Πολιτείας & Πολιτικών Κομμάτων

ΟΜΙΛΙΑ στην 4η ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗ ΠΑΣΠ-ΤΕΙ

Η θεσμοθέτηση των ΤΕΙ το 1983 αποτελούσε προγραμματική δέσμευση του ΠΑΣΟΚ, που στόχευε στην παραγωγή στελεχών υψηλού επιστημονικού και τεχνικού επιπέδου, απαραίτητων για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της χώρας. Η δημιουργία του νέου θεσμού αντιμετωπίστηκε υπό το πρίσμα πολλών διαφορετικών αντιλήψεων και σκοπιμοτήτων, όμως η σημερινή ριζικά διαφοροποιημένη πραγματικότητα δημιουργεί άλλες προοπτικές και προβάλλει επιτακτικές προτεραιότητες.

Στη διαμόρφωση αυτής της νέας πραγματικότητας συντέλεσε:
- Η ίδρυση νέων Τμημάτων με σύγχρονες και χρήσιμες για την οικονομία και την κοινωνία ειδικότητες.
- Η συνεχής επικαιροποίηση των προγραμμάτων σπουδών, ώστε αυτά να ανταποκρίνονται στις νέες επιστημονικές και τεχνολογικές εξελίξεις και στις απαιτήσεις για επαγγελματική σταδιοδρομία.
- Η καταξίωση με αυξανόμενο ρυθμό των αποφοίτων των ΤΕΙ στην αγορά εργασίας.
- Η επιτυχής ανταπόκριση πτυχιούχων των ΤΕΙ σε μεταπτυχιακές σπουδές.
- Η ενεργός συμμετοχή των ΤΕΙ, συνεργαζόμενα με ελληνικά και ξένα Πανεπιστήμια, σε ευρωπαϊκά προγράμματα.
- Η βελτίωση της σύνθεσης του εκπαιδευτικού προσωπικού, με το διορισμό επιστημόνων που διαθέτουν υψηλού επιπέδου ακαδημαϊκά προσόντα.
- Η αναβάθμιση του εργαστηριακού εξοπλισμού και η βελτίωση της υλικοτεχνικής υποδομής με τις χρηματοδοτήσεις και από το ΕΠΕΑΕΚ.
- Η άσκηση όμως της εκπαιδευτικής πολιτικής σήμερα δεν μπορεί να θεωρείται ερήμην των διεθνών και ευρωπαϊκών δεδομένων και εξελίξεων, δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται χωρίς την παράμετρο των τεχνολογικών επιτευγμάτων και προκλήσεων, δεν μπορεί να μην λαμβάνει υπόψη της τις αλλαγές που επέρχονται στην αγορά εργασίας και την αναγκαιότητα για ανθρώπινο δυναμικό, ικανό να ανταποκριθεί στις αυξημένες απαιτήσεις του μέλλοντος.

