ΕΧΟΥΝ ΛΟΓΟ ΟΙ ΦΥΣΙΚΟΙ ΝΑ ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΟΝΤΑΙ;

            Τελικά αυτοί που διαμαρτύρονται λιγότερο μετά το διαγωνισμό του ΑΣΕΠ φαίνεται να είναι οι Φυσικοί!

            Κι όμως γι’ άλλη μια φορά οδηγήθηκαν στο διαγωνισμό χωρίς να προβλέπονται ορισμένες θέσεις για Φυσικούς. Κι ας είναι γνωστό πως είναι συνηθισμένο φαινόμενο όχι ποια μόνο σε σχολεία της επαρχίας, αλλά και σε σχολεία της Αθήνας, η Φυσική, και μάλιστα των κατευθύνσεων, να διδάσκεται από τις άλλες ειδικότητες του κλάδου ΠΕ04. Πως γίνεται ενώ το εισηγείται ο ΑΣΕΠ, η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου να συμφωνεί, και μάλιστα να ανακοινώνει ξεχωριστούς πίνακες τον Αύγουστο του 2004, παράγοντες του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου με τους οποίους συνομιλεί η Ένωση Ελλήνων Φυσικών να συμφωνούν ότι είναι απαραίτητο να υπάρξουν ξεχωριστές θέσεις, τελικά αυτό να μην υλοποιείται; Σίγουρα είναι δυσκίνητη και ισχυρή η γραφειοκρατία του Υπουργείου, αλλά μήπως κι εμείς οι Φυσικοί ποιο αδρανείς απ’ ότι πρέπει;

            Όμως και τα θέματα του διαγωνισμού αντί να εξισορροπήσουν το πρόβλημα το επέτειναν.

            Στο αντικείμενο των Παιδαγωγικών και της διδακτικής οι υποψήφιοι Φυσικοί κλήθηκαν να απαντήσουν σε χρόνο τεσσάρων ωρών

α. 32 ερωτήσεις παιδαγωγικών,

β. να γράψουν αναλυτικά το μάθημα που θα έκαναν σε τάξη που μπαίνουν για πρώτη φορά, και η οποία έχει αρνητική γνώμη για τη Φυσική, και στο μάθημα να καταφέρουν να διαχωρίσουν τις Φυσικές επιστήμες (Φυσική, Χημεία, Βιολογία, Γεωλογία) μεταξύ τους,

γ. να περιγράψουν αναλυτικά μάθημα εργαστηριακής διδασκαλίας και του πρώτου, αλλά και του δεύτερου κανόνα του Kirchhoff,

δ. να περιγράψουν αναλυτικά το μάθημα και τις πειραματικές διαδικασίες που απαιτούνται για να διδαχθεί η ηλεκτρομαγνητική επαγωγή και ο νόμος του Faraday, αλλά και ο κανόνας του Lenz.

            Είναι δυνατό να μπορέσει κανείς να αναπτύξει ολοκληρωμένα, και μάλιστα γραπτά, όλα αυτά τα θέματα; Ο ΑΣΕΠ που κατανοεί και τη σημασία του διαχωρισμού των κλάδων με ποιο κριτήριο επέλεξε τον εισηγητή των θεμάτων; Τι κατευθύνσεις του έδωσε; Ο εισηγητής των θεμάτων θα προλάβαινε να τα γράψει;

            Τελικά η αξιολόγηση των υποψηφίων πάσχει απ’ αυτό που δεν πρέπει να κάνουν οι υποψήφιοι ως εκπαιδευτικοί: ανελέητη ποσοτική εξέταση που δεν έχει συγκεκριμένους στόχους. Έτσι βασικές κατευθύνσεις της σύγχρονης διδακτικής, όπως οι διαθεματικές προσεγγίσεις, η κατάλληλη αξιολόγηση ή η σύνδεση των γνώσεων με την καθημερινή ζωή λείπουν παντελώς!

            Την ίδια στιγμή οι υποψήφιοι των άλλων ειδικοτήτων αντί για τα ερωτήματα γ. και δ. των Φυσικών είχαν να απαντήσουν ερωτήματα όπως αυτό των Γεωλόγων: να διαμορφώσετε σχέδιο μαθήματος για το θέμα η δομή της γης, και να περιγράψετε τα σχήματα που θα κάνατε στον πίνακα για να υποστηρίξετε το μάθημά σας. Ανάλογα ήταν και τα θέματα των άλλων ειδικοτήτων. Δεν χρειάζεται να είναι κανείς ειδικός για να διαπιστώσει τη διαφορά. Κι όμως αυτοί διαγωνίζονταν για τις ίδιες θέσεις με τους Φυσικούς.

