναι κοινό με το ΓΕ.Λ. Διότι όπως θα ξέρετε ότι από φέτος δημιουργούνται τα λεγόμενα φίλτρα. Δηλαδή φέτος υπάρχει η «βάση 10». Και ετοιμάζεται από του χρόνου ένα καινούργιο νομοσχέδιο με το οποίο θα δημιουργηθούν πάρα πολλά φίλτρα, όχι μόνο για τους μαθητές του ΕΠΑ.Λ. αλλά και για τους μαθητές του ΓΕ.Λ.
Επομένως, επειδή τελικά, όπως φαίνεται στο νομοσχέδιο δεν παίρνονται μέτρα ώστε να πάνε (στο ΕΠΑΛ) οι μαθητές που ενδιαφέρονται για το Επαγγελματικό Λύκειο, αλλά οι μαθητές των «πίσω θρανίων». Δηλαδή αυτοί για τους οποίους λέει η κοινωνία «οι μαθητές που δεν παίρνουν τα γράμματα». Καταλαβαίνουμε λοιπόν ότι οι μαθητές αυτοί, παρότι και με το υπάρχον σύστημα έχουν δυσκολίες, καταλαβαίνουμε ότι με ένα καινούργιο, πιο σκληρό σύστημα, απλά θα είναι μαθηματική η δυνατότητα (για είσοδο στα Πανεπιστήμια).

4. Η ΟΛΜΕ και η όμηρη μονιμότητα των στελεχών.

Β. Π.: Μάλιστα. Λοιπόν μουσικό διάλλειμα γιατί πολλά είπαμε και έπεται συνέχεια. Λοιπόν, μια πρώτη μουσική επιλογή, που θα μας φτιάξει απολύτως το κέφι. «Συντρή βασιλικιά μου». Ένα παραδοσιακό τραγούδι, στην κυπριακή εκδοχή του, με τον Αλκίνοο Ιωαννίδη.…..
…. Αγαπητοί φίλοι ακούτε την εκπομπή του Εθνικού Συμβουλίου κατά των Ναρκωτικών, όσους δεν πήρε η μοναξιά, αναφερόμενοι σήμερα στα νομοσχέδια που συσχετίζονται με τη Μ.Ε. Μαζί μας βρίσκεται ο Παναγιώτης Μπούρδαλας και συζητάμε. Μπαίνουμε στο δεύτερο ερώτημα Παναγιώτη. Το δεύτερο ερώτημα είναι το εξής;
«Που εστιάζονται τελικά οι ενστάσεις της ΟΛΜΕ για τα νομοσχέδια; Υπάρχουν συγκεκριμένες αντιρρήσεις; Και ποιες είναι αυτές;»
Π. Μ.: Θα ήθελα να πω, ότι επειδή η ΟΛΜΕ είναι ένα συντονιστικό συμβούλιο, ενδεκαμελές και αναφέρεται σε 85 ΕΛΜΕ, πρωτοβάθμια δηλαδή σωματεία, και σε περίπου 90.000 περίπου καθηγητές, το να συγκεκριμενοποιήσει τις ενστάσεις του, είναι μια επίπονη δημοκρατική διαδικασία. Τα σημεία στα οποία έχει συμφωνήσει η πλειοψηφία λοιπόν της ΟΛΜΕ, όσον αφορά το θέμα των στελεχών εκπαίδευσης, εστιάζονται σε πάρα πολλά σημεία. Εγώ θα αναφέρω τα τρία σημαντικότερα:
-Πρώτον, αυτό που είπα και προηγουμένως, η έμμεση και υπό ομηρία μονιμότητα των ανώτερων στελεχών εκπαίδευσης, που πιθανότατα θα παρασύρει και τα κατώτατα στελέχη, δηλαδή τους διευθυντές των σχολείων.
-Δεύτερον, η ισοπέδωση των μορίων των λεγομένων αντικειμενικών, που έχουν να κάνουν με τα πτυχία, με τη μεταπτυχιακή εκπαίδευση, με τα χρόνια υπηρεσίας και τη διδακτική εμπειρία, η οποία ισοπεδώνεται. Είναι έτσι φτιαγμένο με μαθηματικό τρόπο, ώστε ο «καλύτερος» να έχει περίπου 25 μόρια και ο «χειρότερος» 20. Που σημαίνει, ότι τελικά αυτά στην επιλογή δεν θα παίξουν κανένα ρόλο.
-Αντιθέτως δίνεται τόση μεγάλη σημασία στην προφορική συνέντευξη, στην οποία φυσικά δεν υπάρχουν και ιδιαίτεροι κανόνες, ώστε κατά 80% περίπου, η επιλογή θα γίνει από μια προφορική συνέντευξη.
Β. Π.: Ναι. Εδώ βέβαια θα μπορούσε να πει κάποιος ότι, άνθρωποι με πτυχία δεν ανταποκρίνονται στο ρόλο τους. Αλλά ο βασικός προβληματισμός ο δικός μου είναι ο εξής: «Πως γίνεται σε ένα κράτος που η διαπλοκή οργιάζει, που η λογική, ας πούμε, η πελατειακή του κράτους είναι εμφανής, πόσο αντικειμενικά κριτήρια μπορούν να υπάρξουν στην επιλογή; Εδώ υπάρχει ο φόβος της μεροληψίας, υπάρχει ο φόβος της παρέμβασης του εκάστοτε (κυβερνητικού) κόμματος, της εκάστοτε κυβέρνησης, με ένα απόλυτο, αντικειμενικό;»
Π. Μ.: Δυστυχώς, ακόμα δεν έχουμε ξεπεράσει αυτό το επίπεδο (επιλογής) αυτών των λεγομένων μεσαίων στελεχών. Παράδειγμα, η κυβέρνηση μετά το 2004 απέπεμψε τα προηγούμενα στελέχη εκπαίδευσης που είχαν βγει με κάποια διαδικασία. (Αυτό το τονίζω), ανεξάρτητα αν και εγώ προσωπικά έχω αντιρρήσεις όπως είπα προηγουμένως δεν υπήρχε η εναλλακτικότητα, και υπήρχε σε ένα βαθμό και η κομματικοποίηση, δηλαδή η επιλογή ημετέρων σε ένα βαθμό.
Θεωρώ λοιπόν το εξής: Η κυβέρνηση, λοιπόν, απέπεμψε τα στελέχη και έβαλε προσωρινά στελέχη για ένα χρόνο. Και είπε ότι στον ένα χρόνο θα είχε ετοιμάσει νομοσχέδιο για «αξιοκρατική επιλογή». Τι έγινε λοιπόν όταν πέρασε ο ένας χρόνος; Ξανακράτησε τα ίδια στελέχη και τα έκανε τώρα «αορίστου χρόνου». Δηλαδή, ενώ είχε δεσμευτεί για ένα χρόνο, τα προσωρινά για ένα χρόνο, τα έκανε αορίστου χρόνου και τώρα με το νομοσχέδιο πάει να τα κάνει και μόνιμα. Δηλαδή βλέπουμε εδώ πέρα ουσιαστικά ένα καινούργιο τρυκ, καινούργιο τρυκ, με το οποίο ψεύδεται απέναντι στο λαό.
Β. Π.: Φοβάμαι ότι η ενδεχόμενη αλλαγή κυβέρνησης μπορεί να σημάνει και την παύση της μονιμότητας αυτών των προσώπων. Οπότε φαίνεται το πράμα να είναι… τραγελαφικό.
Π. Μ.: Δεν είμαι βέβαιος, διότι η σύγχρονη αξιωματική αντιπολίτευση έχει δείξει ένα τέτοιο τρόπο πολιτικής γραφής, της οποίας τα σημάδια, που μας δείχνει, είναι ότι σε πολλά τέτοια ζητήματα «κλείνουν το μάτι» ο ένας στον άλλον.

