ΥΠΟΥΡΓΕΙΟN ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

«Ανάπτυξη και εφαρμογή συστήματος πιστοποίησης και

 περιοδικού ελέγχου φορέων χορήγησης επάρκειας στη χρήση Η/Υ».

Με τις διατάξεις του άρθρου 28 του Ν. 3320/2005 «Ρυθμίσεις θεμάτων για το προσωπικό του Δημοσίου και των νομικών προσώπων του ευρύτερου δημόσιου τομέα και για τους Ο.Τ.Α.» (ΦΕΚ 48 Α΄), ορίζεται ότι η γνώση πληροφορικής ή χειρισμού Η/Υ, όπου αυτή προβλέπεται ως πρόσθετο προσόν διορισμού στο δημόσιο τομέα, καθώς και οι φορείς που χορηγούν αντίστοιχα πιστοποιητικά, πιστοποιούνται από τον Οργανισμό Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (Ο.Ε.Ε.Κ.), με βάση και την επί του θέματος αυτού διεθνή πρακτική.

Σχετικές με τις ρυθμίσεις του παραπάνω νόμου, είναι και οι διατάξεις της παρ. 4 του άρθρου μόνου του Π.Δ. 44/2005 «Τροποποίηση διατάξεων του Π.Δ. 50/2001: Καθορισμός προσόντων διορισμού σε θέσεις φορέων του δημόσιου τομέα», όπως αυτό ισχύει» (ΦΕΚ 63 τ. Α΄/17.03.2005).

Η διαδικασία πιστοποίησης και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια καθορίζονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, ύστερα από γνώμη του Δ.Σ. του ΟΕΕΚ.

Προς την κατεύθυνση αυτή, κρίθηκε αναγκαίο να προηγηθεί η εκπόνηση μελέτης, η οποία θα αναφέρονταν στον εκτενή προσδιορισμό και την εφαρμογή ενός συστήματος πιστοποίησης και ελέγχου φορέων χορήγησης επάρκειας στη χρήση Η/Υ. Συγκεκριμένα, αντικείμενο της μελέτης ήταν:

q                                 Ο καθορισμός των γενικών δεξιοτήτων χρήσης Η/Υ, προκειμένου ο εκάστοτε εξεταζόμενος να θεωρείται ικανός για πρόσληψη στο δημόσιο τομέα (προφίλ πιστοποιημένου κατ’ αντιστοιχία με πιθανά επίπεδα πιστοποίησης).

q                                 Η περιγραφή των προδιαγραφών του υλικού πιστοποίησης, το οποίο θα ανταποκρίνεται στο ως άνω προφίλ και το οποίο θα πρέπει να προσκομίζει ο προς πιστοποίηση φορέας.

q                                 Ο καθορισμός της διαδικασίας εξέτασης (συνθήκες και προϋποθέσεις διασφάλισης ποιότητας, εγκυρότητας και αξιοπιστίας).

q                                 Η πρόβλεψη διαδικασίας αναθεώρησης και αναμόρφωσης του συστήματος αξιολόγησης-εξέτασης (προφίλ πιστοποιημένου, προδιαγραφές υλικού πιστοποίησης, διαδικασία εξέτασης). 

q                                 Η οργάνωση και στελέχωση της υπηρεσίας διενέργειας αυτών.

Για την εκπόνηση της ανωτέρω μελέτης συγκροτήθηκε (με την υπ’ αριθμ.                  Φ.908/56587/Η/08.06.2005 απόφαση της Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, κας Μαριέττας Γιαννάκου) Επιτροπή Τεχνοκρατών με μέλη εννέα πανεπιστημιακούς (από τα Πανεπιστήμια Θράκης, Θεσσαλονίκης, Μακεδονίας, Ιωαννίνων, Πατρών, Πελοποννήσου, Αθηνών και Κρήτης), έναν εκπρόσωπο από το Εθνικό Σύστημα Διαπίστευσης (Ε.ΣΥ.Δ.) και έναν εκπρόσωπο από τον Ελληνικό Οργανισμό Τυποποίησης (Ε.Λ.Ο.Τ.).

