5^ο Παγκόσμιο Συνέδριο Δυσλεξίας

ΔΕΛΤΙΟ  ΤΥΠΟΥ

   27-8-04

Με εξαιρετική επιτυχία ολοκληρώθηκαν οι εργασίες του 5^ου Παγκοσμίου Συνεδρίου Δυσλεξίας, που πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη από 23 έως 27 Αυγούστου  2004.

Το 5^ο Παγκόσμιο Συνέδριο Δυσλεξίας που λόγω των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας, εύστοχα χαρακτηρίστηκε ως ‘Οι Ολυμπιακοί της Δυσλεξίας’, κατέρριψε κάθε ρεκόρ επιτυχίας τόσο σε αριθμό συμμετεχόντων, καταξιωμένων ειδικών επιστημόνων, όσο και σε αριθμό χωρών από τις οποίες προέρχονται. Ήταν τόσο μεγάλο το ενδιαφέρον για να συμμετάσχουν στο συνέδριο, ώστε είχαν γεμίσει όλες οι θέσεις δύο μήνες πριν την έναρξή του και υπήρχε μεγάλη λίστα αναμονής.

Του Συνεδρίου προήδρευσε ο γνωστός Έλληνας Καθηγητής Μαθησιακών Δυσκολιών στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας κ. Γεώργιος Θ. Παυλίδης και χάρη σ’ αυτόν πραγματοποιήθηκε στην Ελλάδα, παρουσία   > 1.350 συνέδρων από 30 χώρες, π.χ. Αγγλία, Σουηδία, Νορβηγία, Ιταλία, Αίγυπτο, Καναδά, Ιρλανδία, Ισραήλ, Νότια Αφρική, Πολωνία, Ινδία, Ιρλανδία, Βραζιλία, Κύπρο, Ουγγαρία, Ολλανδία, Ρωσία, Βέλγιο, Βουλγαρία, Η.Π.Α, Τσεχία, Γερμανία, Ιαπωνία, κλπ..

Παρουσιάστηκαν περισσότερες από 150 υψηλού επιπέδου εισηγήσεις κορυφαίων ειδικών επιστημόνων που κάλυψαν από τα αίτια, την πρόγνωση, διάγνωση μέχρι και την αντιμετώπιση της Δυσλεξίας, των Μαθησιακών Δυσκολιών, της Διάσπασης Προσοχής καθώς και παρεμφερή θέματα που απασχολούν την παγκόσμια κοινότητα, όσον αφορά την εκπαίδευση και την επαγγελματική εξέλιξη των νέων που αντιμετωπίζουν προβλήματα μάθησης.

Για το μέγεθος και τη σοβαρότητα του θέματος της δυσλεξίας ο κύριος Πρόεδρος  ανέφερε χαρακτηριστικά: “Πόσα θα είχε στερηθεί η ανθρωπότητα χωρίς τις ευεργετικές εφευρέσεις των διάσημων δυσλεξικών Αϊνστάιν, Λεονάρδο Ντα Βίτσι, Έντισον, καθώς και των καλλιτεχνών Τζον Λένον,  Τομ Κρουζ,  Σ. Σταλόνε,  Χάρρισον Φόρντ,  Γουόλτ Ντίσνεϊ,  Πικάσσο, κλπ” ;

Το κύριο πρόβλημα των δυσλεξικών είναι η δυσκολία στη μεταφορά της σκέψης τους στα γραπτά.   Οι  δυσλεξικοί διαβάζουν εξαιρετικά αργά και με πολλά λάθη.   Συχνά πηδούν σειρές, κομπιάζουν, επαναλαμβάνουν, προσθέτουν ή αφαιρούν συλλαβές και αντικαθιστούν λέξεις σε τέτοιο σημείο, ώστε μερικές φορές άλλη λέξη να βλέπουν και άλλη να διαβάζουν.   Είναι εξαιρετικά ανορθόγραφοι,   ακαλλίγραφοι,  δεν βάζουν τόνους  και  έχουν πρόβλημα στην αποστήθιση και στις ξένες γλώσσες.   Αποδίδουν πολύ καλύτερα στα προφορικά απ’ ότι στα γραπτά και η πνευματική τους ικανότητα είναι ανώτερη από τη σχολική τους επίδοση, η οποία είναι ανομοιογενής.   Η δυσλεξία είναι κληρονομική, παρουσιάζεται συχνότερα στα αγόρια απ` ότι στα κορίτσια, αφού η αναλογία είναι  4  προς  1.   