            Τελικά το μεγάλο θέμα που προκύπτει είναι πώς θα βαθμολογηθούν με ισοτιμία τα γραπτά αυτών που έγραψαν τα θέματα γρήγορα, αλλά όχι ολοκληρωμένα και αυτών που τα έγραψαν αναλυτικά, αλλά δεν πρόλαβαν να τα ολοκληρώσουν. Επίσης, πώς θα διασφαλιστεί η ισοτιμία με τους υποψηφίους των άλλων ειδικοτήτων του κλάδου ΠΕ04;

            Στην εξέταση του γνωστικού αντικειμένου, τα πράγματα δεν ήταν καλύτερα. Οι υποψήφιοι κλήθηκαν να απαντήσουν σε 80 ερωτήσεις, εκ των οποίων οι 50 στη Φυσική, και οι υπόλοιπες 30 Χημείας, Βιολογίας και Γεωλογίας. Τελικά επιλέγουμε Φυσικούς ή κάτι που είναι λίγο απ’ όλα; Το σωστό είναι οι Φυσικοί να κάνουν Φυσική, οι Βιολόγοι Βιολογία και οι Χημικοί και οι Γεωλόγοι το μάθημά τους και φυσικά να εξετάζονται σ’ αυτό. Είναι κατανοητό ότι μπορεί να υπάρχει θέμα δεύτερης ανάθεσης, όπως και σε άλλες ειδικότητες, π.χ. οι Μαθηματικοί κάνουν Αστρονομία. Αυτό όμως, όπως και για τις άλλες ειδικότητες, δεν μπορεί να σημαίνει εξέταση σ’ όλα τα μαθήματα δεύτερης ανάθεσης. Οι Φυσικοί πρέπει να είναι καλοί Φυσικοί και καλοί εκπαιδευτικοί.

            Επί πλέον οι 4 (από τις 10!) ερωτήσεις Βιολογίας κρίνονται και από Βιολόγους εκτός της καθορισμένης ύλης, ενώ και για 2 (από τις 10) ερωτήσεις Γεωλογίας μάλλον συμβαίνει αυτό! Η απάντηση του ΑΣΕΠ είναι ότι γενικότερα μπορούν να θεωρηθούν εντός ύλης. Αλλά τότε τι νόημα έχει η συγκεκριμένη ύλη που ορίστηκε; Αυτό που νομίζουμε επιβεβλημένο είναι να αφαιρεθούν τα θέματα αυτά από τα εξεταζόμενα ή να θεωρηθούν όλες οι απαντήσεις σωστές.

            Όμως και οι ερωτήσεις της Φυσικής ενώ θα έπρεπε να ελέγχουν τη σε βάθος κατανόηση της ύλης και τη δυνατότητα εφαρμογής της με φαινόμενα της καθημερινής ζωής, μόνο αυτό δεν έκαναν. Έτσι οι 29 (από τις 50!) ερωτήσεις απαιτούσαν ανάκληση και εφαρμογή τύπων, και μόνο περίπου 7 απ’ αυτές μπορούν να θεωρηθούν κατανόησης. Επί πλέον 17 από τις ερωτήσεις αναφέρονταν σε θέματα που είναι εκτός διδακτέας ύλης στα Γυμνάσια και τα Λύκεια, ενώ 8 απ’ αυτές απαιτούσαν πολύπλοκους μαθηματικούς χειρισμούς που δεν έχουν καμία σχέση μ’ αυτά που μπορούν να διδαχτούν στο Γυμνάσιο, αλλά ούτε και στο Λύκειο. Και την ίδια στιγμή απουσιάζουν σχεδόν παντελώς οι ερωτήσεις για βασικά θέματα που διδάσκονται στα Γυμνάσια και τα Λύκεια, όπως οι νόμοι του Νεύτωνα. Και βέβαια οι ερωτήσεις εφαρμογής απλώς απουσιάζουν!

            Παρ’ όλα αυτά ο ΑΣΕΠ δεν έχει ακόμα δημοσιοποιήσει ούτε τις επίσημες απαντήσεις των θεμάτων. Βέβαια, ίσως θα ήταν σκόπιμο να ανακοινώσει και τα ονόματα των εισηγητών τόσο των θεμάτων της Φυσικής όσο και της διδακτικής.

            Το θέμα είναι πόσοι από εμάς έχουμε επικοινωνήσει, για να διαμαρτυρηθούμε τόσο με τον ΑΣΕΠ, όσο και με την Ένωση Ελλήνων Φυσικών. Δεν νομίζετε ότι πρέπει κάτι να κάνουμε;

Βούλα Μαντζίκα 

Φυσικός