Την εμφάνιση επιδημίας από την αλόγιστη χρήση των κινητών τηλεφώνων φοβούνται έλληνες και ξένοι επιστήμονες. Οι μακροχρόνιες συνέπειες στην ανθρώπινη υγεία ήταν πριν από λίγα χρόνια αμφισβητούμενες, αλλά σταδιακά βαίνουν προς τεκμηρίωση. Έτσι, έχει βρεθεί, εκτός των άλλων, ότι η ακτινοβολία που εκπέμπει το κινητό διασπά αποδεδειγμένα το DNA. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα μεταλλαγές, γενετικές αλλοιώσεις και τελικά καρκινογένεση, η οποία όμως εμφανίζεται μετά από δέκα έως 20 χρόνια.
Όπως δηλώνουν βιολόγοι, οι αρνητικές συνέπειες στην υγεία των χρόνιων χρηστών θα αποδειχτούν στο μέλλον, αφού η αλόγιστη χρήση των κινητών είναι σαφώς επικίνδυνη. Οι επιστήμονες υπογραμμίζουν ότι πρέπει να πάψει ο μύθος πως τα κινητά, με όποιον τρόπο κι αν χρησιμοποιηθούν, είναι ακίνδυνα. Ωστόσο, στον αντίποδα, είναι ενθαρρυντικό ότι το hands free ή το blue tooth μπορούν να αποδειχτούν σωτήρια, μετατρέποντας το κινητό σε μία εντελώς ακίνδυνη συσκευή.

Τα στοιχεία παρουσίασαν έξι επιστήμονες στην εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 23 Μαρτίου, στη σχολή Αυγουλέα-Λιναρδάτου. Οι επιπτώσεις στην υγεία από την ακτινοβολία των κινητών τηλεφώνων, αλλά και άλλων ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών, και κυρίως στα παιδιά, ήταν το αντικείμενο της εκδήλωσης.

Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της εταιρείας LOGIC, το 23% των παιδιών ηλικίας 8-12 ετών χρησιμοποιούν κινητό τηλέφωνο και το 5,5% αυτών, για κάθε τηλεφωνική τους επικοινωνία. Από την ίδια έρευνα προκύπτει ότι το 40% των αγοριών ηλικίας 11-17 χρόνων φέρει το κινητό στην μπροστινή τσέπη του παντελονιού. Το 80% αυτών που χρησιμοποιούν κινητό τηλέφωνο το έχουν σε επαφή με το αυτί τους.
Οπως εξήγησε η Νικήτα Κωνσταντίνα, αναπληρώτρια καθηγήτρια Σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΕΜΠ, "ο εγκέφαλος στα στάδια της ανάπτυξης έχει λιγότερη θωράκιση και απορροφά περισσότερη ακτινοβολία, για αυτό και εταιρεία που ετοίμαζε να προωθήσει κινητά με απλές λειτουργίες για παιδιά τα απέσυρε".

Έρευνα, γνωστή στην επιστημονική κοινότητα ως "η έρευνα του Stewart" (προέδρου της Επιτροπής Προστασίας από τις Μη Ιονίζουσες Ακτινοβολίες στην Αγγλία), η οποία εκπονήθηκε κατόπιν εντολής της βρετανικής κυβέρνησης, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα παιδιά, ηλικίας έως οκτώ ετών, δεν πρέπει να έχουν πρόσβαση στα κινητά τηλέφωνα. Όπως αναφέρεται στη μελέτη, τα παιδιά ενδέχεται να είναι πιο ευάλωτα σε τυχόν συνέπειες της χρήσης κινητών, διότι το νευρικό τους σύστημα εξακολουθεί να αναπτύσσεται, οι εγκεφαλικοί ιστοί τους απορροφούν περισσότερη ενέργεια και η έκθεσή τους στην ακτινοβολία που εκπέμπουν τα τηλέφωνα αυτά θα είναι κατά τη διάρκεια της ζωής τους πολύ μεγαλύτερη σε σχέση με εκείνη ενός ενήλικα.

Οσον αφορά την τοποθέτηση των κινητών στην μπροστινή τσέπη του παντελονιού, ο Λουκάς Μαργαρίτης, καθηγητής Βιολογίας του Κυττάρου στο Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, είπε ότι "το κινητό κοντά στα γεννητικά όργανα μπορεί να προκαλέσει από ολιγοσπερμία μέχρι και στείρωση και από έρευνες σε άτομα που έχουν εκτεθεί σε ακτινοβολία επί σειρά ετών έχουν διαπιστωθεί πονοκέφαλοι, κόπωση και ανάπτυξη ειδών καρκίνου".
"Εάν και η Ελλάδα", σύμφωνα με τον Φίλιππο Κωνσταντίνου, καθηγητή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών στο ΕΜΠ, "έχει κατά 20% αυστηρότερα όρια για την ακτινοβολία από αυτά που ισχύουν στην Ευρωπαϊκή Ενωση" ο δρ Στέφανος Τσιτομενέας, καθηγητής τηλεπικοινωνιών στο ΤΕΙ Πειραιά, εκτιμά πως "δεν υπάρχει ασφάλεια, υπάρχει αποδεκτός κίνδυνος και πρόσκαιρη έκθεση σε ισχυρές ακτινοβολίες μπορεί να επιφέρει μη αναστρέψιμες βλάβες".