5. Η τεχνική εκπαίδευση των τελευταίων θρανίων.

Β. Π.: Μάλιστα. «Και όσον αφορά την ΤΕ.Ε.;»
Π. Μ.: Όσον αφορά την ΤΕ.Ε., να πούμε μερικά βασικά σημεία. Το ένα σημείο είναι ότι δεν συζητήθηκε επί της ουσίας η ενιαιότητα μεταξύ των αλλαγών που «πρέπει» να γίνουν στο ΓΕ.Λ και στην ΤΕ.Ε., αλλά έγιναν αποσπασματικά. Και στο σημείο αυτό να πω ότι, ανεξάρτητα από το πόσο διαφωνούμε ή συμφωνούμε και προσωπικά και σαν συνδικάτο, με τις προτάσεις του Π.Ι., τουλάχιστον το Π.Ι. είχε μια έκθεση 30 σελίδων, στην οποία έλεγε ότι πρέπει να γίνουν ταυτόχρονες αλλαγές και στο ΓΕ.Λ. και στην ΤΕ.Ε.
Δεύτερον πρέπει οι αλλαγές αυτές (οι όποιες αλλαγές) να φτάσουν μέχρι την Α΄ δημοτικού. Τρίτον δεν πρέπει να παραμείνει το εκπαιδευτικό σύστημα στη λεγόμενη νοησιαρχική του βάση. Δηλαδή δεν μπορεί το εκπαιδευτικό σύστημα να απευθύνεται μόνο στα παιδιά που λέμε ότι «παίρνουν τα γράμματα». Δηλαδή στα παιδιά που έχουν δυνατότητα σκέψης πολύ μεγάλη, αλλά και στα παιδιά που λειτουργούν περισσότερο με το κορμί και με την ψυχή.
Β. Π.: Ναι, «λήφθηκαν αυτά υπόψη;»
Π. Μ.: Δυστυχώς, όχι μόνο δεν λήφθηκαν, αλλά ο πρόεδρος της επιτροπής του Π.Ι. κ. Μιχάλης Παπαδόπουλος, χωρίς να γνωρίζουμε λεπτομέρειες για την παραίτησή του, όταν λοιπόν τον «άδειασε» - όπως λέμε στην πολιτική γλώσσα - ο υφυπουργός παιδείας στις 19-01-2006, παραιτήθηκε από πρόεδρος της επιτροπής.
Β. Π.: Μάλιστα. Μάλιστα. Λοιπόν να μπω στο επόμενο ερώτημα. Συσχετίζεται και αυτό με την ΤΕ.Ε., που όπως είπαμε, γίνεται σε ΕΠΑΛ και ΕΠΑΣ. Το ερώτημα είναι «κατά πόσο καταφέρνουν να πετύχουν τελικά τα ΕΠΑΛ στο διπλό τους στόχο; Δηλαδή να προσφέρουν από τη μια γενική παιδεία και από την άλλη τεχνική κατάρτιση. Γιατί τελικά μπορεί κάποιος να πει ότι αν θέλει κάποιος να εργαστεί γρήγορα θα μπορούσε να παρακάμψει το αναποτελεσματικό εκπαιδευτικό σύστημα και να ακολουθήσει άλλες διαδικασίες.
Όπως, ας πούμε,. να πάει στο εργαστήριο κάποιου άλλου τεχνίτη, σε μια ιδιωτική σχολή, κ.λ.π. Μου έρχεται, ας πούμε, τώρα στο μυαλό η περίπτωση αλλοδαπών που σήμερα εργάζονται ως τεχνίτες χωρίς να έχουν φοιτήσει σε ένα τεχνικό σχολείο. Αυτό βέβαια σημαίνει ότι αποτυγχάνει παντελώς το εκπαιδευτικό σύστημα στην ΤΕ.Ε. Ποια είναι η προσωπική σου άποψη;»
Π. Μ.: Είναι αλήθεια ότι το εκπαιδευτικό σύστημα, όχι μόνο στην ΤΕ.Ε., αλλά και στη γενικότερη εκπαίδευση, φαίνεται να μη πετυχαίνει.
Β. Π.: Μάλιστα. Ναι, θα το πούμε στην επόμενη ερώτηση αυτό.
Π. Μ.: Αλλά να αναφερθούμε τώρα σ’ αυτή την περίπτωση. Είναι γεγονός ότι οι αλλοδαποί κουβαλάνε γνώσεις και δεξιότητες από τις χώρες προέλευσής τους.
Β. Π.: Σωστά.
Π. Μ.: Π.χ. πολλοί ωραίοι κτίστες προέρχονται από την Αλβανία. Αλλά θέλω να πω, ότι δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η Ελλάδα, καλώς ή κακώς, σ’ αυτή τη φάση εμπλέκεται στις διαδικασίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.). Και ειδικά στον θέμα της εκπαίδευσης, οι αποφάσεις παίρνονται σε κεντρικό επίπεδο ως προς τη στρατηγική τους. Θα έχουμε ακούσει για της αποφάσεις της Μπολόνια, του Βερολίνου, του Μπέργκεν…
Β. Π.: Αυτή είναι πολύ σωστή η παρατήρηση που κάνεις, γιατί αποδεικνύει τελικά ότι δεν λειτουργούμε μόνοι μας, ότι είμαστε δεσμευμένοι.
Π. Μ.: Θα έλεγα ότι οι πόλοι από τους οποίους παίρνονται οι αποφάσεις, ειδικά στην εκπαίδευση όπως και σε άλλους τομείς, είναι τρεις. Είναι δηλαδή η κυβέρνηση, με κατεξοχήν το υπουργείο παιδείας με τους επιτελείς του, τους οποίους πολλές φορές δεν τους ακούει. Δεύτερον, είναι το εκπαιδευτικό κίνημα που εκφράζεται με δυο τρόπους. Με τον γραφειοκρατικό του τρόπο, με τα συνδικάτα, δηλαδή με το θεσμικό τρόπο, αλλά και με τον κινηματικό του τρόπο, όπως είναι αυτή την περίοδο το κίνημα των φοιτητών στα Πανεπιστήμια. Και ο τρίτος πόλος, που δεν πρέπει να τον ξεχνάμε, είναι ο πόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Επομένως πρέπει να δούμε τι λέει η Ε.Ε. σ’ αυτή τη φάση γι’ αυτά πτυχία (κατάρτισης). Θεωρεί λοιπόν, ότι σιγά-σιγά, όποιος δεν έχει τα αντίστοιχα προσόντα, πιστοποιημένα μέσα από το εκπαιδευτικό σύστημα, το όποιο εκπαιδευτικό σύστημα, θα μείνει στο περιθώριο της εργασίας.
Β. Π.: Δεν θα μπορεί να εξασκήσει το επάγγελμα.
Π. Μ.: Θα το εξασκεί πιθανότατα, παράνομα ή ημινόμιμα. Με ό,τι αυτό σημαίνει π.χ. για τη σύνταξή του, την ασφάλειά του και την εργασιακή του σταθερότητα.
Β. Π.: Πολύ ωραία….
Λοιπόν, δεύτερη μουσική επιλογή, Ευανθία Ρεμπούτσικα, από την τελευταία δουλειά της για την τούρκικη ταινία, «ο μπαμπάς μου και ο γιος μου». Ακούμε εδώ ένα εξαιρετικό κομμάτι με τον Κιμπάν Οκάν….