Η Επιτροπή ολοκλήρωσε τις εργασίες της την 31/10/2005. Τα μέλη της ομόγνωμα εκτίμησαν ότι η συγκεκριμένη μελέτη συνιστά μια σημαντική προσπάθεια προς την κατεύθυνση της θέσπισης κανόνων και αρχών στο σύστημα χορήγησης πιστοποιητικών πληροφορικής, αναγνωρίσιμων και από το ελληνικό δημόσιο. Ταυτόχρονα, η μελέτη σηματοδοτεί και τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να ρυθμιστούν πολλά ακόμη ανοικτά ζητήματα στον ευρύτερο χώρο της πιστοποίησης γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων.

Η προβλεπόμενη στο Π.Δ. 44/2005 Κ.Υ.Α., η οποία ρυθμίζει τις λεπτομέρειες πιστοποίησης από τον Ο.Ε.Ε.Κ. φορέων χορήγησης πιστοποιητικών πληροφορικής και υπογράφεται σήμερα από την Υπουργό Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων και από τον Υπουργό Εσωτερικών Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, ενσωματώνει τη μελέτη, όπως αυτή διαμορφώθηκε μετά από νομοτεχνική επεξεργασία της από τους αρμόδιους υπηρεσιακούς παράγοντες του ΥΠΕΠΘ, του ΥΠΕΣΔΔΑ και του ΟΕΕΚ. Στην Κ.Υ.Α. συμπεριλαμβάνονται επίσης σημεία που θωρακίζουν ακόμα περισσότερο την όλη διαδικασία.  Συγκεκριμένα, τα  σημεία αυτά αναφέρονται στον τρόπο επιτήρησης και στον τρόπο προβολής και διαφήμισης των φορέων και των εξεταστικών τους κέντρων. Κατά τα λοιπά, η τελική διαμόρφωση  της Κ.Υ.Α. ακολούθησε τη μελέτη.

Μερικά από τα κύρια σημεία της μελέτης και της Κ.Υ.Α. είναι:

Ø        Η μέθοδος εξέτασης και πιστοποίησης σε δεξιότητες χρήσης Η/Υ είναι η ηλεκτρονική με τη χρήση εφαρμογών λογισμικού και με τη βοήθεια κατάλληλου αυτοματοποιημένου συστήματος διόρθωσης.

Ø        Η εξέταση περιλαμβάνει, κυρίως, εκτέλεση δραστηριοτήτων (ζητείται από τον εξεταζόμενο να εκτελέσει μια δραστηριότητα στο περιβάλλον της εφαρμογής του γνωστικού αντικειμένου, στο οποίο εξετάζεται, για να προκύψει ένα συγκεκριμένο αποτέλεσμα). Η εξέταση μπορεί να περιλαμβάνει και ερωτήματα μιας επιλογής από πολλές, πολλαπλής επιλογής, συμπλήρωσης κενού ή άλλα αντίστοιχου τύπου, τα οποία θα αποτελούν όχι μεγαλύτερο ποσοστό του 40% του συνόλου των ερωτημάτων εξέτασης.

Ø        Το πρόγραμμα εξέτασης χρησιμοποιεί αυτόματη διόρθωση - βαθμολόγηση του υλικού των απαντήσεων του εξεταζομένου και άμεση έκδοση των αποτελεσμάτων αυτού για κάθε αντικείμενο εξέτασης, ξεχωριστά και διακεκριμένα μεταξύ τους.

Ø        Τα θέματα εξέτασης (tests) για κάθε γνωστικό αντικείμενο, αποτελούνται από ορισμένο αριθμό ερωτήσεων, είναι διαφορετικά μεταξύ τους, το καθένα καλύπτει το σύνολο των εξεταζομένων γνώσεων ή και δεξιοτήτων (3-ο επίπεδο) και το 50% των απαιτουμένων ενεργειών - διαδικασιών (4-ο επίπεδο), είναι ισοδύναμα μεταξύ τους, βασίζονται στο περιβάλλον της πραγματικής εξεταζομένης εφαρμογής ή προσομοίωσής της και πραγματοποιούνται σε προκαθορισμένο χρόνο. Για κάθε θέμα εξέτασης δίνεται ο εκτιμώμενος ως απαιτούμενος χρόνος για την ολοκλήρωσή του.