Η δυσλεξία είναι ιδιαίτερα παραπλανητική και δεν γίνεται αντιληπτή στην καθημερινή προφορική επικοινωνία, αφού οι δυσλεξικοί δεν παρουσιάζουν προβλήματα λόγου και συχνά έχουν εξαιρετική λογική  και  ευφυΐα. 

Οι δυσλεξικοί αποτελούν περίπου το 5% του πληθυσμού.   Υπολογίζεται ότι αν όλοι οι δυσλεξικοί κατοικούσαν μαζί με τις οικογένειες τους στην ίδια πόλη, τότε η «Δυσλεξιούπολη»θα ήταν η 2^η μεγαλύτερη πόλη και θα είχε περισσότερους από 2.000.000 κατοίκους’.

Ιδιαίτερη  αίσθηση προκάλεσε η εισήγηση του Αμερικανού τέως Υφυπουργού Παιδείας Δρ. Ε. Μάρτιν (επί κυβερνήσεως Κάρτερ) ο οποίος είναι ο πρώτος υπουργός παγκοσμίως που νομοθέτησε υπέρ των δυσλεξικών, φέρνοντας με αυτόν τον τρόπο εκατομμύρια νέους με μαθησιακές δυσκολίες στην ίδια αφετηρία ζωής με τους υπόλοιπους συνομηλίκους τους.   Για λόγους ίσων ευκαιριών, οι δυσλεξικοί εξετάζονται προφορικά, σ’ όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης.

Οι σύνεδροι-εισηγητές του 5^ου Παγκοσμίου Συνεδρίας Δυσλεξίας ομόφωνα υπογράμμισαν την επιτακτική αναγκαιότητα για άμεσες και ριζικές αλλαγές στη νομοθεσία πολλών χωρών, οι οποίες αντιμετωπίζουν το πρόβλημα της δυσλεξίας κατά τρόπο κοινωνικά άδικο που καταργεί την βασική ανθρώπινη αρχή των ίσων ευκαιριών, ορθώνοντας διαρκώς νέα εμπόδια στη μαθησιακή και επαγγελματική πορεία των ατόμων με ιδιαιτερότητες στο μαθησιακό τομέα.

Το Παγκόσμιο Συνέδριο  Δυσλεξίας για μία ακόμη φορά με τον πλέον επιστημονικά έγκυρο και κατηγορηματικό τρόπο έστειλε το μήνυμα στις κυβερνήσεις και τις κοινωνίες όλου του κόσμου ότι:

     Η Δυσλεξία είναι θείο δώρο, μαθησιακή δυσκολία στα γραπτά (ανάγνωση, ορθογραφία), αλλά και το κοινό χαρακτηριστικό των διάσημων εφευρετών Αϊνστάιν , Έντισον, των ηγετών Κέννεντυ, Ουάσιγκτον, Τσώρτσιλ, και των φημοσμένων καλιτεχνών Λεονάρδο Ντα Βίντσι, Τομ Κρουζ, Συλ. Σταλόνε, Τζον Λένον, Γουόλτ Ντίσνεϊ και Πικάσσο. Δηλαδή, όλοι τους ήταν μεγαλοφυείς και διάσημοι αλλά και δυσλεξικοί!  

Εξάλλου κατά τη διάρκεια του Συνεδρίου κορυφαίοι-διακεκριμένοι επιστήμονες με εισηγήσεις τους αναφέρθηκαν σε διάφορες, άκρως ενδιαφέρουσες πλευρές του ζητήματος, ενώ υπήρξαν και επίσημες ανακοινώσεις αποτελεσμάτων πολυετών επιστημονικών ερευνών από όλες τις μεριές της υφηλίου. 