6. Η τεχνική εκπαίδευση στα δίκτυα των Ι.Ε.Κ.

Β. Π.: Μια συμπληρωματική ερώτηση Παναγιώτη, η οποία μου γεννήθηκε την ώρα που παιζόταν η μουσική: «Τελικά εάν αυτό το νομοσχέδιο για την ΤΕ.Ε. προκαλεί τόσα προβλήματα, όπως εκφράζονται από διάφορους χώρους εμπεριστατωμένα, τελικά για πιο λόγο, ποιο είναι το κέρδος της κυβέρνησης και προχωράει σε τέτοιες αλλαγές;» Δεν μπορώ να καταλάβω…
Π. Μ.: Θέλω να τοποθετηθούμε στη σκέψη μας, σε ποια περίοδο ιστορική βρισκόμαστε. Βρισκόμαστε σε μια περίοδο που δυστυχώς η αγορά με τη χειρότερη μορφή της, την ανταγωνιστική μορφή της – που ορίζεται με τον όρο νεοφιλελεύθερη αγορά - καθορίζει πολλές φορές και τις πολιτικές εξελίξεις.
Δηλαδή από τι στιγμή που δεν υπάρχει ένα δυναμικό, ζωντανό, λαϊκό και εκπαιδευτικό κίνημα σε τέτοιο επίπεδο, η κυβέρνηση αναγκαστικά γι’ αυτήν, κακώς κατά τη γνώμη μου...
Β. Π.: Δηλαδή αναγκάζεται;
Π. Μ.: Αναγκάζεται λοιπόν να κάνει το εξής. Να παραχωρήσει ένα κομμάτι της εκπαίδευσης, της ειδίκευσης και της κατάρτισης στους ιδιώτες. Διότι οι ΕΠΑΣ, που λέει το νομοσχέδιο ότι μπορεί να τις ιδρύσει ένα οποιοδήποτε υπουργείο, άρα μπορούν να φύγουν από το Υπ. Παιδείας, και οι ιδιώτες, οι οποίοι αυτήν την περίοδο έχουν και χρήμα να φτιάξουν τις υποδομές γιατί η ΤΕ.Ε. θέλει και πολλές υποδομές. Το δίνει λοιπόν ένα ποσοστό έτσι μ’ αυτόν τον τρόπο έξω από το υπουργείο παιδείας σιγά-σιγά, όπως πήγε προηγούμενα να το δώσει και ο Αρσένης ο (τότε) υπουργός παιδείας.
Β. Π.: Το οποίο ιδιωτικό κεφάλαιο θα δώσει χρήμα με το αζημίωτο φαντάζομαι. Έτσι δεν είναι;
Π. Μ.: Φυσικά. Θα πάρει λοιπόν αυτά τα παιδιά του περιθωρίου, που είπαμε προηγουμένως, θα τα πάει στα ΙΕΚ μετά, γιατί αλλιώς θα συνεχίσουν να είναι μη νόμιμοι εργαζόμενοι (ως τεχνίτες). Αυτό είναι το ένα κομμάτι. Το άλλο κομμάτι είναι, ότι η χαμηλού επιπέδου κατάρτιση σε μια εποχή που η τεχνολογία αναπτύσσεται και αλλάζει με ραγδαίους ρυθμούς. (Έτσι) απαξιώνεται η γνώση (τεχνογνωσία) πολύ γρήγορα.
Να πούμε ένα απλό παράδειγμα, κατανοητό στους πολίτες. Κάποτε, πριν από λίγα χρόνια, υπήρχαν σχολές γραφομηχανής. Ποιος μαθαίνει γραφομηχανή σήμερα; Κανείς. Σήμερα μαθαίνουν τα παιδιά κομπιούτερ με το πληκτρολόγιο. Σε δυο, τρία, τέσσερα χρόνια δεν θα υπάρχει καν πληκτρολόγιο στο κομπιούτερ. Θα μιλάς, θα ακουμπάς και τα χέρια σου και θα γράφεις και παίζεις.
Επομένως η γνώση (τεχνογνωσία) θέλω να πω, εξελίσσεται τόσο ραγδαία. Αυτή λοιπόν την εξέλιξη τη δίνουν στα ιδιωτικά ΙΕΚ. Αυτή τη στιγμή, ως γνωστόν, όσο δεν καταργείται ο ΟΕΕΚ και δεν πάει (κατευθείαν) στο υπουργείο παιδείας και η κατάρτιση, θα έχουν (οι ιδιώτες) το πάνω χέρι σ’ αυτή τη μεγάλη πίτα του εμπορεύματος της κατάρτισης.
Β. Π.: Και φαντάζομαι θα λειτουργήσουν κατ’ επίφαση και όχι κατ’ ουσίαν. Δεν νομίζω ότι ο ιδιωτικός χώρος θα διαθέτει τέτοια υποδομή και τέτοια λογική για να παράγει αυριανούς τεχνίτες και πολίτες αξιόλογους. Έτσι δεν είναι;
Π. Μ.: Μα η ΤΕΕ δεν παράγει πολίτες. Παράγει ανθρώπους με κάποια τεχνογνωσία, η οποία είναι βέβαια, επειδή προέρχεται από ιδιωτικό (κοινωνικό χώρο), δηλαδή την αγορά, θα παράγει μια τεχνογνωσία όμηρη της ίδιας της αγοράς.

7. Τα Λύκεια και το επικείμενο σύστημα πρόσβασης.