Ø        Η βάση των θεμάτων είναι στα ελληνικά και προσαρμοσμένη στην συγκεκριμένη πλατφόρμα και έκδοση λογισμικού, στην οποία πραγματοποιείται η εξέταση.

Ø        Η βάση επιτυχίας είναι τουλάχιστον το 70% της μέγιστης δυνατής βαθμολογίας ανά γνωστικό αντικείμενο εξέτασης.

Ø        Κάθε εξεταζόμενος εξετάζεται σε θέμα εξέτασης (test), το οποίο επιλέγεται με τυχαίο τρόπο, ενώ δεν μπορεί να επανεξετασθεί σε ίδιο ακριβώς θέμα εξέτασης (test) σε περίπτωση μιας ή περισσότερων αποτυχιών. Η εφαρμογή πιστοποίησης παρακολουθεί ακριβώς τα θέματα εξέτασης, στα οποία εξετάζονται οι υποψήφιοι και τα στοιχεία αυτά είναι διαθέσιμα διαδικτυακά με τα λοιπά στοιχεία του εξεταζομένου και από τον ΟΕΕΚ.

Ø        Ο αριθμός των διαφορετικών θεμάτων εξέτασης μεταξύ τους είναι τουλάχιστον πενήντα (50) για κάθε έκδοση λογισμικού σχετικού με κάθε γνωστικό αντικείμενο, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η αντικειμενικότητα της εξέτασης. Τα θέματα εξέτασης διαφοροποιούνται κάθε έτος – τουλάχιστον σε ποσοστό 50% - μετά την πρώτη κατάθεσή τους στον ΟΕΕΚ. Ο βαθμός επικάλυψης των διαφορετικών θεμάτων εξέτασης, ανά γνωστικό αντικείμενο, δεν ξεπερνά το ποσοστό του 50% με κάθε άλλο. Όλα τα θέματα εξέτασης κατατίθενται σε σφραγισμένο και διακριτό φάκελο για αξιολόγηση στη Διεύθυνση Οργάνωσης και Πληροφορικής του ΟΕΕΚ κατά την υποβολή των δικαιολογητικών του φορέα χορήγησης πιστοποιητικών πληροφορικής για πιστοποίηση.

Ø        Σε κάθε αίθουσα εξέτασης, ανά περίοδο εξέτασης, σε κάθε Εξεταστικό Κέντρο, οι πιστοποιούμενοι εξετάζονται σε διαφορετικά θέματα εξέτασης για το ίδιο αντικείμενο. Το λογισμικό των εξετάσεων διασφαλίζει ότι σε γειτνιάζουσες  θέσεις εξέτασης τα θέματα είναι διαφορετικά, ώστε να αποτρέπονται  φαινόμενα αντιγραφής.

Ø        Κάθε ερώτηση ενός θέματος εξέτασης σε ένα γνωστικό αντικείμενο έχει συγκεκριμένη κωδικοποίηση, ξεχωριστή αρίθμηση και αναφέρεται στην ενότητα και στις γνώσεις ή και δεξιότητες κάθε ενότητας τις οποίες εξετάζει.

Ø        Κάθε παραβίαση του αδιάβλητου των εξετάσεων καταχωρείται ηλεκτρονικά σε σχετική θέση του Κεντρικού Διαχειριστικού Συστήματος της Πιστοποίησης (ΚΕΔΙΣΠ) και τηρούνται όλες οι προβλεπόμενες διαδικασίες από τον φορέα χορήγησης πιστοποιητικών πληροφορικής σύμφωνα με το εγχειρίδιο ποιότητάς του. Όλα τα σχετικά στοιχεία πρέπει να είναι άμεσα προσβάσιμα και από τον ΟΕΕΚ μέσω διαδικτύου.

Ø        Για το αδιάβλητο των εξετάσεων, εκτός από τον επιτηρητή που ορίζεται από τον φορέα χορήγησης πιστοποιητικών πληροφορικής, σε κάθε αίθουσα εξέτασης και κάθε φορά που πραγματοποιούνται εξετάσεις πιστοποίησης παρίσταται και επιτηρητής οριζόμενος από τον ΟΕΕΚ.