Αυτή η πολιτική αντίληψη και κατεύθυνση οδηγεί στη θεσμική ολοκλήρωση του ρόλου των ΤΕΙ. Στην άρση οριστικώς της αμφισβήτησης του status τους.
Στην προώθηση ξεκάθαρης λύσης. Και ολοκληρωμένη και ξεκάθαρη λύση αποτελεί η ένταξή τους στην ανώτατη, μη πανεπιστημιακή, εκπαίδευση, με οριοθέτηση του διαφορετικού τους ρόλου σε σχέση με τα Πανεπιστήμια.
Το νομοθετικό πλαίσιο των ΤΕΙ έχει όλα τα βασικά χαρακτηριστικά που προσδιορίζουν, σύμφωνα με το Σύνταγμα, τα Ιδρύματα Ανώτατης Εκπαίδευσης και ειδικότερα διαθέτουν τη νομική υπόσταση που απαιτείται. Είναι δηλαδή Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, έχουν πλήρη αυτοδιοίκηση και διάρκεια σπουδών 3,5 ή 4 έτη.
Η επίσημη λοιπόν ένταξή τους στην Ανώτατη Εκπαίδευση θα απαντήσει συγκεκριμένα και οριστικά στο θεμελιακό ερώτημα για το εκπαιδευτικό καθεστώς τους, στο πλαίσιο του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος. Η ένταξή τους βέβαια στην Ανώτατη Εκπαίδευση δε σημαίνει Πανεπιστημιοποίηση. Αν ήταν αυτή η πρόθεσή μας τότε θα καταργούσαμε τα ΤΕΙ και θα ιδρύαμε Πανεπιστήμια.
Οι δύο τύποι Ιδρυμάτων έχουν διακριτούς ρόλους, διαφοροποιημένες αποστολές. Είναι πρόθεση και απόφασή μας να διατηρήσουμε τη διαφορετικότητα-συμπληρωματικότητα και ταυτοχρόνως το ισόκυρο των Ιδρυμάτων της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Αυτό καθορίζεται από τις ανάγκες της κοινωνίας και την ανάπτυξη της χώρας. Και η άσκηση της πολιτικής μας έχει ως γνώμονα αυτό κι όχι τις "επιθυμίες" και τους "φόβους" ορισμένων.
Βέβαια τα θέματα εκπαίδευσης δεν είναι μόνο νομικού χαρακτήρα ζητήματα, έχουν και βαθύτερο και ουσιαστικότερο περιεχόμενο. ΄Ετσι τα ΤΕΙ, που έχουν ήδη κατακτήσει ένα αξιοσημείωτο ποιοτικό επίπεδο, θα ενισχυθούν ακόμη περισσότερο με τις κατάλληλες νομοθετικές ρυθμίσεις και τη διοικητική και οικονομική στήριξη, ώστε να συνεχίσουν με εντονότερο ρυθμό την ανοδική τους πορεία.
Η πολιτική μας στο χώρο των ΤΕΙ θα επιφέρει, χωρίς βεβαίως να θιγεί η επαγγελματική υπόσταση των εκπαιδευτικών που υπηρετούν σήμερα, τη συνολική αναβάθμιση του προσωπικού. Με την προσέλκυση αφενός ικανών επιστημόνων, που διαθέτουν πολύ υψηλά ακαδημαϊκά και επαγγελματικά προσόντα και αφετέρου με την ευχέρεια απόκτησής τους από τους ήδη υπηρετούντες, ώστε να εξελιχθούν σε ανώτερες βαθμίδες.
Δίδεται η δυνατότητα αλλά και η υποχρέωση διεξαγωγής, με εντονότερους ρυθμούς, εφαρμοσμένης έρευνας και ανάπτυξης καινοτομιών στα ΤΕΙ, ώστε να παράγεται νέα γνώση αλλά και να αξιοποιείται.
Στις προτεραιότητές μας είναι ο εκσυγχρονισμός και η βελτίωση των προγραμμάτων σπουδών, η ενίσχυση της υλικοτεχνικής υποδομής, η δημιουργία ελκυστικότερου περιβάλλοντος σπουδών, γιατί οι σπουδές σε προπτυχιακό επίπεδο με μόνη την "ανωτατοποίηση" και τις νομικές ρυθμίσεις δεν απαντούν στην κατάκτηση της ποιότητας, που είναι σημαντικό ζητούμενο. Αυτός ο στόχος είναι ευθύνη και των Ιδρυμάτων. Είναι ευθύνη όλων.
Συγκεκριμένο αποτέλεσμα ωστόσο των νέων ρυθμίσεων είναι ότι το πτυχίο ΤΕΙ θα αποτελεί τον πρώτο ακαδημαϊκό τίτλο σπουδών, που αμφισβητείται ακόμη στη χώρα μας, αλλά αναγνωρίζεται ήδη για τους αποφοίτους των ΤΕΙ μας σε όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες.
Επιπλέον βελτιώνεται η δυνατότητα πρόσβασης των πτυχιούχων ΤΕΙ σε μεταπτυχιακές σπουδές στα ελληνικά Πανεπιστήμια, αφού ως γνωστό δεν υπάρχει πρόβλημα με Πανεπιστήμια της αλλοδαπής.