Β. Π.: Λοιπόν. Όσον αφορά τα ενιαία λύκεια ακόμα δεν έχει αλλάξει τίποτα, αλλά ετοιμάζονται αλλαγές που συσχετίζονται με το σύστημα πρόσβασης στη τριτοβάθμια εκπαίδευση. Μέχρι σήμερα έχομε συνηθίσει τις εκάστοτε εξαγγελίες των υπουργών παιδείας. Τα λύκεια μετέτρεψαν τους μαθητές σε «φωτοτυπικά μηχανήματα» που αποτυπώνουν κατεβατά, που μικρή σχέση έχουν την πραγματική γνώση. Τα φροντιστήρια θέριεψαν, οι γονείς εξουθενώθηκαν οικονομικά και οι μαθητές ψυχικά. Και να μάθουν να κινούνται σε ένα χώρο εκτός πραγματικότητας.
«Πιστεύεις ότι μπορούν τα πράγματα να βελτιωθούν με το νομοσχέδιο; Υπάρχει άποψη της ΟΛΜΕ για το εισαγωγικό σύστημα;»
Π. Μ.: Καταρχήν δεν υπάρχει ακόμα νομοσχέδιο. Υπάρχουν «συσκέψεις σοφών», που κάνουν τις πρώτες προτάσεις στην κυβέρνηση.
Β. Π.: Γι’ αυτό είναι επικείμενο. Ακριβώς.
Π. Μ.: Πρέπει εδώ να μη κάνουμε το ίδιο λάθος μ’ αυτό που κάνει η κυβέρνηση. Δηλαδή να δούμε αυτό το ζήτημα αποσπασματικά. Υπάρχουν δυο δρόμοι για να μιλήσει κανείς για το σχολείο σήμερα. Είναι γεγονός ότι το σχολείο σήμερα, είναι ένα σχολείο που έρχεται από το παρελθόν. Τα θρανία είναι το ένα πίσω από το άλλο, δεν υπάρχει ομαδικότητα, παρά μόνο όταν οι εκπαιδευτικοί, ως φιλότιμοι πολλές φορές, πάνε κόντρα σ’ αυτό το σύστημα και κάνουν τις μικρές τους επαναστάσεις, με την παιδαγωγική ελευθερία που έχουν ακόμα, την οποία θέλουν να την πάρουν βέβαια από πάνω τους και κάνουν διάφορες προσπάθειες για να λύσουν ζητήματα μέσα στο σχολείο.
Όμως, αν δεν δούμε το σχολείο ολόκληρο, ολόκληρο το εκπαιδευτικό σύστημα από την αρχή και να γίνει ένας πραγματικός και ουσιαστικός διάλογος, τότε θα γίνονται αποσπασματικές παρεμβάσεις, οι οποίες θα δημιουργούν από τη μια μεριά μερικότητα, αναταραχή και φυσικά θα την πληρώνουν και τα παιδιά.
Στο σημείο λοιπόν αυτό θέλω να πω ότι δυστυχώς η κυβέρνηση έχει επιλέξει τον αποσπασματικό τρόπο. Δηλαδή αντί να κουβεντιάσει σοβαρά για τα προβλήματα όλου του εκπαιδευτικού συστήματος, που πραγματικά υπάρχουν τέτοια ζητήματα, τι κάνει λοιπόν; Παίρνει ένα-ένα κομμάτι. Αυτή την περίοδο, όπως είπες, έχει βγάλει στην επιφάνεια το ζήτημα των αλλαγών που αφορούν την είσοδο στα πανεπιστήμια, χωρίς να συζητάμε τι θα γίνει πίσω στο σχολείο επί της ουσίας.
Β. Π.: Σωστά.
Π. Μ.: Στο σχέδιο λοιπόν αυτό έχουν βγει στην επιφάνεια δυο μοντέλα, τα οποία και τα δύο συγκλίνουν στη δημιουργία του λεγόμενου «προπαρασκευαστικού έτους». Θέλω να πω ότι στη μια μορφή έχομε και κάτι τραγελαφικό. Μιλάνε για κατάργηση της Α΄ Δημοτικού, για να κερδίσουν ένα χρόνο.
Β. Π.: «Κατευθείαν στη Δευτέρα;»
Π. Μ.: Κατευθείαν στη Δευτέρα μέσω της δευτέρας τάξης του νηπιαγωγείου, στο οποίο στα παιδιά αυτά των πέντε χρονών…
Β. Π.: Δεν θα παίζουν πλέον, θα μάθουν γράμματα.
Π. Μ.: Θα παίζουν λιγότερο. Θα φορτώσουμε στις πλάτες των μικρών παιδιών γνώσεις της Α΄ Δημοτικού και ένα κομμάτι στη Δευτέρα Δημοτικού, για να κερδίσουν το λεγόμενο αυτό έτος, για να παίξουν άλλα παιχνίδια, που φυσικά έχουν να κάνουν και με τα φίλτρα. Υπάρχει και ένας άλλος δρόμος, τον οποίο κάποια στιγμή θα μπορούσαμε να τον κουβεντιάσουμε.
Β. Π.: Ωραία… Μας παίρνει ο χρόνος, να πάμε και στο επόμενο τραγούδι λοιπόν. Από την Τουρκία να περάσουμε στο Αλγέρι, μια μουσική επιλογή άλλη. Με τον Μορίς Ελ Μεντιόνι, «Γιαμ άλλεμ».…..