Ø        Το Αυτοματοποιημένο Σύστημα Εξέτασης (AΣE), μεταξύ άλλων, εξασφαλίζει:

§                      Κρυπτογραφημένη επικοινωνία με το Κεντρικό Διαχειριστικό Σύστημα της Πιστοποίησης (ΚΕΔΙΣΠ) για τη λήψη στοιχείων των εξεταζομένων, τον καθορισμό του συνόλου των θεμάτων εξέτασης (test-set),  τη χρονική διάρκεια της εξέτασης και το ποσοστό επιτυχίας.

§                      Αυτοματοποιημένη εξέταση για όλες τις ενότητες πιστοποίησης βασισμένη στην τεχνολογία διόρθωσης με χρήση της πραγματικής εφαρμογής ή προσομοίωσής της (in-application or simulation), που εξετάζει και βαθμολογεί ελέγχοντας το αποτέλεσμα ή την ακολουθία των εντολών / επιλογών του εξεταζομένου (δηλαδή, ασφαλής ηλεκτρονική υποβολή προς τον εξεταζόμενο των ερωτήσεων και αυτοματοποιημένη αντικειμενική διόρθωσή τους).

§                      Κρυπτογραφημένα στοιχεία των ατομικών φυλλαδίων εξέτασης που αποκρυπτογραφούνται μόνο στον υπολογιστή όπου διενεργείται η εξέταση, αποτρέποντας έτσι οποιαδήποτε πιθανότητα διαρροής των θεμάτων και αλλοίωσης κατά τον τρόπο αυτό των αποτελεσμάτων της εξέτασης. Κρυπτογράφηση χρησιμοποιείται επίσης και για τα ενδιάμεσα αρχεία αποτελεσμάτων και κατάστασης εξέτασης, εξαλείφοντας το ενδεχόμενο εξωτερικής παρέμβασης σε αυτά.

§                      Πραγματοποίηση της κρυπτογράφησης / αποκρυπτογράφησης με τεχνικά παραδεκτό και σύγχρονο αλγόριθμο.

§                      Βαθμολόγηση της εξέτασης κάθε εξεταζομένου.

§                      Ασφαλή αποστολή των στοιχείων και των δεδομένων εξέτασης μέσω του τοπικού δικτύου του Εξεταστικού Κέντρου στους σταθμούς εργασίας.

§                      Κρυπτογραφημένη αποστολή των συγκεντρωτικών αποτελεσμάτων όλων των εξετάσεων της ημέρας, στο Κεντρικό Διαχειριστικό Σύστημα της Πιστοποίησης (ΚΕΔΙΣΠ).

Ø        Το Κεντρικό Διαχειριστικό Σύστημα της Πιστοποίησης (ΚΕΔΙΣΠ) είναι εφαρμογή προσβάσιμη μέσω διαδικτύου. Επίσης, διατηρείται, λειτουργεί και συντηρείται σε ασφαλή χώρο, που πληροί τις αντίστοιχες τεχνικές προϋποθέσεις ενός Κέντρου Τήρησης Δεδομένων (Data Center). Το Κεντρικό Διαχειριστικό Σύστημα της Πιστοποίησης (ΚΕΔΙΣΠ)  είναι προσβάσιμο στους χρήστες του φορέα χορήγησης πιστοποιητικών πληροφορικής, στους εξουσιοδοτημένους χρήστες του ΟΕΕΚ, αλλά και στα Εξεταστικά Κέντρα που πραγματοποιούν τις εξετάσεις. Το Κεντρικό Διαχειριστικό Σύστημα της Πιστοποίησης (ΚΕΔΙΣΠ) τηρεί τις προϋποθέσεις περί προστασίας προσωπικών δεδομένων.

Η Κ.Υ.Α. αποτελείται από  εννέα (9) κεφάλαια και περιλαμβάνει συνολικά πενήντα πέντε (55) άρθρα, τα οποία περιγράφονται συνοπτικά αμέσως πιο κάτω.