 Ειδικότερα:

Ο Καθηγητής της Παιδο-νευρολογίας του Πανεπιστημίου της Πάρμα, της Ιταλίας κ. Τουζέπε Κόσου  ανέφερε ότι στα Ιταλικά τα δυσλεξικά παιδιά κάνουν ορθογραφικά λάθη παρόμοια με τους Έλληνες δυσλεξικούς (οπτικά), δηλαδή οι λέξεις που ακούγονται το ίδιο,  αλλά γράφονται διαφορετικά, π.χ.  μωρό,  μορό.

Τα ορθογραφικά λάθη των Ελλήνων και Ιταλών δυσλεξικών είναι εκ διαμέτρου αντίθετα με των ¶γγλων, λόγω της διαφορετικής δομής των γλωσσών. Μάλιστα τόνισε ότι τα αποτελέσματα αυτά είναι παρόμοια σ’ όλες τις γλώσσες με σταθερή φωνολογική αντιστοιχία, δηλαδή  όπως το βλέπεις  το διαβάζεις.   Από τα αποτελέσματα αυτά συνάγεται ότι η φωνολογική ενημερότητα δεν μπορεί να είναι η αιτία της δυσλεξίας, την οποία απέδωσε σε διαταραχές κυρίως του οπτικού συστήματος των δυσλεξικών.

Τα αποτελέσματα του Καθηγητή Κόσου επιβεβαιώνουν  την πρόσφατη μελέτη  της Δρ. Γιαννούλη και του Καθηγητή Παυλίδη που συνέκριναν τα ορθογραφικά λάθη των Ελλήνων και ¶γγλων δυσλεξικών. Οι Έλληνες δυσλεξικοί κάνουν περισσότερα ορθογραφικά λάθη από τους ¶γγλους και μάλιστα κάνουν τα αντίθετα ήδη λαθών. Οι Έλληνες κάνουν κυρίως οπτικά λάθη (δώρο, δόρο), ενώ οι ¶γγλοι κάνουν κυρίως ακουστικά λάθη (σμήνος, ζμήνος). Το αυτονόητο, αλλά εξαιρετικά σημαντικό συμπέρασμα είναι ότι δεν μπορούν να εφαρμοσθούν στα ελληνικά ούτε τα διαγνωστικά τεστ αλλά ούτε και οι μέθοδοι αντιμετώπισης που προέρχονται από άλλες γλώσσες. Γι’ αυτό τονίσθηκε ιδιαιτέρως η αξία των αντικειμενικών – βιολογικών τεστ που έχουν άμεση παγκόσμια εφαρμογή, όπως π.χ. το τεστ οφθαλμοκίνησης-Παυλίδη.

Στην κοινή έρευνα του Πανεπιστημίου του Λονδίνου με τον Καθηγητή Παυλίδη που παρουσιάσθηκε από την Β. Κατανά, αξιολογήθηκε η αποτελεσματικότητα της εξατομικευμένης μεδόθου αντιμετώπισης της δυσλεξίας με Η/Υ και Πολυμέσα που ανέπτυξε ο Έλληνας Καθηγητής. Τα ορθογραφικά λάθη είκοσι Ελλήνων δυσλεξικών αξιολογήθηκαν πριν (122 λάθη) και μετά την αντιμετώπισή τους με την μέθοδο Παυλίδη (μόνον 37 λάθη).  Τα δυσλεξικά ελληνόπουλα σημείωσαν σημαντική πρόοδο.   Η ακριβής διάγνωση με το τεστ Παυλίδη (οφθαλμοκίνησης) οδήγησε στα κατάλληλα εξατομικευμένα  προγράμματα αντιμετώπισης της Μεθόδου Παυλίδη, που αποδείχθηκε  10 φορές πιο αποτελεσματική από την πρόοδο που θα έκαναν στο σχολείο.

Για το τεστ και τη Μέθοδο Παυλίδη έγινε μακρά θετική συζήτηση στο Συνέδριο καθώς ειδικοί Επιστήμονες, καθηγητές Πανεπιστημίων  διαφόρων χωρών (ΗΠΑ, Ν. Αφρική, Ιαπωνία, Ρωσία, Τσεχία, Βρετανία, κ.α.) εξέφρασαν έντονο ενδιαφέρον για την άμεση εφαρμογή και στα πανεπιστήμιά τους του Τεστ και της Μεθόδου Παυλίδη υπό την επιστημονική εποπτεία του Έλληνα εφευρέτη Καθηγητή.  