8. Το ενιαίο σχολείο ως καρπός ευρύτερου εκπ. Κινήματος.

Β. Π.: Αγαπητοί φίλοι ακούτε την εκπομπή του Εθνικού Συμβουλίου κατά των ναρκωτικών, όσους δεν πήρε η μοναξιά, που αναφέρεται σήμερα στο ζήτημα της μέσης εκπαίδευσης.
«Παναγιώτη, συνήθως φορτώνουμε τις ευθύνες σε ένα περιορισμένο αριθμό προσώπων, συνήθως στην υπουργό, τον υπουργό και την ομάδα του, και νοιώθω ότι λειτουργούμε λίγο ως «πόντιοι Πιλάτοι». Πίσω κρύβονται τεράστια συμφέροντα που ασκούν πιέσεις. Τι θα γίνουν άραγε τόσα φροντιστήρια, τόσοι άνεργοι εκπαιδευτικοί, πως θα συνεχίσουν να τα οικονομάνε χοντρά μεγαλοφροντιστές με τα ιδιαίτερα, και όλα αυτά με θύματα τόσα παιδιά που μεγαλώνουν με την κατάκτηση του αμερικανικού ονείρου, μέσω ενός πτυχίου. Συζητείται τελικά στο χώρο των συνδικάτων έστω, της εκπαιδευτικής βάσης μια εναλλακτική πρόταση όχι μόνο στο σύστημα της εισαγωγής, αλλά και γενικότερα πρόταση που να αφορά το Ενιαίο Λύκειο ως ολότητα; Τι λες»;
Π. Μ.: Βεβαίως συζητείται. Θα ξεκινήσω την απάντησή μου με αυτό το χαρτί που μοίραζαν οι φοιτητές προχθές στη διαδήλωση. Ήταν χαρτί - προκήρυξη που έλεγε: «Πτυχίο Ανεργίας». Και όταν μιλάμε για φοιτητές, μιλάμε για φοιτητές Πολυτεχνείου, Ιατρικής δηλαδή οι σχολές που θεωρούνται οι καλύτερες, για τις οποίες «καμαρώνουν» τα φροντιστήρια, χωρίς να θεωρούν οι ίδιοι και η κοινωνία, ότι η μεγάλη δουλειά γίνεται σ’ αυτό το σχολείο με τα προβλήματά του.
Βεβαίως και συζητούνται. Και θα έλεγα ότι συζητούνται και σε διαφορετικούς πόλους. Ακόμη και στο Π.Ι. Έχω μπροστά μου την έκθεση του Π.Ι., στην οποία όπως είπα προηγουμένως, προέδρευε ο κ. Μ. Παπαδόπουλος και ο οποίος παραιτήθηκε, διότι δεν ελήφθησαν καθόλου υπόψη. Πολύ δε περισσότερο, συζητούνται και στους κόλπους τους συνδικαλιστικού κινήματος. Όχι στον ίδιο βαθμό και με την ίδια ένταση απ’ όλες τις παρατάξεις, από τις παρατάξεις βέβαια τις πιο ριζοσπαστικές. Η ιδέα λοιπόν στην οποία καταλήγουν, είναι η ιδέα του «ενιαίου σχολείου». Τι λένε δηλαδή;
-Λένε καταρχήν ότι πρέπει το εκπαιδευτικό σύστημα να ιδωθεί ολόκληρο, όχι αποσπασματικά.
-Δεύτερον, πρέπει να ιδωθούν όλα τα παιδιά με τα ιδιαίτερά τους προβλήματα.
-Τρίτον, πρέπει να δούμε και να απευθυνθούμε στα παιδιά ανάλογα με τον τρόπο και τον ρυθμό με τον οποίο κατανοούν τη γνώση. Όχι μόνο με το μυαλό, όχι μόνο με τα παιδιά που μπορούν να διαβάζουν, αλλά και με τα παιδιά που μπορούν να δουλέψουν με εικόνες. Δηλαδή ένα σχολείο που πρέπει να απευθυνθεί στα παιδιά ισότιμα στο μυαλό, στη καρδιά και το κορμί όλων των μαθητών.
-Τέταρτο, ότι χρειάζεται «αντισταθμιστική εκπαίδευση».
Ένα τέτοιο σχολείο ζωντανό και ανοικτό στους φορείς της κοινωνίας και ποτέ βέβαια στα συμφέροντα που είναι απέξω. Όχι μόνο τα φροντιστήρια. Αλλά εδώ μιλάμε και για εταιρίες, οι οποίες θέλουν να βάλουν χρήματα εντός του δημόσιου σχολείου.
Β. Π.: Σωστά.
Π. Μ.: Επομένως για ένα τέτοιο σχολείο το οποίο συζητείται, εκείνο στο οποίο δεν έχουμε καταλήξει είναι να γίνει ένα ζωντανό εκπαιδευτικό κίνημα. Αυτό μας λείπει ακόμα.
Β. Π.: Σωστά. Λοιπόν, νομίζω ότι καλύφτηκα, αν και παραμένει ο τεράστιος προβληματισμός και το ερώτημα «ποια κυβέρνηση είναι αυτή που θα μπορέσει να εναντιωθεί σ’ αυτά τα τεράστια οργανωμένα συμφέροντα και να προωθήσει μια άλλη πραγματικότητα για το σύγχρονο σχολείο. Έτσι;»
Π. Μ.: Χρειάζεται, θα έλεγα, ένα πανευρωπαϊκό εκπαιδευτικό κίνημα.