"Τα κινητά είναι επικίνδυνα. Πρέπει επιτέλους να πάψει ο μύθος ότι δεν κάνουν κακό στην υγεία μας", υπογραμμίζει ο διευθυντής του Εργαστηρίου Βιολογίας Κυττάρου και Βιοφυσικής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, καθηγητής Λουκάς Μαργαρίτης. O ίδιος επισημαίνει ότι οι επιπτώσεις στην υγεία εξαρτώνται από το είδος του κινητού, τη διάρκεια και συχνότητα της συνομιλίας κάθε μέρα, τη συνολική διάρκεια (σε χρόνια) χρήσης του κινητού, την ισχύ της εκπομπής που σχετίζεται με την ποιότητα του σήματος (απόσταση κινητού - σταθμού βάσης), τον τρόπο χρήσης (απευθείας στο αφτί, hands free, blue tooth) και τέλος -αν χρησιμοποιείται hands free ή blue tooth- από τη θέση του κινητού κατά τη διάρκεια της συνομιλίας.

Στην ακτινοβολία από τις κεραίες κινητής τηλεφωνίας αναφέρθηκε ο Κωνσταντίνος Λιολούσης, επίκουρος καθηγητής Ηλεκτρονικής στο Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, υποδεικνύοντας πως είναι χειρότερη η ασθενής, αλλά συνεχόμενη ακτινοβολία τους από την ισχυρή ακτινοβολία του κινητού σε κάθε χρήση.

Αναφορικά με τις οθόνες παντός τύπου, οι νέες επίπεδες LCD και TFT έχουν χαμηλή ακτινοβολία και δεν παρουσιάζουν κίνδυνο, όμως το 40% των χρηστών χρησιμοποιούν παλαιού τύπου.

Σχετικά με τις κεραίες κινητής τηλεφωνίας, όλοι συμφώνησαν πως υπάρχει παραπληροφόρηση σχετικά με την απόσταση που πρέπει να έχουν από κατοικημένες περιοχές και σημασία έχει η ένταση της ακτινοβολίας του σήματος.

Εξάλλου, όπως σημειώνει ο αναπληρωτής καθηγητής του Τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του ΑΠΘ, Θωμάς Ξένος, κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι τα κινητά τηλέφωνα έχουν αρνητικές επιδράσεις στην υγεία, κάτι το οποίο εξαρτάται από το πόσο ισχυρή είναι η ακτινοβολία. Υπογραμμίζει, πάντως, ότι, για να ελαχιστοποιηθούν οι κίνδυνοι, θα πρέπει να υπάρχουν πολλές κεραίες, ακόμη και μία ανά τετράγωνο, ώστε η ισχύς και της κεραίας, αλλά και του κινητού να είναι η μικρότερη δυνατή. "Σχεδόν όλες οι μελέτες αποδεικνύουν ότι η ακτινοβολία που εκπέμπουν τα κινητά είναι επικίνδυνη. Υπάρχει και δική μας μελέτη, σε πειραματόζωα, η οποία πραγματοποιείται εδώ και 10 χρόνια με τους συνεργάτες μου, το δρα Δ. Παναγόπουλο και μεταπτυχιακούς φοιτητές, με χρηματοδότηση μόνον από το Πανεπιστήμιο Αθηνών, που το αποδεικνύει, καθώς προκύπτει ότι η ακτινοβολία από κινητό κάθε άλλο παρά ασφαλής είναι. Διαπιστώσαμε μείωση της αναπαραγωγής, κυτταρικό θάνατο και πολλά άλλα", υπογραμμίζει ο καθηγητής Μαργαρίτης, ο οποίος λέει ότι ακόμη και καρκίνος του ακουστικού νεύρου έχει διαπιστωθεί σε ορισμένες περιπτώσεις χρηστών. Προσθέτει ακόμη ότι παρόμοιες επιπτώσεις έχουν και τα επόμενα κινητά δεύτερης και τρίτης γενιάς.

Εξάλλου, ο καθηγητής Βιολογίας του ΑΠΘ, Κωνσταντίνος Τριανταφυλλίδης, επισημαίνει ότι περίπου το 60% των εκπομπών ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας του κινητού απορροφάται από τον εγκέφαλο. "Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δείχνουμε στη χρήση των κινητών από παιδιά. Κανένα παιδί μέχρι τα οκτώ του χρόνια δε θα πρέπει να πλησιάζει κινητό, ενώ μέχρι τα 16 μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις θα πρέπει να το χρησιμοποιούν. Κι αυτό γιατί μέχρι την ηλικία των 16 δεν έχουν αναπτυχτεί πλήρως το νευρικό και το ανοσοποιητικό σύστημα, ούτε τα κόκαλα, οπότε η ακτινοβολία απορροφάται σε μεγαλύτερο ποσοστό και τα κύτταρα είναι πιο επιρρεπή σε βλάβες", υπογραμμίζει ο κ. Τριανταφυλλίδης. "Ό,τι έγινε μέχρι σήμερα ήταν αποτέλεσμα κακής πληροφόρησης, κατευθυνόμενης έρευνας, έρευνας μη δημοσιεύσιμης, δισταγμού επιστημόνων, οικονομικών οφελών εταιριών. Το ζήτημα είναι τί κάνουμε όλοι μας από εδώ και πέρα", επισημαίνει ο κ. Μαργαρίτης.