Υπάρχει το ερώτημα τι είδους επαγγελματικά δικαιώματα θα έχουν οι απόφοιτοι των ΤΕΙ μετά τις νέες ρυθμίσεις.
Η απάντησή μου είναι σαφής. Θα έχουν τα ίδια επαγγελματικά δικαιώματα, που έχουν χορηγηθεί με τα Π.Δ. και έχουν εκδοθεί για τους ήδη πτυχιούχους των ΤΕΙ.
Τα θεωρούμε ικανοποιητικά. ΄Εχουμε όμως συγκροτήσει επιτροπές, οι οποίες καταρτίζουν σχέδια Π.Δ. για επαγγελματικά δικαιώματα τμημάτων ΤΕΙ, που έχουν ιδρυθεί πρόσφατα.
Το θέμα της ρύθμισης επαγγελματικών δικαιωμάτων λίγων, κυρίως τεχνικών ειδικοτήτων, που εκκρεμεί από χρόνια, και είναι ανεξάρτητο των θεσμικών μας παρεμβάσεων θα ρυθμιστεί σε πνεύμα συνεργασίας και καλής θέλησης των αρμόδιων φορέων, που θα τους καλέσουμε να το αντιμετωπίσουν.
Επιδίωξή μας η καταξίωση των Ιδρυμάτων, η κοινωνική, εκπαιδευτική και επαγγελματική κατοχύρωση των αποφοίτων τους. Οφείλουμε να δώσουμε στους νέους μας τη δυνατότητα να δίνουν "επί ίσοις όροις" τον αγώνα τους στον ιδιαίτερα ανταγωνιστικό χώρο της ενωμένης Ευρώπης.
Γι αυτό είναι πεποίθησή μας ότι αποτελεί αναγκαιότητα η αξιολόγηση του εκπαιδευτικού μας συστήματος και των επιμέρους τομέων του. Αξιολόγηση που δε νοείται ως απειλή, αλλά ως διαρκής διαδικασία, για να δίνει στην Πολιτεία τη δυνατότητα να εντοπίζει ενδεχόμενες αδυναμίες και υστερήσεις, ώστε αυτή να επεμβαίνει υποστηρικτικά και βελτιωτικά.
Ταυτοχρόνως αξιολόγηση, που θα διευκολύνει τα Ιδρύματα και το εκπαιδευτικό προσωπικό να προβαίνουν από τη δική τους πλευρά σε ενέργειες για τη βελτίωση και την αναβάθμιση του έργου τους.
Σχεδιάζουμε την εφαρμογή ενός συστήματος διαρκούς αξιολόγησης όλων των Ιδρυμάτων, ΑΕΙ-ΤΕΙ, στο πλαίσιο της λειτουργίας του Εθνικού Συστήματος Παιδείας.
Απορρίπτουμε την άποψη να προηγηθεί αξιολόγηση της θεσμικής ολοκλήρωσης των ΤΕΙ, ή αξιολόγηση εκάστου ΤΕΙ και των τμημάτων του. Αυτό δε συντελεί στην αναβάθμιση και θέτει σε αμφισβήτηση το κύρος των πτυχίων, τόσο από ακαδημαϊκή, όσο και από επαγγελματική άποψη.
Στην κατεύθυνση της ενίσχυσης της καταξίωσης στοχεύει η αξιολόγηση που σχεδιάζουμε, όπως και η δέσμη μέτρων που προωθούμε, για να οδηγηθούν με γρήγορους ρυθμούς στη συνεχή και διαρκή αναβάθμιση της ποιότητας λειτουργίας τους τα Ιδρύματα και στην αποτελεσματικότητα τα εκπαιδευτικά προγράμματα.
Συγκεκριμένα:
- Εγκρίθηκαν 450 θέσεις εκπαιδευτικού προσωπικού, 350 α΄και β΄βαθμίδας και 100 γ΄βαθμίδας, 133 θέσεις διοικητικού προσωπικού και 235 θέσεις ειδικού τεχνικού προσωπικού.
- Συνεχίζεται και θα ολοκληρωθεί ο εκσυγχρονισμός των προγραμμάτων σπουδών, που άρχισε τα τελευταίο διάστημα.
- Θα εφαρμοστεί πρόγραμμα συγγραφής νέων ανταποκρινόμενων στις σύγχρονες ανάγκες, διδακτικών βιβλίων.
- Θα ολοκληρωθεί η δημιουργία νέων βιβλιοθηκών έντυπου και ηλεκτρονικού υλικού.
- Θα προωθηθεί η χρήση των νέων τεχνολογιών στην εκπαιδευτική διαδικασία.
- Θα ενισχυθεί με τη διάθεση σημαντικών πόρων η υλικοτεχνική υποδομή των Ιδρυμάτων και ειδικότερα ο εργαστηριακός εξοπλισμός για εκπαίδευση και εφαρμοσμένη έρευνα.

Στην πολιτική μας γνώμονας δράσης είναι η διαμόρφωση όρων και προϋποθέσεων για να αντιμετωπίζουν οι νέοι το μέλλον με βεβαιότητα και αισιοδοξία και η δημιουργία των συνθηκών για την πρόοδο και την ευημερία της χώρας. Στη δύσκολη αλλά και γοητευτική αυτή μάχη τα οράματα των νέων ανθρώπων είναι αυτά που μας οδηγούν και μας ενθαρρύνουν.