9. Παιδεία και επικείμενες συνταγματικές αλλαγές.

Β. Π.: Σωστά. Να πάμε σε ένα ακόμα ερώτημα που λέει το εξής: «ετοιμάζεται αναθεώρηση συντάγματος. Η κυβέρνηση προχωράει προς αυτή την κατεύθυνση. Υπάρχουν αλλαγές; Έχεις ακούσει για αλλαγές που συσχετίζονται με το χώρο της παιδείας και της εκπαίδευσης;»
Π. Μ.: Στις 11 Μαΐου, δηλαδή πριν λίγες μέρες, δόθηκε στη δημοσιότητα από το «Γραφείο του Πρωθυπουργού», η ομιλία του γι’ αυτό το θέμα. Άρα τι πιο επίσημο για το θέμα μας; Πράγματι λοιπόν, τα ζητήματα που αφορούν άμεσα την παιδεία – γιατί υπάρχουν και ζητήματα που την αφορούν έμμεσα – είναι οι αλλαγές στο λεγόμενο άρθρο 16 του συντάγματος, για το οποίο θέλω να σταθώ, οι αλλαγές που αφορούν τα άρθρα 103 και 104 που αφορούν την μονιμότητα των εκπαιδευτικών. Φυσικά υπάρχουν και άλλες αλλαγές στις οποίες δεν θέλω να αναφερθώ αυτή τη στιγμή.
Όσον αφορά το άρθρο 16 του συντάγματος, τελικά η διαφορά της καινούργιας πρότασης του Πρωθυπουργού έγκειται στις εξής δυο λέξεις: Το παλιό σύνταγμα λέει, ειδικά στην πρώτη παράγραφο, ότι η τέχνη, η επιστήμη, η έρευνα, η διδασκαλία όχι μόνο είναι ελεύθερες, αλλά και είναι, αποτελούν υποχρέωση του κράτους (Πολιτείας).
Η καινούργια διατύπωση – και την οποία πρέπει να κουβεντιάσουμε – είναι ότι το κράτος θέλει να έχει την εποπτεία της εκπαίδευσης. Που σημαίνει πρακτικά ότι «εμπάτε σκύλοι αλέστε» μέσα στο χώρο της παιδείας και εμείς θα εποπτεύουμε. Δηλαδή θα παίξει το ρόλο του διαιτητή.
Β. Π.: Είναι εμφανής η τεράστια διαφορά νομίζω. Και η οπτική γωνία από την οποία βλέπει το κράτος σήμερα, έτσι; Μάλιστα! Επικίνδυνα επομένως τα πράγματα, αν σκεφτούμε ότι η «ιδιωτική πρωτοβουλία» όπως είπαμε δεν έχει ποτέ καθαρούς στόχους στο θέμα της εκπαίδευσης, παρά μόνο …. Ένα. Το οικονομικό όφελος…
Π. Μ.: Θα ήθελα να πω στο σημείο αυτό ότι ευθύνες έχει και η αξιωματική αντιπολίτευση. Διότι βγήκε πριν από λίγο καιρό στη δημοσιότητα ένα άλλο σχέδιο, που λέγεται «το σχέδιο του ανοικτού σχολείου», στο οποίο δυστυχώς δεν ξεκαθαρίζεται η μεγάλη διαφορά στο άνοιγμα του σχολείου στους κοινωνικούς φορείς.
Δηλαδή βεβαίως και ο σύλλογος των γονέων θα πρέπει να έχει μια σχέση με το σχολείο, όχι βέβαια να καθορίζει το αναλυτικό πρόγραμμα, απλά να έχει μια σχέση. Αλλά δεν μπορούν όμως να έχουν σχέση μ’ αυτό τα ιδιωτικά συμφέροντα. Διότι σ’ αυτή την πρόταση ανοίγονται «οι ασκοί του Αιόλου» για τα ιδιωτικά συμφέροντα μέσα στο χώρο του σχολείου. Π.χ. μπορεί να έρθει ένας ιδιώτης, να πει θα σας φτιάξω μια βιβλιοθήκη, αλλά θα σας κανονίζω εγώ ποια βιβλία θα είναι μέσα. Άρα δηλαδή έχουμε ουσιαστικά μια επέμβαση. Και στην οποία, εδώ είναι η αλλαγή του συντάγματος. Το κράτος λέει: «ας μπει, εγώ θα εποπτεύω».
Β. Π.: Ναι. Είναι επικίνδυνες διαστάσεις αυτές που θίγεις. Ούτως ή άλλο πάντως η αξιωματική αντιπολίτευση δεν μπορεί να πείσει κανένα για τις αγαθές προθέσεις της, αφού είναι βέβαιο εδώ και είκοσι πέντε χρόνια ότι εκπαιδευτικό σύστημα, όπως ξεκίνησε από το 1981, καταταλαιπωρεί την ελληνική κοινωνία, οικονομικά, ψυχολογικά, κ.λ.π.….
Πάμε στην επόμενη μουσική επιλογή. Μιας και μιλήσαμε για αμερικανικά όνειρα, κ.λ.π. «Γκέτλε μάνι» από το «Αριζόνα Ντριμ», με τον Νίκι Πόπ …..