Ιδιαίτερα σημαντική αξιολογήθηκε η ανακάλυψη, η σημαντικότερη του συνεδρίου, που  είναι το αποτέλεσμα πολυετών κοινών ερευνών πανεπιστημίου του Λονδίνου με τον καθηγητή Παυλίδη, που αφορά την βιολογική διάγνωση της διάσπασης της προσοχής και της παρορμητικότητας σε προσχολική ηλικία.  Δηλαδή, αποδείχθηκε ότι το γνωστό Τεστ Παυλίδη (οφθαλμοκίνησης) όχι μόνον κάνει ακριβή πρόγνωση-διάγνωση της δυσλεξίας αλλά και της διάσπασης προσοχής και παρορμητικότητας σε προσχολική ηλικία.   Αξίζει να σημειωθεί ότι για πρώτη φορά παγκοσμίως επιτυγχάνεται η πρόγνωση-διάγνωση της διάσπασης της προσοχής σε προσχολική ηλικία με βιολογικό τεστ (οφθαλμοκίνηση).  Παγκοσμίως, μέχρι τώρα η διάγνωση της διάσπασης της προσοχής γίνεται υποκειμενικά με ερωτηματολόγια στα οποία απαντούν γονείς ή εκπαιδευτικοί.   Αντιθέτως στο ολιγόλεπτο, ασφαλές τεστ του διαπρεπούς Έλληνα καθηγητή το παιδί σιωπηλά παρακολουθεί με το βλέμμα του ένα φωτεινό ερεθισμό που κινείται στην οθόνη του Η/Υ, ενώ το αυτόματο φωτο-ηλεκτρονικό σύστημά του καταγράφει και αναλύει με ακρίβεια τις οφθαλμοκινήσεις και κάνει την αντικειμενική  διάγνωση, ασχέτως γλώσσας, πολιτισμού ή φυλής. 

Ο Καθηγητής του Πανεπιστημίου της  Οξφόρδης Τζον Στάϊν παρουσίασε τα τελευταία ερευνητικά αποτελέσματα που έδειξαν ότι το δεξιό ημισφαίριο και το magnocellular υποσύστημα του οπτικού συστήματος  των δυσλεξικών είναι διαφορετικά κατασκευασμένα. Η διαφορετικότητα αυτή ανιχνεύεται με ακρίβεια στην οφθαλμοκίνηση των δυσλεξικών, όπως τόνισαν τόσο οι καθηγητές Στάϊν  και Παυλίδης όσο και ο καθηγητής Γιάραμπεκ της Ιατρικής Σχολής  του Πανεπιστημίου Τσαρλς της Τσεχίας.    Ο Καθηγητής Στάιν  απέδωσε   την διαφορετικότητα αυτή στο χρωμόσωμα 6, που ρυθμίζει το αυταανοσοποιητικό μας σύστημα.

¶λλα ερευνητικά δεδομένα του εργαστηρίου του δείχνουν ότι το γνωστό μουρουνέλαιο βοηθά στην καλύτερη λειτουργία του οπτικού συστήματος και της γενικής λειτουργίας του εγκεφάλου, που επίσης βελτιώνει και την ανάγνωση των δυσλεξικών.

Τόσο η Καθηγήτρια Wydell από το πανεπιστήμιο του Λονδίνου, όσο η καθηγήτρια Watanabe από το Πανεπιστήμιο Χοκάϊντο της Ιαπωνίας βρήκαν ότι ένας μαθητής μπορεί να είναι δυσλεξικός στα Αγγλικά αλλά σχεδόν κανονικός στα Ιαπωνικά.   Απέδωσαν τη διαφορά αυτή στην διαφορετική δομή της κινεζο-ιαπωνικής γλώσσας Κάντζι που είναι ολογραφική, άρα περισσότερο οπτική αφού κάθε λέξη συμβολίζεται με ένα μόνο σύμβολο. Μάλιστα η καθηγήτρια Wydell εντόπισε, μέσω της προηγμένης τεχνολογίας της λειτουργικής μαγνητικής τομογραφίας (FMRI) ότι κατά την ανάγνωση, αντί για το αριστερό στις αλφαβητικές γλώσσες, ενεργοποιείται το δεξιό οπτικό ημισφαίριο των ιαπώνων.

