Του Γ. Ταμπακοπουλου

Σε χαμηλά ποσοστά κυμαίνεται το ποσοστό των Ελλήνων χρηστών νεαρής ηλικίας του Ιντερνετ και το ακόμη πιο ανησυχητικό είναι πως στη χώρα μας υπάρχουν ακόμη πολίτες που θεωρούν… σχεδόν περιττή πολυτέλεια το Διαδίκτυο, δημιουργώντας αρνητικό κλίμα και για την εκπαίδευση των παιδιών τους σε αυτό. Οι Eλληνες -σε μεγάλη πλειονότητα νεαρής ηλικίας χρήστες- πληροφορούνται για τις νέες τεχνολογίες σε ποσοστό 4,5% το 2005 (πηγή VPRC) από το Ιντερνετ και κατά 1,8% από το σχολείο ή το πανεπιστήμιο και το πλέον ενδιαφέρον είναι πως στο περίπου ίδιο ποσοστό ενημερώνονται από το… φροντιστήριο (1,9%).

H τηλεόραση

Αντιθέτως, για τις νέες τεχνολογίες ενημερώνονται σε μεγαλύτερο ποσοστό από την τηλεόραση, 31,2%, αν και ελάχιστες φορές τα τηλεοπτικά προγράμματα προσφέρουν γνώσεις για τις νέες τεχνολογίες. Ακόμη πιο απογοητευτικό είναι ότι σύμφωνα με την ίδια έρευνα, το 2005 το 27% των ερωτηθέντων δεν χρησιμοποιεί το Διαδίκτυο, διότι όπως υποστηρίζει «δεν το χρειάζεται», ενώ το 17,3% δηλώνει ότι «δεν έχει ασχοληθεί ποτέ με το Ιντερνετ»…

Για το πόσο ασχολούνται τα μέσα ενημέρωσης (ραδιόφωνο, τηλεόραση και εφημερίδες) με το Διαδίκτυο, είναι ενδεικτικό και το γεγονός ότι σχεδόν όλες οι έρευνες για τις προτιμήσεις των Ελλήνων δεν διαθέτουν καμία πληροφόρηση για το προφίλ των χρηστών. Η δε  καταγραφή των «τηλεπροτιμήσεων» των περισσότερων εταιρειών, δεν  προσφέρει  καμία πληροφορία για τις νέες τεχνολογίες, γιατί απλούστατα υπάρχουν ελάχιστες εκπομπές γι' αυτές. Σε όλες τις ανεπτυγμένες χώρες δεν υπάρχει αίθουσα διδασκαλίας και μαθητής ή φοιτητής που να μην διαθέτουν ηλεκτρονικό υπολογιστή. Ειδικά προγράμματα αναπτύσσονται ακόμη στο σπίτι.

Τα ποσοστά των χρηστών του Διαδικτύου σε ολόκληρη την Ευρώπη είναι υψηλά. Ακόμη όμως υψηλότερα είναι τα αντίστοιχα στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Σχετική έρευνα στα σχολεία των ΗΠΑ από το Εθνικό Κέντρο Στατιστικής για την Εκπαίδευση έδωσε χαρακτηριστικά στοιχεία για τις τάσεις στον χώρο αυτό. Το 2002 σχεδόν το 100% των δημοσίων σχολείων είχαν πρόσβαση στο Διαδίκτυο, ενώ το 1994 το ποσοστό κυμαινόταν μόλις στο 35%. Eνα δεύτερο ουσιαστικό συμπέρασμα ήταν πως  η χρησιμοποίηση του Διαδικτύου στις αίθουσες διδασκαλίας επεκτάθηκε σημαντικά στα δημόσια σχολεία κι έτσι το 2003 το 93% των διδασκόντων χρησιμοποιούσε το Ιντερνετ στη διδασκαλία τους. Το αντίστοιχο ποσοστό του 1994 ήταν μόνον 3%.

Ο τρόπος πρόσβασης στο Ιντερνετ άλλαξε και το 2001 μόνον το 5% των σχολείων χρησιμοποιεί dial up,  ενώ το υπόλοιπο χρησιμοποιεί μεθόδους ταχύτερης πρόσβασης. Τα σχολεία που προσφέρουν τη δυνατότητα χρήσης Ιντερνετ στους μαθητές τους από 5-17 ετών εκτός των ωρών λειτουργίας τους έφθαναν το 2003 ποσοστό 48% για τα δημοτικά και το 69% για τα γυμνάσια - λύκεια. Το εντυπωσιακό σύμφωνα με την ίδια έρευνα είναι πως  το 2003 το 88% των σχολείων διέθεταν δική τους ιστοσελίδα, ενώ το 2001 το ποσοστό ήταν 75%. Σχετικά με την προστασία των μαθητών, το 2003 το 97% των σχολείων χρησιμοποιούσε διάφορες τεχνικές για να εμποδίζει την πρόσβαση των μαθητών σε ακατάλληλες σελίδες.

Το θέμα αυτό -πολύ επίκαιρο τελευταία και στη χώρα μας- γίνεται αντικείμενο συζήτησης σε ολόκληρη την Ευρώπη αλλά και στην Αμερική, καθώς θεωρείται λογοκρισία το να εμποδίζεται η πρόσβαση των μαθητών σε ορισμένες ιστοσελίδες, που κρίνονται «ακατάλληλες». Οι υποστηρικτές αυτής της άποψης τονίζουν ότι παρόμοια πρόνοια απαγόρευσης δεν λαμβάνεται σε σχέση με έντυπα, φιλμ, έργα τέχνης κ.λπ., ενώ αντιθέτως ζητείται από το Διαδίκτυο.

Το Ιντερνετ, όμως, δίνει και λύσεις σε ορισμένα άλλα προβλήματα στον χώρο της παιδείας, όπως το πρόβλημα των πολυπληθών τμημάτων των πανεπιστημίων ή των σχολείων. Eτσι το 57% των ερωτηθέντων στην έρευνα εκφράζει την άποψη ότι οι εικονικές αίθουσες διδασκαλίας θα αυξηθούν και  όλο και πιο σπάνια οι φοιτητές θα απαιτείται να βρίσκονται σε μια τάξη όλοι μαζί. Φυσικά η άποψη αυτή δημιουργεί ακόμη μεγαλύτερη κοινωνική αποξένωση και αναπτύσσει τον ατομικισμό, αλλά αυτό είναι ένα άλλο ξεχωριστό μείζον θέμα.

Ψυχαγωγία - εργασία

Aλλο ένα θέμα, πάντως, που χρήζει έρευνας και μεγαλύτερης μελέτης, είναι πως η τηλεπικοινωνία και η εκπαίδευση μέσω Ιντερνετ στο σπίτι καθιστούν δυσδιάκριτα τα σύνορα -τις διαχωριστικές γραμμές- μεταξύ διασκέδασης, ψυχαγωγίας και εργασίας. Κάτι που διαμορφώνει πλέον και άλλες σχέσεις σε κοινωνικό επίπεδο, ενώ αλλάζει και τη δυναμική της οικογένειας, καθώς ο επηρεασμός από το Διαδίκτυο είναι πολύ μεγαλύτερος από τις συμβουλές των γονέων.