10. Σχολείο και «ανθρώπινοι πόροι».

Β. Π.: Το επόμενο ερώτημα Παναγιώτη, έχει ως αφορμή μια αγγελία από εφημερίδα. Συσχετίζεται με τη γνωστή εταιρία «Έβερεστ», που θεωρείται και πρότυπο επιχειρηματικότητας και η οποία διαθέτει και ειδική διεύθυνση «ανθρωπίνων πόρων» παρακαλώ. Μέχρι τώρα δηλαδή ξέραμε τους φυσικούς πόρους, ξέραμε τους ενεργειακούς, τώρα ξέρουμε και «ανθρώπινους πόρους». Αυτό μπορούμε να το συζητήσουμε.
Ζητάμε, λέει η αγγελία, κοπέλες εμφανίσιμες για να εργαστούν τους καλοκαιρινούς μήνες στην «πλαζ Βουλιαγμένης» ή στον «Άγιο Ανδρέα», συνδυάζοντας έτσι διακοπές και δουλειά. Η ενδυμασία κατά τις ώρες εργασίες θα είναι με «παρεό» και μαγιό και το αντικείμενο εργασίας είναι η «εξυπηρέτηση πελατών» με τη λήψη παραγγελιών. Αν σκεφτεί κανείς, Παναγιώτη, ότι τα περισσότερα απ’ αυτά τα παιδιά είναι φοιτητές ή άνεργοι απόφοιτοι, το ερώτημα είναι:
«Τι συνειδήσεις θέλει το σημερινό σχολείο τελικά να διαμορφώσει; Τι σημαίνει άραγε ευέλικτοι εργαζόμενοι;» Και αναρωτιέμαι: «κατά πόσο το σημερινό σύστημα θέλει επιστήμονες και πολίτες με στέρεες γνώσεις και αρχές, που μοιραία όμως θα συγκρουστούν μαζί του ή (θα είναι) απλά φερέφωνα και εκτελεστές εντολών; Τι γίνεται τελικά;»
Π. Μ.: Εάν δεν δημιουργηθεί αυτό το εκπαιδευτικό και πανευρωπαϊκό κίνημα, που είπαμε προηγουμένως, είναι μοιραίο η αγορά, αυτή η καινούργια αγορά, να θέλει τους ανθρώπους, τους εργαζόμενους, τους επιστήμονες ολόκληρους ως εμπορεύματα. Αν παλιότερα η εργατική δύναμη ήταν το εμπόρευμα του εργαζόμενου, σήμερα θέλει όλο τον άνθρωπο εργαζόμενο. Θέλει το κορμί του να είναι εμπόρευμα, θέλει την ψυχή του, τη φαντασία του, τη θρησκεία του, να τα κάνει όλα εμπορεύματα.
Είναι δηλαδή «in» το «Έβερεστ» στη σύγχρονη «Νέα Εποχή». Μια έκφραση, που σημειωτέον, διαβάζοντας προηγουμένως την ομιλία του κ. Πρωθυπουργού, πρέπει να την ανέφερε μέσα στους βουλευτές του πάνω από πέντε φορές.
Β. Π.: Ναι. Πολύ εύστοχα εδώ το άρθρο ζητάει από την υπουργό τουρισμού τη κ. Φάνη Πετραλιά και τον υπουργό εργασίας, να δώσουν το παράδειγμα και να βγουν κι αυτοί με το μαγιό και το παρεό και να πουλάνε, ας πούμε, και να πουλάνε ανάλογα εμπορεύματα.
Π. Μ.: Πρόκειται για την θεσμοποίηση της σύγχρονης πορνείας, «της πουτανιάς» που λέει ο λαός μας.
Β. Π.: Ναι, είναι εκπόρνευση σίγουρα.
Π. Μ.: Είναι μια «λογική» εκπόρνευση. Σ’ αυτό τον τρόπο ζωής, σ’ αυτό το μοντέλο ζωής, σ’ αυτή την κοινωνία, οι άνθρωποι που θέλουμε να βλέπουμε τους άλλους όχι ως εμπορεύματα, αλλά ως υποκείμενα. Τα οποία μπορεί να κάνουν λάθη στη ζωή τους, αλλά είναι υποκείμενα που θέλουν να ζήσουν κάτι πολύ περισσότερο απ’ αυτό. Είναι πραγματικά αυτό που λέμε στη «ορθόδοξη θεολογία» να γίνουμε πρόσωπα.