Η έρευνα της Δρ. Τεφλιούδη (Brunel University) υπό την επιστημονική επίβλεψη-supervision του Καθηγητή Παυλίδη, χρησιμοποιώντας την τεχνολογία  και το τεστ του, έδειξε ότι η οφθαλμοκίνηση μπορεί με εξαιρετικά υψηλή ακρίβεια (>93%) να αξιολογήσει βιολογικά την αναγνωστική ικανότητα του γενικού μαθητικού πληθυσμού  των 3 πρώτων τάξεων του δημοτικού. Δηλαδή, εύκολα και αντικειμενικά μπορούν να αξιολογηθούν τάχιστα οι μαθητές στο σχολείο τους, με το φορητό φωτο-ηλεκτρονικό   σύστημα οφθαλμοκίνησης που εφηύρε ο έλληνας καθηγητής και που χρησιμοποιείται διεθνώς,  π.χ. στα γνωστά πανεπιστήμια, π.χ.  Harvard, Columbia, etc.

Θετικό ήταν το μήνυμα της Υπουργούς Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων κ. Μαριέττας Γιαννάκου  στο οποίο μεταξύ άλλων αναφερόταν το εξής: «Ζούμε σε μια εποχή κατάρρευσης των μύθων. Ευτυχώς καταρρέουν και  πολλά  ταμπού γύρω από τη δυσλεξία, που μέχρι πριν λίγα χρόνια περνούσε απαρατήρητη και όταν αυτό δεν συνέβαινε, ο κοινωνικός περίγυρος καταδίκαζε πολλές φορές τα παιδιά σε απομόνωση, κυρίως μέσα στο σχολείο.

…Σήμερα γνωρίζουμε ευτυχώς ότι μεγάλες προσωπικότητες της ιστορίας είχαν μαθησιακές δυσκολίες, αυτό όμως δεν τους εμπόδισε καθόλου να γίνουν πρωτοπόροι στους τομείς που ο καθένας αφιερώθηκε και να κερδίσουν τον παγκόσμιο θαυμασμό.  Είναι υποχρέωση όλων μας και ιδιαίτερα της Πολιτείας, να δώσουμε στους δυσλεξικούς κάθε δυνατότητα ανάπτυξης των προσωπικών τους δεξιοτήτων. Είμαι βέβαιη ότι τα πορίσματα του Συνεδρίου σας θα μας διευκολύνουν προς αυτή την κατεύθυνση».       

Σε ανάλογο κλίμα κινήθηκε και ο Υφυπουργός Υγείας  και Κοινωνικής Αλληλεγγύης Καθηγητής Δρ. Γεώργιος Κωνσταντόπουλος κηρύσσοντας  την έναρξη εργασιών του Συνεδρίου. Ο κ. Κωνσταντόπουλος τόνισε ότι το Υπουργείο Υγείας θα συνεργαστεί άμεσα  με τα συναρμόδια υπουργεία , ώστε να πραγματοποιηθεί ο εκσυγχρονισμός της υφιστάμενης νομοθεσίας που αφορά στην αντιμετώπιση των δυσλεξικών και ταυτόχρονα να βοηθηθούν με κάθε τρόπο οι δυσλεξικοί στο σχολείο, στην αγορά εργασίας και γενικότερα στην κοινωνία.

Για περισσότερες πληροφορίες για το  5^ο Παγκόσμιο  Συνέδριο  Δυσλεξίας μπορείτε να επισκεφθείτε την ιστοσελίδα  www.dyslexiaworldcongress.org ή  να απευθυνθείτε στον Πρόεδρό του Καθηγητή Γ.  Παυλίδη:

 Τηλ. +  ΦΑΞ  2310-667795 /  2310-891333   ή   6978001844

e-mail: pavlidis@uom.gr