11. Παιδεία και πρόληψη.

Β. Π.: Σωστά. Και έτσι περνάμε πολύ καλά στο τελευταίο ερώτημα, που συσχετίζεται με το ζήτημα των ναρκωτικών, γιατί είναι ένα τέτοιο εκπαιδευτικό σύστημα, με τέτοιες απαιτήσεις, με τέτοιες λογικές, είναι πάρα πολύ «λογικό» να δημιουργεί αδιέξοδα στα παιδιά, τα οποία μοιραία τα οδηγούν προς κατευθύνσεις οι οποίες είναι αυτοκαταστροφικές.
Είχαμε κάνει, Παναγιώτη, πρόσφατα μια καμπάνια για την πρόληψη κατά των ναρκωτικών και επιχειρήσαμε να έλθουμε σε επαφή με εκπαιδευτικούς, που θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως σύνδεσμοι με το Ε.ΣΥ.Ν. και συναντήσαμε, πρέπει να πω, δυσκολίες και επιφυλακτικότητα εκ μέρους των συναδέλφων. Δεν υπάρχει ανάλογη ενημέρωση και όχι μόνο στο ζήτημα των ναρκωτικών. Αυτό καταλαβαίνουμε. Βέβαια, είναι αλήθεια, ότι δεν απευθυνθήκαμε στην ΕΛΜΕ και αυτό μάλλον ήταν λάθος μας.
Το ερώτημα είναι: «αν τόσο η ΕΛΜΕ, όσο και η ΟΛΜΕ, έχουν απασχοληθεί με τέτοια ζητήματα και έχουν κάνει προτάσεις, ας πούμε, για τον περιορισμό προβλημάτων, που συσχετίζονται με τη μαθητιώσα νεολαία, όπως είναι το ζήτημα των ναρκωτικών. Μας απασχολεί σαν συνδικάτο, σαν χώρο καθόλου αυτό; Έχομε στο μυαλό μας κάτι;»
Π. Μ.: Είναι γεγονός ότι στο συνδικάτο, στη γραφειοκρατική του μορφή δηλαδή, στα συμβούλια και λιγότερο στις συνελεύσεις, έρχονται πολλές φορές εκατοντάδες ζητήματα που αφορούν τα παιδιά. Είναι γεγονός ότι το συνδικάτο δεν έχει σε πρώτη προτεραιότητα αυτά τα ζητήματα. Όμως κάθε φορά που αναπτύσσονται πρωτοβουλίες στη βάση, οφείλει καταρχήν το συνδικάτο να είναι αλληλέγγυο και (υπο)βοηθητικό απέναντι σ’ αυτές τις κινήσεις.
Μπορούμε να πούμε ότι στην περιοχή μας, όχι τόσο σε σχέση με το Δ.Σ. της ΕΛΜΕ Αχαΐας, αλλά μέσα στα σχολεία ορισμένη κατηγορία εκπαιδευτικών ασχολείται με το θέμα. Απλώς ακόμα είμαστε στα πρώτα στάδια αυτής της ενασχόλησης και δεν έχει πάρει έναν ευρύτερο, μεγάλο συντονισμό.
Επειδή προσωπικά ασχολούμαι, όχι βέβαια με το Ε.ΣΥ.Ν., αλλά με ένα σύλλογο στη περιοχή της Μεσσάτιδας γνωρίζω πολύ καλά και τις δυσκολίες του να έλθει κανείς σε επαφή ακόμη και με το σχολείο, αλλά όχι μόνο με το σχολείο, αλλά και με την τοπική κοινωνία. Πάντως, θέλω να πω σ’ αυτό, δημιουργείται αχνά και σ’ αυτό το ζήτημα πρόληψης. Όχι μόνο στις εξαρτήσεις μόνο από τα ναρκωτικά, αλλά από ένα σωρό εξαρτήσεις. Όπως είναι π.χ. σύγχρονα μηχανήματα, όπως είναι το ντόπινγκ στο αθλητισμό, κ.λ.π..
Αρχίζει να δημιουργείται αχνά, αλλά με πολύ αργό ρυθμό, ένα κίνημα (πρόληψης – ενημέρωσης). Σ’ αυτό το ζήτημα λοιπόν, θα έλεγα, ότι μια αλλαγή στο σχολείο, όπως λέγαμε προηγουμένως, οφείλει να συμπεριλάβει στη λογική του και την πρόληψη.
Β. Π.: Συμφωνώ. Συμφωνώ απόλυτα λοιπόν! Και κλείνουμε. Κλείνουμε με ένα τελευταίο τραγούδι, με το «τελευταίο ταξίδι» του Νίκου Ξυδάκη, του Κώστα Καρυωτάκη με την Ελευθερία Αρβανιτάκη, με την ευχή το καράβι της παιδείας να πλεύσει κάποτε σε νερά καλοτάξιδα, δίχως φουρτούνες και θαλασσοταραχές.
Παναγιώτη σε ευχαριστούμε πολύ για την παρουσία σου στη σημερινή μας εκπομπή.
Π. Μ.: Και εγώ ευχαριστώ.
Β. Π.: Αγαπητοί φίλοι να έχετε ένα καλό Σαββατοκύριακο….
…….. Μουσική……


Σημείωση: Η απομαγνητοφώνηση και η μετεγγραφή από τον προφορικό λόγο στον γραπτό έγινε από τον Π. Α. Μ.


Αποστολή σελίδας   Εκτυπώσιμη μορφή σελίδας   Προσθήκη σελίδας στα Αγαπημένα 
Πείτε τη γνώμη σας για το άρθρο
©1998-2024, Έδρα Εκπαίδευσης, Ι.Π.Ε.Τ.
 
Επιστροφή
Δημοσιεύθηκε την: 30.05.2006 23:05:57
 
Αναγνώσθηκε 655 φορές